در ماههاى آخر عمر در نوشته اى بلند
[ بحارالانوار: ج 30 ص 14. ]در ماههاى آخر عمر اميرالمؤمنين عليه السلام بعد از جنگ نهروان، مردم از حضرت درباره ى ابوبكر و عمر و عثمان سؤال كردند. حضرت فرمود: در اين باره برايتان نوشته اى مى نويسم كه درباره ى آنچه پرسيده ايد به صراحت سخن گفته باشم. سپس نوشته ى بلندى كه حدود 30 صفحه و در حد يك جزوه بود املا كردند و نويسنده ى حضرت نوشت. آنگاه ده نفر از خواص اصحاب خود را فراخواندند و دستور دادند هر روز جمعه نويسنده ى حضرت آن را بر مردم بخواند و اين ده نفر شاهد باشند تا كسى انكار نكند و فرمود: اگر كسى انكار كرد قرآن را حَكَم بين خود قرار دهيد. از جمله مطالب آن نوشته چنين بود:اين امر خلافت عجيب است، كه حكومت و ولايت احدى را مثل ولايت من مبغوض نداشتند! دليل من بر ولايت اين است كه صاحب اختيار مردم فقط من هستم نه قريش... چرا كه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله ولايت اين امت را داشت و من بعد از او اختيارات او را دارم... به دليل گفته ى پيامبر صلى اللَّه عليه و آله كه در روز غدير خم فرمود: 'من كنت مولاه فهذا على مولاه'.
در بيان امتيازات خاص خود
[ بحارالانوار: ج 39 ص 336 ح 5. ]اميرالمؤمنين عليه السلام در مجلسى امتيازات خاص خود را بيان نموده چنين فرمودند: 'بخدا قسم خداوند تبارك و تعالى نُه چيز به من عطا فرموده كه به احدى قبل از من جز پيامبر صلى اللَّه عليه و آله نداده است'؛ و از جمله فرمودند:خداوند با ولايت من دين اين امت را كامل نمود و نعمتها را بر آنان تمام كرد، و اسلامشان را مورد رضايت قرار داد، هنگامى كه در يوم الولاية "روز غدير" به پيامبر صلى اللَّه عليه و آله فرمود: يا محمد، به مردم خبر ده كه امروز دينشان را كامل كردم و نعمتم را بر آنان تمام نمودم و اسلام را بعنوان دينشان راضى شدم.
در بيان امرنا صعب مستصعب
[ بحار الانوار: ج 37 ص 243. تفسير فرات كوفى: ص 56. ]اصبغ بن نباته از اميرالمؤمنين عليه السلام اين حديث را شنيد كه 'تحمل امر ولايت اهل بيت عليهم السلام بر مردم سنگين است و آن را نمى پذيرد جز انبياى مرسل و ملائكه مقرب و مؤمنى كه خداوند قلب او را از جهت ايمان امتحان كرده باشد'. او اين مطلب را براى ميثم تمار نقل كرد. ميثم نزد آنحضرت آمد و با تعجب درباره ى اين حديث سؤال كرد. حضرت فرمود:
اما مؤمن، پيامبر ما صلى اللَّه عليه و آله در روز غدير خم دست مرا گرفت و فرمود: 'من كنت مولاه فعلى مولاه'، آيا مؤمنين- بجز آنانكه خداوند آنان را از لغزش و گمراهى حفظ كرد- اين مطلب را پذيرفتند؟
پس آگاه باشيد! بشارت باد شما را، بشارتتان باد كه خداوند شما را اختصاص داده به آنچه ملائكه و پيامبران و مؤمنين را اختصاص نداده، و آن پذيرفتن امر ولايت ما است.