عشق هشتم نسخه متنی

اما احترام تو را هم نزد خراسانيان افزون مى
سازد. اين مطلب را فراموش نكن پسر سهل!

مأمون در درياى بىكران افكار خود غرق شد. سرش را
پايين افكند و به قاليچه پر نقشونگار ايرانى خيره ماند. فضل
دريافت كه بايد برود و خليفه را با نقشه تازهاش تنها بگذارد.

هنوز آن روز به پايان نرسيدهبود كه رجاء بن ضحاك
ـ از فرماندهان مأمون ـ راز مأموريتش را براى رفتن به مدينه
دريافت.

از وقتى كه سر جعد (29) را در عيد قربان گوش تا
گوش بريده بودند، تفسير و بازگرداندن معناى قرآن به راه ديگرى مى
رفت؛ راهى دور از روح كلمات . ديگران كه بعد از وى آمدند، تنها با
پوسته قرآن سر و كار داشتند. آنانى كه قرآن را مى نوشيدند،
انديشهها و دلهايشان پرفروغ مى شد. نسلها آمدند و رفتند و كار
به جايى رسيد كه تنها ظاهر قرآن معيار بود و نه جان و گوهر پنهان
آن.

پسر جهم (30) در آن شب پاييزى با پرسشهاى تازهاى
درباره روزگار خود، به خانهاش در مدينه آمد. ستاره معتزله (31) در
روزگارى كه تفسير به رأى، تكيه به برداشتهاى عقلى و معناى ظاهرى،
قانون تفسير شده بود، در آسمان انديشه مى درخشيد.

اتاق گلين، بوى خاك باران خورده مى داد. امام
هشتم در گوشة اتاق نشست. چهرهاش همانند ماه در شب تابستان بود.
سراسر اتاق را مردانى پر كرده بودند كه از سرزمينهاى گوناگون با
پرسشهاى متفاوت آمده بودند. امام به مردى كه از مرزهاى روم آمده
بود، نگريست. مرد جابهجا شد و پرسيد: «عدهاى از دشمنان صلح
كردند؛ اما سپس پيمان شكستند. مرزبانان به آنان هجوم بردند. بچهها
و زنهايشان را اسير گرفتند. آيا خريدن اين زنان و كودكان جايز
است؟»

امام از انگيزههاى پيمانشكنى پرسيد.

ـ چرا پيمان شكستند؟ به خاطر كينهتوزى با اسلام؟
يا مسلمانان به آنها ستم كردند و آنان سر به شورش برداشتند؟ اگر از
دشمنانى هستند كه دشمنىشان آشكار است، مى توانى بخرى؛ اما اگر
رانده شده هستند و مظلوم واقع شدهاند، خريدن اسيرانشان جايز
نيست. (32)