از: وزارت امور خارجه واشنگتن شماره: 1986
به: سفارت تهران فورى نسخه آن به كاخ سفيد
گزارشگر: ونس ECNAV
موضوع مذاكره با اميرانتظام
تاريخ: 9 اگوست 79 برابر با 18 مرداد 85
خلاصه انتظام نظراتى براى بهبود روابط ايران و آمريكا
دارد او به عنوان يك سفير فوق العاده از طرف دولت موقت ايران
در اروپا خدمت مى كند انتظام نسبت به نفوذ مذهب افراطى در
دولت و خمينى اظهار نگرانى مى كند اصطكاكهاى قابل
ملاحظه اى بين گروههاى خيلى مذهبى " راديكال " افراطى اطراف
خمينى و كسانى كه صرفا مسلمان خوب در نهضت آزادى خوانده
مى شوند و هم اكنون دولت را اداره مى كنند وجود دارد. انتظام
ظاهر شدن دوباره بختيار در صحنه سياست را مسئله مهمى
قلمداد نمى كند. اگر دولت به طور جدى عمل كند خطر چپ
مسئله اى نخواهد بود.
انتظام در مورد انتخابات تشكيلات دولت موقت تهديدات
خارجى و روابط خارجى سخنانى ايراد كرد. هم اكنون
پيشهادهاى اساسى اقتصادى
به منظور بهبود اوضاع اقتصادى بوسيله شوراى انقلاب
تحت بررسى است
عمل كند خطر چپ مسئه اى نخواهد بود
انتظام در مورد انتخابات تشكيلات دولت موقت تهديدات
خارجى و روابط خارجى سخنانى ايراد كرد هم اكنون
پيشنهادهاى اساسى اقتصادى به نظر بهبود اوضاع اقتصادى بوسيه
شوراى انقلاب تحت بررسى است
" جزوه هاى بيوگرافى خلاصه تمام "
1 تمام متن سرى است
2 در 5 اگوست " 4 مرداد " استمپل مقام سرويس خارجى
به منظور تبادل نظر با اميرانتظام " سفير ايران در سوئد " در مورد
مسائل جارى ايران به سوى سوئد پرواز كرد. در دو روز گذشته
حدود 4/5 ساعت گفتگو شد گزارشهاى تلگرافى زير مهمتر
قسمتهاى اين گفتگوهاست و به صورت موضوعى تنظيم شده
است.
3 استمپل گفتگو را با اطمينان خاطر و حسن نيت دولت
آمريكا نسبت به دولت ايران شروع كرد. سپس گفتگوى مختصرى
در خصوص روابط ايران با آمريكا در پى آن انجام گرفت. مهمترين
نكاتى كه بوسيله اميرانتظام عنوان شد عبارتند از:
الف: عادى كردن روابط با آمريكا بايد به آهستگى پيش
برود تا سوعظن كسانى را كه نظر خوبى نسبت به آمريكا ندارند
برنيانگيزد
ب: در رابطه با ارتباط با دولت موقت احتمالا بهترين شيوه
حفظ تماس با خود نخست وزير هر 15 20 روز يكبار مى باشد.
مسلما خيلى زود است كه بشود با آيت الله خمينى ملاقات كرد.
ج: تبادل سفير احتمالا در پائيز مناسب خواهد بود. شايد
زمانى كه دولت جديد دائمى مستقر شده باشد انتظام افرادى نظير
ريچارد كاتن و رومرى كلارك را به عنوان سفير پيشنهاد كند.
4 انتظام گفت چند چيز است كه آمريكا براى نشان دادن
صميميت خود نسبت به رژيم جديد مى تواند انجام دهد. و اينها
مى توانند به دولت موقت ايران در برخورد با جنبشهاى انقلابى
داخل و خارج كه نسبت به اعمال گذشته آمريكا عميقا نفرت
دارند كمك كند. شرح نقطه نظرها
الف تهيه اطلاعاتى در مورد هرگونه تهديد داخلى كه با
حمايت خارجى صورت مى گيرد.
ب حداكثر كمك در مورد لوازم يدكى مورد نياز ارتش.
