حجيت اجماع - تفسیر نمونه جلد 4

در باره جمله نُوَلِّهِ ما تَوَلَّى تفسير ديگرى نيز هست و آن اينكه:" ما چنين افراد را تحت سرپرستى معبودهاى ساختگى كه براى خود انتخاب كرده‏اند، قرار ميدهيم".

حجيت اجماع

‏
يكى از دلائل چهارگانه فقه، اجماع بمعنى اتفاق علماء و دانشمندان اسلامى در يك مسئله فقهى است، در اصول فقه براى اثبات حجيت اجماع دلائل مختلفى ذكر كرده‏اند، از جمله آيه فوق است كه جمعى آن را دليل بر حجيت اجماع مى‏دانند، زيرا مى‏گويد:

" هر كس طريقى غير از طريق مؤمنان انتخاب كند، سرنوشت شومى در دنيا و آخرت دارد" و بنا بر اين هنگامى كه مؤمنان راهى را در مسئله‏اى برگزيدند همه بايد از آن پيروى كنند.

ولى حق اين است كه آيه فوق هيچگونه ارتباطى با مسئله حجيت اجماع ندارد (البته ما اجماع را حجت مى‏دانيم مشروط به اينكه از آن كشف قول معصوم كنيم و يا معصوم شخصا، و لو بطور ناشناس، در ضمن اصحاب اجماع باشد، ولى دليل حجت چنين اجماعى همان حجيت سنت و قول معصوم است نه آيه فوق) زيرا:

اولا مجازاتهايى كه در آيه تعيين شده براى كسانى است كه آگاهانه، مخالفت با پيغمبر (ص) كنند و راهى غير راه مؤمنان را انتخاب نمايند، يعنى اين دو بايد دست به دست هم بدهند تا چنان ثمره شومى داشته باشد وانگهى بايد از روى علم و آگاهى صورت گيرد، و اين موضوع هيچگونه ارتباطى با مسئله حجيت اجماع ندارد و اجماع را به تنهايى حجت نمى‏كند.

ثانيا منظور از سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ، راه توحيد و خدا پرستى و اصل اسلام‏