سيماى آموزشى تربيتى مدرسه آقا حسين و آقا جمال خوانسارى - سیمای آموزشی تربیتی مدرسه آقا حسین و آقا جمال خوانساری نسخه متنی

سيماى آموزشى تربيتى مدرسه آقا حسين و آقا جمال خوانسارى

سيدعباس رضوى

حوزه اى كه آقا حسين خوانسارى و فرزندان در چندين دهه عهده دار سرپرستى آن بودند از حوزه هاى زنده و پر تكاپو و به معناى درست آن مدرسه اى متعهد و داراى رسالت و پيام بود. مشعل فكريى كه آقا حسين خوانسارى در مدرسه جده1 و شيخ لطف الله2 برافروخته بود در ميان مراكز فرهنگى آن روز افروزندگى ويژه اى داشت و روشنى و گرماى آن قلمرو پردامنه اى را دربر گرفته بود در اين كانون انديشه شاگردان بسيار از شهرها و سرزمينهاى گوناگون تربيت شدند و در دانشهاى فقه كلام هيأت رياضيات و ديگر دانشهاى رايج خوش درخشيدند.

عالمانى چون ميرزا محمد شيروانى محمد سراب تنكابنى آقا

خليل قائنى شيخ جعفر كمريى امير ذوالفقار همدانى ملامسيحاى فسايى ملا اسماعيل فدشكويى ملا سعيد مازندرانى و… تربيت شده و دانش آموخته اين حوزه بودند. در يك كلمه بسيارى از ناموران و استادان آن دوره از محضر آقا حسين خوانسارى و فرزندانش استفاده برده اند.3

شاخ و برگهاى اين درخت تنومند تا دور دستها گسترش يافت و از سايه سار و ميوه هاى شيرين آن ديگر مراكز علمى و اجتماعى مانند حوزه خراسان قزوين شيراز و… بهره ها برده اند.

در جهت نشر آثار مكتوب نيز اين كانون پرتلاش و كامياب بود كتابهاى ارزنده و پرمايه اى كه به خامه دست پروردگان مدرسه خوانساريها پديد آمد در سير حركت و پيشرفت حوزه ها و بيدار كردن انديشه هاى خفته تأثيرى به سزا داشت. نوشته هاى آقا حسين و آقا جمال خوانسارى به سرعت در ميان طلاب رواج پيدا كرد و بسيارى از آنها در گروه كتابهاى درسى حوزه قرار گرفت و اساتيد بزرگ بر آنها حاشيه نوشتند.4

آنچه مهم مى نماد و امروز سخت بدان نياز است كندوكاو در زمينه ها و انگيزه هاى بالندگى آن كانِ پرگوهر است.

مدرسه خوانساريها تا آن جايى كه از تاريخ بر مى آيد و دستاورد آن و آثارى كه عرضه كرده مدرسه موفقى بوده است حال بايد با وارسى آن از روشهاى تربيتى و آموزشى كه داشته و توانسته از گذرگاههاى دشوار گذر بگذرد و شاگردان بزرگى تحويل اجتماع بدهد بهره گرفت و به حوزه هاى تشنه دگرديسى جرعه اى از آن چشمه سار زلال نوشاند.

در مدرسه آقا حسين خوانسارى اصول و عواملى به چشم مى خورد كه بى گمان استادان و مربيان از آنها سود جسته اند كه توانسته اند شاگردان برجسته اى تحويل اجتماع دهند. اينان نيز هركجا كه رفته اند با استفاده از اصول آن مكتب دگرگونى ژرف آفريده و انسانهاى والايى را تربيت و به جامعه تحويل داده اند. و اكنون اگر آن اصول موبه مو اجرا شود و آن مدرسه الگو قرار گيرد حوزه هاى علميه دچار ركود و واپس گرايى علمى و معنوى نخواهند شد.