تفسیر نمونه جلد 4

زكات مستحبّ است، زيرا وجوب زكات مسلما بعد از هجرت پيامبر (ص) به مدينه، بوده است (آيه 3 سوره نمل و آيه 39 سوره روم و 4 سوره لقمان و 7 سوره فصلت و غير اينها).

5- مى‏گويند: ما اگر ايمان به خلافت بلا فصل على (ع) داشته باشيم بالآخره بايد قبول كنيم كه مربوط به زمان بعد از پيامبر (ص) بوده، بنا بر اين على (ع) در آن روز" ولى" نبود، و به عبارت ديگر ولايت در آن روز براى او" بالقوه" بود نه" بالفعل" در حالى كه ظاهر آيه ولايت" بالفعل" را مى‏رساند.

پاسخ- در سخنان روز مرده در تعبيرات ادبى بسيار ديده مى‏شود كه اسم يا عنوانى به افرادى گفته مى‏شود كه آن را بالقوه دارند مثلا انسان در حال حيات خود وصيت مى‏كند و كسى را به عنوان" وصى" خود" و قيم" اطفال خويش تعيين مى‏نمايد و از همان وقت عنوان وصى و قيم به آن شخص گفته مى‏شود، در حالى كه طرف هنوز در حيات است و نمرده است، در رواياتى كه در مورد على (ع) از پيامبر (ص) در طرق شيعه و سنى نقل شده مى‏خوانيم كه پيامبر (ص) او را" وصى" و" خليفه" خود خطاب كرده در حالى كه هيچيك از اين عناوين در زمان پيامبر (ص) نبود- در قرآن مجيد نيز اينگونه تعبيرات ديده مى‏شود از جمله در مورد زكريا مى‏خوانيم كه از خداوند چنين تقاضا كرد.

فَهَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا يَرِثُنِي وَ يَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ «1».

در حالى كه مسلم است منظور از" ولى" در اينجا سرپرستى براى بعد از مرگ او منظور بوده است، بسيارى از افراد جانشين خود را در حيات خود تعيين مى‏كنند و از همان زمان نام جانشين بر او مى‏گذارند با اينكه جنبه‏

(1) مريم- 5.