دانش نامه امیر المؤمنین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ جلد 5

كه در محرّم سال 37، ميان دو گروه، آتش‏بس اعلام گرديد؛ ¹
ولى جنگ، پايان نيافت تا اين كه پيكار حقيقى در آغاز ماه صفر
سال 37، ميان دو سپاه، رُخ داد ² و در هشتم صفر، تنور جنگ، داغ گرديد
و در دهم صفر، ³هنگامى كه سپاه امام على عليه السلام در آستانه پيروزى
قطعى قرار گرفته بود، با حيله عمرو بن عاص، فرصت پيروزى از
دست رفت و امام على عليه السلام به كوفه بازگشت.

1 / 2

محلّ نبرد

صِفّين، مكانى است نزديك شهر رَقَّه ⁴ و در كناره غربى فرات، ميان رَقَّه و بالس ⁵ . ⁶فاصله ميان
دمشق و رقَّه ـكه صفّين از توابع آن‏است ـ، 550 كيلومتراست. ⁷

1 / 3

تعداد شركت كنندگان در نبرد

رقم‏هاى متفاوتى درباره سپاه امام على عليه السلام و معاويه ذكره شده
است. شايد اختلاف رقم‏ها بدان برگردد كه برخى از تاريخ‏نويسان،
تنها عدد رزمندگان را گزارش كرده‏اند و برخى شمار خدمتگزاران و
بردگان را هم بدان افزوده‏اند و گروهِ ديگرى تمام همراهان سپاه،
يعنى زنان و كودكان و گروه‏هاى پشتيبان (آورندگان آذوقه) را نيز بر
آن افزوده‏اند.

1 - ر.
ك: تاريخ الطبرى: 4/575 و 5/5، الكامل فى التاريخ: 2/367، البداية والنهاية: 7/260 .

2 -  ر . ك: تاريخ الطبرى: 5/10، مروج الذهب:
2/387، تاريخ الإسلام: 3/538 .

3 -  ر . ك : مروج الذهب: 2/400، تاريخ الطبرى: 5/48، البداية
والنهاية: 7/273.

4 -  شهرى باستانى بر ساحل فرات، در
شرق سوريه امروزى.

5 - 
بالس، شهرى است در شام، ميان حَلَب و رَقّه، كه در ساحل غربى فرات، قرار گرفته
است. (معجم البلدان: 3 / 414)

6 - معجم البلدان: 3/414.

7 - 
جدول المسافات للقطر العربى السورى: 127.