در توصيف از بقعه شاهزاده ناصر - تاریخچه قم و مساجد تاریخی آن نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تاریخچه قم و مساجد تاریخی آن - نسخه متنی

محمدرضا کوچک زاده

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

هدف ما از نوشتن نظرات نويسندگان اين است كه از نظرات آنان آگاه شويم و هم از آن نتيجه گيرى كنيم :

لازم است قبل از نتيجه گيرى به توصيف مختصرى از امامزاده اى كه روبروى مسجد امام قرار دارد و ما چندين بار نام ايشان را برديم ، بپردازيم .

در توصيف از بقعه شاهزاده ناصر

بقعه شاهزاده ناصر در خيابان آذر برابر مدخل مسجد امام است كه سابقا به نام بقعه احمد بن اسحق ناميده مى شد و به استناد همين تسميه است ؟ محدث قمى در منتهى الامال چنين نظر داده است كه احتمال دارد احمد بن اسحاق موسوى در اين بقعه مدفون باشد؛ زيرا احمد بن اسحق اشعرى در سر پل ذهاب مدفون است .

اما رمز انتساب اين بقعه به احمد بن اسحق اشعرى در بين مردم آن بود كه بر مبناى اين كه نام برده ، اين مسجد را به امر حضرت امام حسن عسكرى عليه السلام بنا نموده است ، چنين شهرت يافته بود و احمد بن اسحق پس ‍ از احداث مسجد مزبور، اين بقعه را هم جهت مدفن خويش بنا نهاد؛ اما هنگام مراجعت از سامراء در سر پل ذهاب وفات يافت ؛ بنابراين او را همان جا دفن نمودند و چون اين بقعه بدون استفاده بوده و در حال مخروب شدن بود، لذا در عصر و زمان سلطان بركيارق ، امير ايپك ، مدرسه اى بنا نمود و اين بقعه را جزء حجرات آن مدرسه درآورد و هنگامى كه ناصر الدين على بن مهدى بطحايى در سال 828 در قم رحلت يافت جسد او را در اين بقعه به خاك سپردند.

نام و نسب كامل شاهزاده ناصر چنين است : سيد جليل ناصرالدين بن مهدى بن محمد بن حسين بن زيد بن محمد بن احمد بن جعفر بن محمد بن عبدالرحمن بن محمد البطحايى بن قاسم بن حسن بن زيد بن امام حسن مجتبى كه در اواخر قرن هشتم و اوايل قرن نهم زندگى مى كرده است .

بقعه مورد نظر كه قسمتى از آن در مسير خيابان افتاده است اكنون بنايى چهار ضلعى است از آثار قرن دوازدهم يا اواخر صفويه كه هم زمان با ايوان مسجد امام بنا شده است . (164)

و اكنون نيز تعميراتى در آن انجام گرفته است .

بررسى و نتيجه گيرى از نظرات نويسندگان در مورد مسجد امام حسن عسكرى عليه السلام در اين قسمت ، ما نتيجه گيرى و بررسى مطالب بيان شده را به عهده شما عزيزان واگذار مى نماييم ؛ اما جهت يادآورى و نتيجه گيرى ، چند نكته را بيان مى نماييم :

1 - در اين كه نام اين مسجد، مسجد امام حسن عسكرى عليه السلام است هيچ شك و شبهه اى وجود ندارد؛ زيرا برخى از مساجد و يا اماكن قديمى ، داراى چندين نام مختلف مى باشند كه با يقين كامل نمى توان يكى از آن ها را انتخاب نمود.

2 - همان گونه كه در اكثر نوشته ها و مطالب بيان گرديد و مردم نيز چنين معتقد هستند اين مسجد به دستور امام حسن عسكرى عليه السلام توسط احمد بن اسحق اشعرى كه وكيل ايشان در قم بوده اند، احداث گرديده است .

3 - همان طور كه مشخص است ساختمان اين مسجد زياد قديمى نيست ؛ به عبارت ديگر چنين تصور نشود كه چون اين مسجد در زمان حضرت امام حسن عسكرى عليه السلام ساخته شده ، ساختمان اين مسجد هم براى همان زمان است ، چنين تصورى كاملا اشتباه مى باشد؛ زيرا ساختمان اين مسجد قبلا چنين نبوده و كوچكتر از بناى فعلى بوده است كه به مرور زمان بناهاى ديگرى را بر آن افزوده اند (كه قبلا به آن بناها اشاره شده و در مطالب آينده هم بيان خواهد شد) و همچنين به علل مختلف ساختمان هاى آن جا را تعمير و يا به كلى ويران نموده و تجديد بنا نموده اند؛ اما مكان اصلى مسجد امام همين منطقه بوده است .

4 - حال كه معتقد هستيم اين مسجد به امر مقدس حضرت امام حسن عسكرى عليه السلام ساخته شده ، نتيجه مى گيريم كه در اواسط قرن سوم هجرى احداث گرديده است .

5 - عظمت و در عين حال بركات وافر اين مسجد بر كسى پوشيده نيست ؛ بنابراين مى توانيم بگوييم فرمان امام حسن عسكرى عليه السلام درباره احداث اين مساجد، اخلاص بانيان خير و ائمه جماعات و مردم خوب و متدين ، شكوه و عظمت آن را صد چندان نموده است ؛ لذا يكى از بهترين مساجد قم و بلكه مساجد ايران مى باشد.

6 - علاوه بر نتيجه گيرى فوق لازم است نظرات نويسندگان ديگر به خصوص استاد گران قدر آقاى على اصغر فقيهى را مد نظر داده تا بررسى و نتيجه گيرى شما در مورد اين مسجد مقدس كامل تر گردد.

/ 112