سيرى در آفاق حركتهاى دينى و سياسى خراسان از عباسيان تا افشاريان
غلامرضا جلالي نائيني مطالعه اثرگذارى رويدادهاى مهم و حسّاس تاريخى در چگونگى شكل گيرى باورهاى دينى و اجتماعى نقش سازنده عالمان دين در سازمان دهى فكرى فرهنگى و سياسى جامعه آفرينندگى و ويران سازى حكومتهاى عدل و نظامهاى ستم اثرگذارى منفى تعصبها و سخت گيريها همچنين نياز غيردرخور انكار انسان به خودآگاهى تاريخى به عنوان يكى از گامهاى اساسى استوار كردن هويت انسانى و الهى زمينه درك و فهم دقيق جايگاه كنونى ما را در بستر تاريخ فراهم مى سازد و بينش ما را در راستاى شناخت دقيق انگيزه هاى حركتها سازشها پيروزيها و شكستهاى تاريخى و چگونگى جلوه گرى (من) اجتماعى و تاريخى خود بارور مى سازد.در اصل تاريخ از منابع شناخت است و درسهاى عبرت آموز آن مايه بيدارى انسانهاست. توجه و احياى ذهنيت تاريخى است كه مى تواند ملتى را از جمود و خموشى قرنهاى بى خبرى برهاند آنان را از دام خودباختگى خودستيزى خودسوزى خودبينى و خودستايى نجات دهد و نگرش مبتنى بر واقعيت را درباره قانونهاى خلل ناپذير حاكم بر جامعه به بار بنشاند.توجه نكردنِ پيشينيان به ثبت و ضبط رويدادهاى تاريخى بويژه تاريخ دينى و سياسى خراسان كه موضوع بحث و پژوهش اين سلسله مقاله هاست سبب شده اسناد و منابع بسيار مهمى درباره پيشينه دينى و علمى اين سرزمين و پيشينه حوزه هاى دينى و تلاشهاى سياسى جامعه از ميان برود و ما در عمل خاطره منسجم و كلاسيك از تاريخ پويشهاى دينى خود نداشته باشيم. نبود آثار مدوّن در اين عرصه خود گواه روشنى است بر اين سخن.فرصت درخشانى را كه انقلاب شكوهمند اسلامى براى پژوهش گران مومن و متعهد فراهم ساخته است بايد پاس داشت. بايد پيش از آن كه تاريخ پرفراز و نشيب ما به دست بيگانگان و بيگانه پرستان نوشته شود دست به كار شد و ياد يادمانهاى يادآوران را در يادها زنده نگهداشت. سلسله مقاله هاى سيرى در آفاق حركتهاى دينى و سياسى خراسان گامى است در اين راستا كه مطالعه گذراى كوششهاى دينى علمى و سياسى خراسان را از عصر حضور امام رضا(ع) در سرزمين (پاژ) تا عصر حاضر به عهده دارد.