لطفا منتظر باشید ...
4 ـ حرمت اخذ لقطه از حرم
بطوري كهميدانيم لقطه مالي است كه از كسي گم شده و كس ديگري آنرا پيدا
كرده است. حكم اوّلي در لقطه اين است كه انسان ميتواند مال گم شده را
بردارد و تا يكسال آنرا پيش خود نگهدارد و همهجا اعلام كند. اگر
صاحبش پيدا نشد ميتواند آنرا صدقه بدهد و ميتواند
آنرا تملك كند. اما لقطه حرم
و مالي كه در حرم پيدا شده است حكم ديگري دارد و آن اين كه انسان نبايد به آن
دست بزند و بردارد. اخذ لقطه در حرم، حرام است و اگر احياناً كسي لقطه را در
حرم برداشت براي هميشه ضامن ميشود و پس از گذشت يكسال بايد آنرا
از طرف صاحب مال تصدّق بدهد و هر وقت صاحب مال پيدا شد بايد بمقدار مالش به
او بپردازد. شيخ
طوسي و ابن ادريس و شهيد اول در اين مسأله همانگونه كه گفتيم فتوا
دادهاند.42 مستند اين فتوا روايات متعددي است كه از ائمه
اطهار ـعليهمالسلامـ نقل شده است; از
جمله:
ـ عن الفضيل بن يسار قال: «سألت أباجعفر ـ عليه السلام ـ عن لقطة الحرم؟
فقال: لاتمس ابداً حتّي يجيي صاحبها فيأخذها. قلت: فان كان مالاً كثيراً؟
قال: فان لم يأخذها الاّ مثلك فليعرفها.»43
فضيل بن يسار
ميگويد: «از امام باقر ـ عليه السلام ـ درباره لقطه حرم پرسيديم.
فرمود: هرگز دست به آن نزن تا صاحبش بيايد و آنرا اخذ كند، گفتم: اگر
مال زيادي باشد؟ فرمود: اگر آنرا اخذ نكند مگر كسي مانند تو، پس بايد
آنرا اعلام نمايد.»
ـ عن علي بن حمزة
قال: «سألت العبد الصالح عن رجل و جد دِيناراً في الحرم
فاخذه؟ قال: بئس ما صنع ما كان ينبغي له ان يأخذه قلت: ابتلي بذلك، قال:
يعرفه قلت: فانّه قد عرّفه فلم يجد له باغياً، قال: يرجع الي بلده فيتصدق به
علي اهل بيت من المسلمين; فان جاء طالبه فهوله ضامن.»44
علي بن حمزه
ميگويد: «از امام كاظم پرسيدم در مورد مردي كه ديناري را در حرم پيدا
كرده و آنرا برداشته است. فرمود: چه كار بدي كرده است! نبايد
آنرا برميداشت. گفتم: به اين كار مبتلا شده. فرمود: بايد
آنرا اعلام كند. گفتم: اين كار را كرده ولي صاحب آنرا نيافته است
فرمود: به شهر خود برميگردد و آنرا به خانوادهاي از
مسلمانان صدقه ميدهد و هر وقت صاحب آن آمد او ضامن
است.»
ـ عن ابراهيم بن عمر
عن ابي عبداللّه ـ عليهم السلام ـ قال: اللقطة لقطتان:
لقطة الحرم و تعرف سنة، فان وجد صاحبها و الاّ تصدقت بها. و لقطة غيرها تعرف
سنة فان لم تجد صاحبها فهي كسبيل مالك.45
ابراهيم
از امام صادق ـ عليه السلامـ نقل ميكند كه فرمود: «لقطه بر دو
قسم است; يكي لقطه حرم است كه بايد تا يكسال آنرا معرفي و اعلام كني
اگر صاحبش پيدا شد كه هيچ وگرنه آنرا صدقه ميدهي. ديگري لقطه غير
حرم است كه تا يكسال معرفي ميكني و اگر صاحبش را نيافتي مانند مال خود
تواست.»
