ملحق شدند. برخى متون، اعزام سپاه كوفه را نتيجه فعّاليتهاى اين دو
تن مىدانند 1 و بعضى ديگر، از
اعزام اشتر به كوفه و اخراج ابو موسى از قصر حكومتى سخن گفتهاند.
2
4.مالك اشتر
از مالك اشتر نيز به عنوان فرستاده امام على عليه السلام ياد شده است.بيشتر متون، او را آخرين فرستاده دانسته و گفتهاند: بر اثر كوشش وى،
مردم كوفه بسيج شدند و لشكرى براى كمك به على عليه السلام فرستادند 3 و بعضى
ديگر، اعزام اشتر را در ابتداى كار دانستهاند و فعّاليت او را ناموفقْ تلقّى
كردهاند. 4
گفتنى است كه اشتر، از وجهه بىمانندى در ميان كوفيان برخوردار
بود. او چند ماه پيش از اين تاريخ و در اوج قدرت خليفه سوم،
توانست شهر را تصرّف كند و عليه عثمان بشورانَد. بنابراين، احتمال
قوى آن است كه اشتر، آخرين نماينده بوده و براى تمام كردنِ كار،
روانه شده است؛ امّا نقلى كه او را نماينده اوّل و ناموفّق معرّفى مىكند،
گزارش سيف بن عمر است كه دشمنى آشكار و بى منطق او با مالك
اشتر، در جاىْ جاى كتاب تاريخ الطبرى مشهود است.همچنين بعضى از منابع ديگر، از درخواست خودِ اشتر براى اعزام
به كوفه سخن گفتهاند؛ 5 زيرا ابو موسى، فرماندار عثمان بر كوفه بود و على عليه السلام قصد
عزل او را داشت؛ ولى به درخواست مالك اشتر و بهخاطر او، ابو موسى
را بر ولايت كوفه باقى گذارد. عمل اشتر، گوياى اين است كه او براى
جبران خطاى قبلى خود، دست به اين كار زده است.
1 - أنساب الأشراف: 3/32، الجمل: 261 و 262.2 - تاريخ الطبرى: 4/486، الكامل فى التاريخ: 2/329، شرح نهج البلاغة: 14/17 .3 -
تاريخ الطبرى: 4/486، الكامل فى التاريخ: 2/329، شرح نهج البلاغة: 14/17 .
4 - تاريخ الطبرى: 4/482 ، الكامل فى التاريخ: 2/327.5 - الجمل: 251، تاريخ الطبرى: 4/486، الكامل فى التاريخ:
2/329.