تفسیر نمونه جلد 4

آن جمعيت) شده نيز اشاره به همين نكته مى‏باشد.

نكته ديگر اين كه قرآن در مورد تشويق به كار نيك (شفاعت حسنه) مى‏گويد" نصيبى" از آن به تشويق كننده مى‏رسد، در حالى كه در مورد" شفاعت سيئه" مى‏گويد:" كفلى" از آن به آنها مى‏رسد. و اين اختلاف تعبير به خاطر آن است كه" نصيب" به معنى بهره وافر از امور مفيد و سودمند است و" كفل" به معنى سهم از چيزهاى پست و بد است «1».

آيه فوق يكى از منطق‏هاى اصيل اسلام را در مسائل اجتماع روشن مى‏سازد و تصريح مى‏كند كه مردم در سرنوشت اعمال يكديگر از طريق شفاعت و تشويق و راهنمايى شريكند، بنا بر اين هر گاه سخن يا عمل و يا حتى سكوت انسان سبب تشويق جمعيتى به كار نيك يابد شود، تشويق كننده سهم قابل توجهى از نتائج آن كار خواهد داشت بدون اينكه چيزى از سهم فاعل اصلى كاسته شود.

در حديثى از پيامبر (ص) چنين نقل شده:

من امر بمعروف او نهى عن منكر او دل على خير او اشار به فهو شريك و من امر بسوء او دل عليه او اشار به فهو شريك‏:

هر كس به كار نيكى يا نهى از منكرى كند و يا مردم را راهنمايى به عمل خير نمايد، و يا به نحوى موجبات تشويق آنها را فراهم سازد، در آن عمل سهيم و شريك است، و همچنين هر كس دعوت به كار بد يا راهنمايى و تشويق نمايد او نيز شريك است.

در اين حديث سه مرحله براى دعوت اشخاص به كار خوب و بد ذكر شده، مرحله امر، مرحله دلالت و مرحله اشاره كه به ترتيب مرحله قوى و متوسط و ضعيف است، به اين ترتيب هر گونه دخالت در وادار كردن ديگرى به كار

(1) كفل (بر وزن طفل) در اصل به معنى قسمت عقب پشت حيوان است كه سوار شدن بر آن ناراحت كننده مى‏باشد و به همين جهت هر گونه گناه و سهم بد را كفل مى‏گويند و نيز به كارى كه سنگينى و زحمت داشته باشد كفالت گفته مى‏شود.