ج مبلغ 1/3 ميليارد دلار جريمه ديركرد مربوط به
بازپرداخت وامها را لغو كنيد CIS
د در نتيجه مواد اوليه مورد نياز صنايع كه برخى
شركتهاى آمريكايى از فرستادن آنها خوددارى مى كند كمك شود.
دفتر صدور ويزا در تهران را دوباره باز كنيد زيرا هزاران
ايرانى مى خواهند كه به آمريكا بروند. انتظام گفت خود او شخصا
مى خواهد كه دانشجويان زيادى به آمريكا و ديگر كشورهاى
انگليسى زبان بروند. مثلا هندوستان امسال به جاى 1500 ويزا كه
پارسال مى داد 6000 ويزا براى دانشجويان ايرانى صادر كرد. او
اظهار اميدوارى كرد كه آمريكا از آن پيروى كند.
5 استمپل گفت: كه پيشنهادهاى انتظام را گزارش خواهد
كرد. و به دولت ايران اصرار خواهد كرد كه در مورد لوازم يدكى
نظامى و مواد اوليه كارخانه ها يا سفارت در تماس باشند. برداشت
ما چنين بود كه جز در موردى كه صورتحسابها پرداخت نشده
باشد هيچ وقفه اى نبايد صورت پذيرد
در مورد سوال مربوط به تكنسينهاى خارجى استمپل
يادآور شد كه فعاليت دادگاه انقلاب عليه خارجيان و زندانى كردن
آنها يا جلوگيرى از خروج آنها از كشور در مورد هيئتهاى تجارى
آمريكا هم صورت گرفته و نهايتا به ضرر حل مسائل خواهد بود.
در مورد ويزا به انتظام گفته شد كه تصحيلات جديد آمريكا تا آخر
اگوست آماده خواهد شد ولى پيش از گشايش بايد مسائل ايمنى
آن كاملا حل شود. اين بدان معنى است كه كميته هاى كادرهاى
فعلى سفارت بايد بروند و به جاى آنها پليس يا افراد ارتشى
متحدالشكل در بيرون محوطه گمارده شوند. انتظام يادداشت كرد و
گفت كه در ملاقات آينده اش در تهران در هفته آينده مسائل را
فقط به خاطر جلب رضايت خاطرمان حل خواهد كرد. استمپل
به او توصيه كرد كه در مورد بازگشتش به تهران با كاردار
لينگن تماس بگيرد.
6 انتظام گفت نخست وزير به عنوان سفير فوق العاده در
اروپا خدمت مى كند تا انقلاب را به مقامات حساس توضيح داده
و با مشكلاتى كه در تمام اين كشورها ظاهر مى شود درگير مى شود
تا اين تاريخ تنها كسانى به عنوان سفير انتخاب شده اند كه يا " مذهبى
افراطى فناتيك " بودند و يا افراد قدرت طلب كه هيچ نزديكى با
انقلاب ندارند او به اين خاطر سوئد را به عنوان پايگاه انتخاب كرده
چون كه در روابط ايران و سوئد عملا هيچ مشكلى وجود ندارد و
اين دست او را باز مى گزارد.
7 انتظام خيلى نگران نفوذ مذهبى بر سياست ايران بود
انتقال اخير افراد شوراى نگهبان انقلاب به دولت و برعكس
حالتى بود كه در آن شوراى انقلاب قدرت بيشترى به دست آورد تا
از دست بدهد. شوراى اخير خبرگان شامل اكثريتى از روحانيون
است و انتظار مى رود كه در يك ماه آينده بررسى هاى خود را در
مورد قانون اساسى تمام كند. انتظام گفت كه طرح فعلى شامل
انجام رفراندوم قانون اساسى در نيمه سپتامبر و بعد انتخابات
رياست جمهورى و مجلس در يك ماه يا يك ماه و نيم آينده خواهد
بود خمينى آدم خوبى است و اعتماد به برترى آخونديسم در هر
مورد ندارد. ولى او تحت فشار دائمى از جانب افراطيان تندرو كه
خواهان بركنار كردن مسلمانان خوب و خالص و روى كار آوردن
روحانيون مى باشند است.
انتظام بدين حقيقت اقرار كرده كه روحانيون در انتخاب
آينده بيش از نيمى از كرسى هاى مجلس را به دست خواهند آورد.
و به آمريكا و
لطفا منتظر باشید ...
