حوزه در صحنه سیاست و اجتماع نسخه متنی

1. « معارف الرجال » ، حرز الدين ، ج 6 / 3 ، كتابخانه آية اللّه مرعشى .
ملا يوسف از علماى نجف ، متولى حرم و سدانه حصرت امير بود . زيركى و نفوذ اجتماعى به او ميدان مى داد كه در امور اجتماعى و سياسى حوزه و نجف مداخله كند و فرماننش مطاع باشد سرانجام ، موضعگيرى افراطى او در ماجراى اختلاف دو طايفه زگرت و شمرت در نجف ، منجر به انزوا و كناره‏گيرى او از توليت حرم مطهر گرديد . « معارف الرجال » ، ج 84 / 1؛ ج 5 / 2 ، 290 ، 291 ، 357 ، 405؛ ج 6 / 3 و 297.

2. « همان مدرك » ، ج 251 / 3.

3. « اعيان الشيعه » ، علامه محسن امين عاملى ، جزء 42 / 49 ، درالتعارف للمطبوعات .

4. « معارف الرجال » ، ج 213 / 1.

5. « نقباء البشر » ، آقا بزرگ تهرانى ، ج 1437 / 3 ، دارالمرتضى للنشر .

6. « اعيان الشيعه » ، ج 25 / 49.

7. « معارف الرجال » ، ج 234 / 2.

8. « نقباء البشر » ، ج 1223 / 3.

9. « اعيان الشيعه » ، ج 57 / 36.

10. « نقباء البشر » ، ج 1514 / 4؛ « ريحانة الادب » ميرزا محمد على مدرس ، ج 116 / 3 ، انتشارات خيام .

11. « نقباء البشر » ، ج 848 / 2.

12. « الذريعه » ، آقا بزرگ تهرانى ، ج 9 جزء 275 / 1 ، شماره 1649.

13. « تاريخ معاصر ايران » ، مجموعه مقالات ، مقاله شيخ الرئيس قاجار و انديشه اتحاد اسلام ، مجيد تفرشى ، كتاب اول 62 ، مؤسسه پژوهشى و مطالعات فرهنگى .

14. « اتحاد اسلام » ، شيخ الرئيس قاجار ، نشر تاريخ ايران .

15. روزنامه فكاهى و طنزى « ملا نصر الدين » از سال 1325 ، در آذربايجان ، از سوى نويسندگانى ، چون: صابر ، عليقلى نجف اوف ، محمد سعيد اردوبادى ، عبد الرحيم حق وردى اف منتشر مى شد و با ادّعاى مبارزه با استثمار ، بسيارى از سنن مذهبى و ملى را به استهزاء مى گرفت . « از صبا تا نيما » ، يحيى آرين پور ج 40 / 2 ، شركت سهامى كتابهاى جيبى .

16. « دوره مختصر تاريخ فرهنگ ايران » ، عيسى صديق / 137.

17. « آئين نگارش » ، سال سوم دبيرستان ، سال تحصيلى 103 / 1354 ، به نقل از « آزادى و تربيت » ، محمود صناعى .

18. « استر آباد نامه » ، / 257.

19. « نقباء البشر » ، ج 1514 / 4 ، معارف الرجال ، ج 301 / 1 ، 372 ، 389 ، 99.

20. « موسوعه العتبات المقدسه » ، جعفر الخليلى ، ج / 7 بخش دوم / 182 ، مؤسسه الاعلمى .

21. « تاريخ بيدارى ايرانيان » ، ناظم الاسلام كرمانى ، ج 488 / 1 ، نوين ، تهران .

22. « انديشه ترقى و حكومت قانون » ، فريدون آدميت / 159 ، خوارزمى ، تهران .

23. « همان مدرك » .

24. « همان مدرك » .

25. « عصر بى خبرى » ،ابراهيم تيمورى / 124 ، اقبال ، تهران .

26. « حيات يحيى » يحيى دولت آبادى ، ج 87 / 1 ، سازمان انتشارات جاويدان ، تهران .

27. « دين و دولت در ايران » ، حامدالگار ، ترجمه ابوالقاسم سرى / . 269 انتشارات توس .

28. « انگليسى‏ها در ميان ايرانيان » ، نوشته سردينس رايت ، ترجمه اسكندر دلدم / 273 ، نهال .

29. « نقباء البشر » ، ج 349 / 1.

30. « معارف الرجال » ، ج 143 / 2.

31. « سيرى در افكار و انديشه‏هاى سيد عبد الحسين لارى » ، آيت اللهى ، / 131 ، امير كبير .

32. « همان مدرك » .

33. « دين و دولت در ايران » ، / 263.

34. « تاريخ معاصر ايران » ، مجموعه مقالات ، مقاله آقاى تفرشى ، كتاب اول / 49.

