عناوين فراموش شده - نقدی بر کتاب موسوعه کلمات امام الحسین (علیه السلام) نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

نقدی بر کتاب موسوعه کلمات امام الحسین (علیه السلام) - نسخه متنی

محمد اصغری نژاد

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

عناوين فراموش شده

برخي از عنوانها در فهرست، مندرج شده‌است ولي در متن نيست.

در صفحه 23 دو عنوان فرعي وجود دارد: منها اطعامه(ع) من عندالله و منها علامه الامامه، ولي در فهرست تنها به عنوان اوّل اشاره شده است. نظير مورد فوق در صفحه‌هاي 13، 305، 377 و 38 هم وجود دارد.

عنوان « شهاده الزهراء ( عليها السلام) در متن صفحه 113 هست، ولي در فهرست نيست. عنوان لقائه (ع) ابن عباس و ابن عمر » كه در فهرست مقابل صفحه 305 ذكر شده، ولي در متن نيست. عنوان كتابه(ع) الي اشراف الكوفه كه در صفحه 377 متن عنوان گرديده، در فهرست نيست. عنوان « لقائه (ع) مع سفير عمر بن سعد». كه در صفحه 380 متن ذكر شده، در فهرست نيست.

ناهمخوانيهاي عنواني

« كراماته(ع) في صغره» كرامات امام حسين(ع) در كودكي بخش اوّل از فصل اوّل است. از جمله عناوين فرعي اين بخش، اخبار النبي (ص) عن شهادته (ع) (ص 33) است. چنانكه از نام اين عنوان فرعي پيداست، در آن از گزارش رسول‌الله (ص) درباره شهادت امام حسين (ع) سخن به ميان آمده‌است و معلوم نيست چه ارتباطي ميان اين گزارش و كرامت وجود دارد؟

بايد گفت كه اين كرامت پيامبر است نه امام حسين(ع). بازگويي چنين اخباري از سوي بزرگاني چون حضرت علي (ع) در مورد شهادت ميثم تمّار و حجربن عدي و ديگران است و جزو كرامتهاي آن حضرت به حساب مي‌آيد، نه كرامت ميثم و ديگران . چون کرامت يعني انجام عملي خارق‌االعاده در غير مقام تحدّي كه از سوي انبيا و اولياي الهي صورت مي‌گيرد. برخلاف معجزه كه در مقام تحدّي است. آيت‌الله جوادي آملي در اين زمينه مي‌گويد: « آنچه را كه براي اثبات دعوي نبوت توسّط انبيا اظهار مي‌شود، معجزه مي‌نامند و آنچه را كه اوليا انجام مي‌دهند، كرامت است. معجزه و كرامت دو قسم از اقسام چهارگانه خرق عادتند. از اين جهت كه هر دو بر اساس ولايت تكويني نبي و امام انجام مي‌شوند، همانند يكديگرند و ليكن فرق بين اين دو در آن است كه معجزه همراه با تحدّي و دعوي نبوّت است ولي كرامت، همراه با ادعا و تحدي نمي‌باشد».

عناويت فرعي ديگر اين بخش كه ربطي به عنوان اصلي ندارد، عبارتند از: قيام رسول‌الله (ص)، سقايته (ع) و افتخار الحسين (ع) به ركوبه علي ظهر رسول‌الله(ص) و محبه النبي لاهل بيته است. نويسندگان محترم مجموعه خود به معناي اصطلاحي كرامت توجّه داشته‌‌‌اند كه كليه عناوين فرعي اين بخش جز چهار عنوان مورد نقد، منطبق با مفهوم اصطلاحي كرامت است.

عنوان اصلي بخش دوم از فصل اوّل،«خلق الحسين (ع) في صغره» خلق و خوي امام حسين (ع) در كودكي است. عنوان فرعي «حديث الكساء» چندان ارتباطي با اين عنوان ندارد و بهتر بود تحت عنوان ديگري مثل فضائله (ع) ذكر مي‌شد.

عنوان فصل اول موسوعه، كلماته(ع) في زمن النبي (ص) است و مفهومش ذكر سخناني است كه امام حسين(ع) در زمان حيات رسول‌الله(ص) فرموده است. در تطبيق اين مفهوم بر مصاديقي كه تحت آن مندرج شده،ؤ يعني روايات و اخبار بخشهاي اين فصل، اشكالاتي ديده مي‌شود. يعني نمي‌توان با قاطعيت حكم كرد كه آنها را امام در زمان حيات پيامبر (ص) گفته باشد. في‌المثل در بخش «نقل وقائع زمن النبي (ص) » سومين بخش تحت عناوين فرعي « كيفيه بيعه الانصار» و « زواج فاطمه» و « غزوه خيبر» و « غزوه حنين » و « تسميه علي (ع) بامره المؤمنين» روايتهايي درباره امام حسين(ع) ذكر شده كه گرچه مربوط به زمان حيات پيامبر (ص) است، امّا معلوم نيست كه آنها را در دوران زندگي پيامبر (ص) فرموده باشد. در متن گزارشها نيز شاهديم كه قرينه‌اي بر اين مطلب وجود ندارد. در بخش پنجم از فصل اوّل جزء دوّم موسوعه تحت عنوان: في ابيه علي (ع) دارد كه در آن عنوان فرعي اوصاف النبي (ص) ذكر شده كه بهتر بود اين موضوع در بخش سوّم، تحت عنوان اصل « في جده محمّد (ص)» مندرج مي‌شد.

/ 13