لطفا منتظر باشید ...
گفتگو نزد آنان فرستاد 2و
چون تلاشهايش بىنتيجه ماند، خودش نزد آنان رفت. 3
امام على عليه السلام در اين نامهها و گفتگوها، از شخصيت خود، پرده
برداشت و بزرگى منزلت خويش را روشن ساخت و از مسائل پيشين ـ
كه شعلههاى جنگ از آنها افروخته شده بود ـ نقاب بركشيد و بار ديگر
از كشته شدن عثمان و چگونگى آن، با دقّت تمام، سخن گفت و از ابعاد
آن حادثه پرده برداشت و راه چنگ زدن به بهانههاى سُست را بر
فتنهانگيزان بست.وقتى هم كه اين روشنگرىها را بىنتيجه يافت و هر دو گروه براى
پيكار مهيّا شدند، يارانش را به خويشتندارى و حفظ آرامش، سفارش
نمود و فرمود: «شتاب مكنيد تا نزد آنان عذرى داشته باشم». سپس به
سوى آنان رفت و بر آنان احتجاج كرد؛ ولى پاسخى دريافت نكرد.پس از اين همه، ابن عبّاس را براى بارِ دوم، جهت آخرين گفتگو به
سوى آنان فرستاد تا شايد آنان را از جنگ باز دارد تا خون مسلمانان
ريخته نشود؛ ولى بر گوشهاى آنان مُهر زده شده بود و به سخن
فرستاده امام عليه السلام گوش ندادند، چنان كه پيش از آن نيز چنين كرده بودند.
4 در اين كار، بيشترين نقش را عايشه و عبد اللّه بن
زبير بازى كردند.
8 / 1
نامههاى امام به سران فتنه
2193.الأخبار الطوال: على عليه السلام سه روز صبر كرد و نمايندگانش را بهسوى مردم
1 - نهج البلاغة: نامه 54، كشف الغمّة:
1/239، الإمامة والسياسة: 1/90، الفتوح: 2/465.2 - نهج البلاغة: خطبه 31، البيان والتبيين: 3/221. 3 - تاريخ الطبرى:
4/508 و 509، الكامل فى التاريخ: 2/334 و 335.4 - الجمل: 338336.