35. « تاريخ بيدارى ايرانيان » ، ج 148 / 1.

36. « مجموعه آثار ميرزا ملكم خان » تدوين ، محيط طباطبايى / 174 ، انتشارات علمى ، تهران .

37. « سيد جمال الدين اسد آبادى پايه گذار نهضتهاى اسلامى ، صدر واثقى / 407 ، شركت سهامى انتشار .

38. « مجموعه آثار ملكم » ، / 14.

39. « قانون » ، ملكم خان ، كوير .

40. « نقش سيد جمال الدين اسد آبادى در بيدارى مشرق زمين » ، محمد محيط طباطبايى / 277 ، مركز انتشارات دارالتبليغ ، قم .

41. « تاريخ بيدارى ايرانيان » ، ناظم الاسلام ، ج / 1 252.

42. « نقش سيد جمال الدين اسد آبادى در بيدارى مشرق زمين » ، / 228.

43. « ايران در برخورد با استعمارگران » ، دكتر تقى نصر / 390 ، شركت مؤلفان و مترجمان ايران .

44. « افكار اجتماعى و سياسى در آثار منتشر نشده دوره قاجار » ، هماناطق و فريدون آدميت / 14 ، آگاه ، تهران .

45. « سفرى به دربار سلطان صاحبقران » ، دكتر هيزيش بروكش ، ترجمه: مهندس كردبچه / 183 ، مؤسسه اطلاعات .

46. « تشيع و مشروطيت در ايران » ، عبدالهادى حائرى / 92 ، امير كبير .

47. « نقباء البشر » ، ج 285 / 1.

48. « ايدئولوژى مشروطيت » ، فريدون آدميت / 24 ، پيام ، تهران .

49. « مينو در » ، محمد على گلريز ، ج 362 / 1 ، انتشارات طه .

50. « انديشه سياسى و تاريخ نهضت بيدار گانه حاج آقا نور اللّه اصفهانى » ، موسى نجفى / 143 ، چاپ كلينى .

51 « مينو در » ، ج 362 / 1.

52 « افكار اجتماعى و سياسى در آثار منتشر نشده دوره قاجار » ، هماناطق و فريدون آدميت / 182.

53 « همان مدرك » ، / 183.

54 « الماثر و الاثار » ، اعتماد السلطنه ، ج 193 / 1 ، اساطير .

55 « نقباء البشر » ، ج 333 / 1.

56 « كرام البرره » ، آقا بزرگ تهرانى ، ج 714 / 2.

57 « دين و دولت در ايران » ، / 208.

58 « الماثر و الاثار » ، ج 191 / 1؛ ج 752 / 3؛ « قصص العلماء » / 70.

59 « خاطرات سياسى امين الدوله » ، حافظ فرمانرمائيان » / 136 ، امير كبير .

60 « همان مدرك » ، / 63.

61 « اعيان الشيعه » ، ج . 282 / 16 سيد جمال ، در نامه خود به ميرزا تصريح مى كند كه آن را به خواهش سد على اكبر فال اسيرى نوشته است .

62 « رجال ايران » ، مهدى بامداد ، ج 42 / 3 ، زوار .

63 « خاطرات سياسى امين الدوله » ، / 142.

64 « تاريخ بيدارى ايرانيان » ، ج 297 / 1.

65 « همان مدرك » ، ج 251 / 3.

66 « همان مدرك » ، ج 251 / 3.

67 « اسلام و استعمار » رادولف پيترز ، ترجمه محمد خرقانى / 19 ، مؤسسه چاپ

68 « نخستين روياروييهاى انديشه گران ايرانى با دورويه تمدن بورژوازى غرب » ، دكتر عبدالهادى حائرى / 470 ، امير كبير .

69 « سفر نامه شاردن » ، قسمت شهر اصفهان ، ترجمه حسين عريضى / 141 ، انتشارات نگاه .

70 « الذريعه » ، آقا بزرگ تهرانى ، ج 231 / 10 ، دار الااضواء ، بيروت .

71 « نخستين روياروييهاى انديشه گران ايرانى . . . » ، / 408.

72 « قصص العلماء » ، ميرزا محمد تنكابنى / 130 ، انتشارات اسلاميه ، تهران .

73 « الذريعه » ، ج 286 / 12.

74 « نخستين روياروييهاى انديشه گران ايرانى . . . » ، / 131.

75 « الاعلام » ، خير الدين زركلى ، ج 256 / 1 ،
دارالعلم للملايين .

76 « انگليسى‏ها در ميان ايرانيان » ، سردنيس رايت ، ترجمه اكبر دلدم/ 440 ، انتشارات نهال .

