مناهج المعارف نسخه متنی

آنحضرت فرمود که اهل بصره عريضه بخدمت ابي عبدالله الحسين بن علي صلوات الله عليهما نوشته از معني صمد سئوال کردند آنحضرت در جواب بعد از بسمله و فصل خطابنوشت که : خوض مکنيد در قرآن و مجادله مکنيد در آن و سخن مگوئيد در آن بدون علم پس بتحقيق که شنيدم از جد خود رسول خداي که ميفرمود که هر که بگويد در قرآن يعني تفسير کند آنرا بغير دانشي و بدون علمي پس بايد که فرا گيرد يعني آماده داند جاي نشستن خود را از آتش جهنم و بدرستي که خداي سبحانه تفسير کرده است صمد را پس فرمود : (( الله احد الله صمد ) بعد از آن تفسير کرده استآنرا پس فرموده است : (( لم يلد و لم يولد و لم يکن له کفوا احد )) لم يلد بيرون نيامده است از و چيز کثيفي مثل ولد و سائر اشياء کثيفه که بيرون مي آيند از مخلوقين ، و نه چيز لطيفي مانند نفس ، و منشعب و حاصل نميشود از او بدوات چون پينکي و خواب و فکر و خيال و دلگيري و اندوه وخوشحالي و خنده و گريه و بيم و اميد و خواهش و ملول شدن و گرسنگي و سيري ، متعالي و برتر و بلند مرتبه تر است از آنکه بيرون آيد از و چيزي ، و از آنکه متولد و زاينده شود از و شئي کثيفي يا لطيفي ( ولم يولد ) متولد نشده استاز چيزي و بيرون نيامده است از چيزي ، همچنانکه بيرون ميآيند چيزهاي کثيف از عناصر خود مثل چيزي از چيز ديگر ، ودابه از دابه ديگر ، و گياه از زمين و آب از چشمها وميوه ها از درختان ، ونه همچنانکه بيرون ميآيند چيزهاي لطيف از مرکزهاي خود مانند : بينائي از چشم و شنوائي از گوش و قوت بوئيدن از بيني وقوت چشيدن از دهان و سخن از زبان و معرفت و تميز از دل و چون آتش از سنگ ، نه بلکه او خداي صمد است که نه از چيزيست و نه در چيزيست و نه بر چيزيست ، ابداع کننده و از نو پديد آورنده اشياء وخلق کننده آنهاست ، و انشاء کننده چيزهاست بقدرت خود ، متلاشي يعني متفرق و نابود ميشود آنچه خلق کرده است آنرا از براي فاني شدن بمشيت او ، و باقي يعني پا بر جا ميماند آنچه خلق کرده است آنرا از براي باقي ماندن بعلم او پس آنست خداي صمد که نزاده و زاده