اولين نگارش ها - اسناد نهج البلاغه نسخه متنی

اولين نگارش ها

درباره خطبه ها و نامه ها

در كتاب هاى رجالى و تراجم از افراد ذيل به عنوان كسانى كه كتابى به نام خُطَبُ اميرالمؤمنين "ع" تأليف كرده اند، ياد شده است:

1. زيد بن وهب: متوفاى 96 هجرى. كتاب او با نام خطب اميرالمؤمنين "ع" على المنابر فى الجمع و الاعياد و غيرها [ شيخ طوسى، الفهرست، ص 130، ش 131. ] تا زمان شيخ طوسى، متوفاى 460 هجرى، موجود بوده است. [ شيخ طوسي، الفهرست، ص 131. ]

2. مسعدة بن صدقه: از اصحاب امام صادق "ع" و امام كاظم "ع" . [ نجاشى، ابوالعباس، رجال النجاشى، ص 357. ] سيد رضى يكى از خطبه هاى نهج البلاغه را از مسعده نقل كرده است. [ نهج البلاغه، خطبه 91. "معروف به خطبه اشباح" . ]

3. محمد بن عمر واقدى: متوفاى 270 هجرى. [ تهرانى، آقابزرگ، الذريعه، ج 7، ص 191. ] يكى از خطبه ها و نامه هاى نهج البلاغه از او نقل شده است. [ نهج البلاغه، خطبه 231 و نامه 75. ]

4. ابراهيم بن حكم فرازى: زنده اواسط قرن دوم هجرى. [ شيخ طوسى، الفهرست، ص 35، ش 4. ]

5. اسماعيل بن مهران: از اصحاب امام رضا "ع" و امام جواد "ع" . [ نجاشى، ابوالعباس، رجال النجاشى، ص 112. ]

6. صالح بن ابى حماد: زنده قرن سوم هجرى. [ ابن نديم، الفهرست، ص 149؛ حموى، ياقوت، معجم الادباء، ج 14، ص 124. ]

7. على بن محمد مدائنى: متوفاى 224 هجرى. [ تهرانى، آقابزرگ، الذريعه، ج 7، ص 190. ]

8. عبدالعظيم حسنى: متوفاى 252 هجرى. [ نجاشى، ابوالعباس، رجال النجاشى، ص 65؛ ابن نديم، الفهرست، ص 167. ]

9. عبدالعزيز بن يحيى جلودى: متوفاى 332 هجرى. او علاوه بر كتاب خطب على "ع"، كتاب هاى رسائل على "ع"، شعر على "ع"، مواعظ على "ع"، ذكر كلام على فى الملاحم، الدعاء عن على "ع" و الادب عن على "ع" را نيز جمع آورى و تدوين كرده است. [ نجاشى، ابوالعباس، رجال النجاشى، ص 55. ]

10. ابراهيم بن محمد ثقفى "مؤلف كتاب الغارات و متوفاى 283 هجرى" : او كتاب رسائل على "ع" را تأليف كرده است. [ نجاشى، ابوالعباس، رجال النجاشى، ص 90؛ شيخ طوسى، الفهرست، 37. ]

11. محمد بن يعقوب كلينى: متوفاى 329 هجرى. كتاب رسائل الائمه را تأليف كرده است. [ نجاشى، ابوالعباس، رجال النجاشى، ص 291. ]