77 « شرح حال رجال ايران » مهدى بامداد ، ج / 3 326 ، كتابفروشى زوار .

78 « همان مدرك » ، ج 264 / 6.

79 « الذريعه » ، ج 189 / 10 - 188.

80 « انگليسى‏ها در ميان ايران » ، / . 326 درباره مخالفت ارامنه جلفاى ايران با مبلغان خارجى نوشته است: « كوششهاى پيروزمندانه هيأت پيام آوران در ميان ارامنه ، بالاخره موجب بروز خشم و غضب كشيش ارمنى جلفا شده و او با همكارى يك كشيش كاتوليك و ملايان زندگى را روز به روز براى مبلغين سخت‏تر كرد . »

81 « رجال ايران » ، ج 135 / 6.

82 « نقباء البشر » ، شيخ آقا بزرگ تهرانى ، ج / 1 22 ، دارالمرتضى للنشر .

83 « وقايع اتفاقيه ، مجموعه گزارشهاى خفيه نويسان انگليسى در ولايت جنوبى ايران ، از سال 1291 تا 1322 » به كوشش سعيدى سيرجانى / 695 ، انتشارات نوين .

84 « الاعلام » ، خير الدين الزركلى ، ج 256 / 1 ، دارالعلم للملايين . از جمله مذاهب ساختگى كه بريتانيا از آن دفاع مى كرد ،مذهب ساختگى احمد قاديانى بود . احمد قاديانى در سال 1255 متولد شد و در سال 1326 وفات يافت او كه به ميرزا غلام احمد قاديانى شهرت يافته است ، مذهب قاديانى را بنيان نهاد و كتابهايى چون: « حمامه البشرى الى اهل مكه و صلحاء ام القرى » و « ترياق القلوب » و « حقيقه الوحى » ، « مواهب الرحمن » را تأليف كرد .وى هم اكنون نيز در سرزمين هند و پاكستان داراى پيروانى است كه به « احمديه » معروف مى باشند .

85 « نجوم السماء » ، مولوى ميرزا محمد على كشميرى ، ج 310 / 1 ، بصيرتى .

86 « نجوم السماء » ، ج 153 / 2.

87 « تذكره علماى اماميه پاكستان » ، سيد حسين عارف نقوى ، ترجمه دكتر محمد هاشم بنياد پژوهشهاى اسلامى ، آستان مقدس رضوى .

88 « همان مدرك » ، / 347.

89 « نقباء البشر » ، ج 66 / 1.

90 « همان مدرك » ، / 347.

91 « تيپو سلطان از امرى شيعى مذهب هندوستان منطقه ميسور بود . وى ، همانند پدرش حيدر على ، سالها براى آزادى هند با انگليس جنگيد . وى در سال 1799 در پيكار با انگليسيها كشته شد و مقبره‏اش تا كنون موجود و معروف است . « مسلمانان در نهضت آزادى هندوستان » ، ترجمه و تأليف آية اللّه سيد على خامنه‏اى / 17 و 157 ، مؤسسه انتشارات آسيا .

92 رهبر انقلاب اسلامى ، آية اللّه خامنه‏اى در سالهاى 55 و 56 در مسجد كرامت مشهد مى فرمود: گاندى نهضت مقاومت مردم هند عليه استعمار بريتانيا را سرمشق گرفته از نهضت امام حسين(ع) معرفى مى كرد .

93 « مسلمانان در نهضت آزادى هند » ، / 157.

94 « نقباء البشر » ، ج . 349 / 1 درباره حامد حسين از علماى بزرگ هند نوشته‏اند:
و هو لا يكتب الا بالحبر و القرطاس الاسلاميين لكثره تقواه و تورعه و امر تحرزه عن صنايع غير المسلمين مشهور متواتر . . . »

95 « نخستين روياروييهاى انديشه گران ايران با دو رويه تمدن بورژوازى غرب » ، / 425 - 460.

96 « الاعلام » ، ج 256 / 1.

97 « نجوم السماء » ، ج 161 / 2؛ « الذريعه » ، ج / 17 209 ،
210 ، 262.

98 « تفسير و مفسران جديد » ، بهاءالدين خرمشاهى / 56 ، كيهان .

99 « اعيان الشيعه » ، جزو 35 / 42 ، دارالتعارف للمطبوعات .

100 « تذكره علماى اماميه پاكستان » ، / 96.

101 « مجموعه اسناد و مدارك منتشر نشده درباره سيد جمال الدين افغانى » ، ايرج افشار ، اصغر مهدوى / 64 ، دانشگاه تهران .

102 « تاريخ سياسى و اجتماعى اسلام » ، امير على ، ترجمه ايرج رزاقى و محمد مهدى حيدر پور / 9 ، مقدمه ، آستان قدس .

