تفسیر نمونه جلد 4

لفظ مهيمن بر آن اطلاق كرده و ميفرمايد:" ما اين كتاب آسمانى را به حق بر تو نازل كرديم در حالى كه كتب پيشين را تصديق كرده (و نشانه‏هاى آن، بر آنچه در كتب پيشين آمده تطبيق ميكند) و حافظ و نگاهبان آنها است".

(وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتابِ وَ مُهَيْمِناً عَلَيْهِ).

اساسا تمام كتابهاى آسمانى، در اصول مسائل هماهنگى دارند، و هدف واحد يعنى تربيت و تكامل انسان را تعقيب ميكنند، اگر چه در مسائل فرعى به مقتضاى قانون تكامل تدريجى با هم، تفاوتهايى دارند، و هر آئين تازه، مرحله بالاترى را مى‏پيمايد، و برنامه جامعترى دارد.

ذكر" مُهَيْمِناً عَلَيْهِ" بعد از" مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ" اشاره به همين حقيقت است يعنى اصول كتب پيشين را تصديق و در عين حال برنامه جامعترى پيشنهاد ميكند.

سپس دستور ميدهد كه چون چنين است طبق احكامى كه بر تو نازل شده است در ميان آنها داورى كن.

(فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ).

اين جمله با" فاء تفريع" ذكر شده و نتيجه جامعيت احكام اسلام نسبت به احكام آئينهاى پيشين است، اين دستور منافاتى با آنچه در آيات قبل گذشت كه پيامبر (ص) مخير بين داورى كردن ميان آنها و يا رها كردن آنان به حال خود مى‏نمود، ندارد زيرا اين آيه ميگويد: چنانچه خواستى ميان اهل كتاب داورى كنى بر طبق احكام قرآن داورى كن.

بعد اضافه مى‏كند از هوا و هوسهاى آنها كه مايلند احكام الهى را بر اميال و هوسهاى خود تطبيق دهند پيروى مكن و از آنچه به حق بر تو نازل شده است روى مگردان.

(وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ عَمَّا جاءَكَ مِنَ الْحَقِّ).