تفسیر نمونه جلد 4

رحمت خود دور ساختيم و دلهاى آنها را سخت و سنگين نموديم".

(فَبِما نَقْضِهِمْ مِيثاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَ جَعَلْنا قُلُوبَهُمْ قاسِيَةً) «1».

در حقيقت آنها به جرم پيمان شكنى با اين دو مجازات، كيفر ديدند، هم از رحمت خدا دور شدند، و هم افكار و قلوب آنها متحجر و غير قابل انعطاف شد.

سپس آثار اين قساوت را چنين شرح ميدهد:" آنها كلمات را تحريف ميكنند و از محل و مسير آن بيرون مى‏برند".

(يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ).

و نيز" قسمتهاى قابل ملاحظه‏اى از آنچه به آنها گفته شده بود به دست فراموشى مى‏سپارند".

(وَ نَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ).

بعيد نيست قسمتى را كه آنها بدست فراموشى سپردند، همان نشانه‏ها و آثار پيامبر اسلام (ص) باشد كه در آيات ديگر قرآن به آن اشاره شده است، و نيز ممكن است اين جمله اشاره به آن باشد كه ميدانيم تورات در طول تاريخ مفقود شده، سپس جمعى از دانشمندان يهود به نوشتن آن مبادرت كردند و طبعا قسمتهاى فراوانى از ميان رفت و قسمتى تحريف يا بدست فراموشى سپرده شد، و آنچه بدست آنها آمد بخشى از كتاب واقعى موسى (ع) بود كه با خرافات زيادى آميخته شده بود و آنها همين بخش را نيز گاهى بدست فراموشى سپردند.

(1) لعن در لغت به معنى" طرد و دور ساختن" است و هنگامى كه به خدا نسبت داده شود به معنى محروم ساختن از رحمتش مى‏باشد. و قاسية از ماده" قساوت" در اصل به سنگهاى سخت اطلاق مى‏شود و به همين تناسب به كسانى كه در برابر حقايق هيچگونه انعطافى از خود نشان نمى‏دهند نيز گفته مى‏شود.