103 « زعماء الاصلاح فى العصر الحديث » ، احمد امين / 116 ، 115 ، دارالكتاب العربى ، بيروت .

104 « اعيان الشيعه » ، ج 79 / 54 - 84؛ « الاعلام » ، ج 13 / 1 - 14.

105 « اعيان الشيعه » ، ج 80 / 54 ، ترجمه آزاد .

106 « رجال ايران » ، ج 147 / 6 - 146.

107 « الماثر و الاثار از چهل سال تاريخ ايران » ، اعتماد السلطنة ،به كوشش ايرج افشار ، ج 238 / 1 و ج 783 / 3 ، اساطير ، تهران ؛ « مكارم الاثار » مى رزامحمد على معلم حبيب آبادى ، ج 849 / 3 - 846 ، انجمن كتابخانه‏هاى عمومى اصفهان .

108 « جهان اسلام » ، مرتضى اسعدى ، ج / 1 89.مركز نشر دانشگاهى .

109 « اعيان الشيعه » ، ج 70 / 56 ، مستدركات .

110 « همان مدرك » .

111 « همان مدرك » ، ج 73 / 56.

112 « همان مدرك » .

113 « دوله الموحدين الاسلاميه » ، حسن الامين / 120 ، دار الزهراء ، بيروت .

114 « اعيان الشيعه » ، ج 75 / 56.

115 « دولة الموحدين الاسلاميه » ، / 114 - 115.

116 « اعيان الشيعه » ، ج 17 / 41 - 19.

117 « همان مدرك » .

118 « معارف الرجال » حرز الدين ، ج 177 / 3 - 178 ، كتابخانه آية اللّه مرعشى .

119 « همان مدرك » ، ج 292 / 2.

120 « معارف الرجال » ، ج 384 / 1.

121 « همان مدرك » ، ج 148 / 3.

122 « همان مدرك » ، ج 177 / 1.

123 « همان مدرك » ، / 302.

124 « همان مدرك » ، ج 144 / 3؛ « نقباء البشر » ، ج 1526 / 4.

125 « معارف الرجال » ، ج 142 / 1.

126. « دوله الموحدين الاسلاميه » ، / 81.

127. « معارف الرجال » ، ج . 154 / 2

128. « همان مدرك » ، / 47.

129. « نگاهى به تاريخ انقلاب ، انقلاب اسلامى 1920 عراق » ، دكتر محمد صادقى / 34 ، دارالفكر ، قم .

130. « شرف الدين » ، محمد رضا حكيمى / 199 ، دفتر نشر فرهنگ اسلامى .

131. « معارف الرجال » ، شيخ محمد حرز الدين ج / 1 81 ، كتابخانه آية اللّه مرعشى ، قم .

132. « نقباء البشر » ، ج 1378 / 4.

133. « همان مدرك » ، / 1414.

134. مجله « حوزه » ، ويژه نامه ميرزاى شيرازى ، شمار 154 / 52؛ « نگاهى به تاريخ انقلاب اسلامى 1920 عراق » 34 / 11.

135. « شرف الدين » ، / 189 به نقل از مقدمه المراجعات .

136. « النص والاجتهاد » سيد شرف الدين عاملى / 59.

137. « اعيان الشيعه » ، ج 73 / 40 - 72.

138. « المصلح الاسلامى السيد محسن الامين » / 192 ، رايزنى فرهنگى جمهورى اسلامى در دمشق .

139. « اعيان الشيعه » ، ج 94/ 40.

140. « همان مدرك » ، / 97.

141. « المصلح الاسلامى السيد محسن الامين » / 32.

142. « همان مدرك » ، / 146 - 147.

143. « انگليسى‏ها در ميان ايرانيان » ، / 209.

144. « همان مدرك » ، / 210.

145. « همان مدرك » ، / 205.

146. « همان مدرك » ، / 210.

147. « دين ودولت در ايران » ، حامد الگار ، ترجمه ابوالقاسم سرى ، / 271 ، توس .

148. مجله « حوزه » شماره 51 ، 50.

149. « مجموعه آثار » دكتر على شريعتى ، شماره / 5 77 ،حسينيه ارشاد .

150. « حيات يحيى » نوشته يحيى دولت آبادى ، ج . 103 / 2 سازمان انتشارات جاويدان .

151. « مرگى در نور ، زندگى آخوند خراسانى » ، عبد الحسين مجيد كفائى / 240 ، 241 ، كتابفروشى زوار ، تهران .

152. « همان مدرك » ، / 244.

153. « همان مدرك » ، / 246 - 277.

154. « نهضت روحانيون ايران » ، على دوانى ، ج / 1 262 - 272 ، مؤسسه خيريه و فرهنگى امام رضا .