تفسیر نمونه جلد 4

سؤال ديگرى نيز در اينجا مطرح مى‏شود كه اصولا قتل عمد آيا قابل توبه مى‏باشد؟! جمعى از مفسران، صريحا پاسخ منفى به اين سؤال مى‏دهند و مى‏گويند:

قتل نفس طبق آيه فوق اصلا قابل توبه نيست، و در پاره‏اى از روايات كه در ذيل آيه وارد شده است نيز اشاره به اين معنى گرديده كه لا توبة له.

ولى آنچه از روح تعليمات اسلام و روايات پيشوايان بزرگ دينى و فلسفه توبه كه پايه تربيت و حفظ از گناه در آينده زندگى است استفاده مى‏شود اين است كه هيچ گناهى نيست كه قابل توبه نباشد، اگر چه توبه پاره‏اى از گناهان، بسيار سخت و شرائط سنگين دارد، قرآن مجيد مى‏گويد:

إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ ذلِكَ لِمَنْ يَشاءُ (نساء- 48):

" خداوند تنها گناه شرك را نمى‏بخشد اما غير آن را براى هر كس بخواهد و صلاح ببيند خواهد بخشيد" حتى سابقا ذيل همين آيه اشاره كرديم كه اين آيه درباره آمرزش گناهان از طريق شفاعت و مانند آن سخن مى‏گويد و الا گناه شرك نيز با توبه كردن و بازگشت به سوى توحيد و اسلام قابل بخشش است، همانطور كه بيشتر مسلمانان صدر اسلام، در آغاز مشرك بودند و سپس توبه كردند، و خداوند گناه آنها را بخشيد، بنا بر اين شرك تنها گناهى است كه بدون توبه بخشيده نمى‏شود و اما با توبه كردن همه گناهان حتى شرك قابل بخشش است چنان كه در سوره زمر آيه 53 و 54 مى‏خوانيم: ...

إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ وَ أَنِيبُوا إِلى‏ رَبِّكُمْ وَ أَسْلِمُوا لَهُ:

" ... خداوند همه گناهان را مى‏بخشد، زيرا او بخشنده مهربان است و بازگشت به سوى خدا كنيد و توبه نمائيد و تسليم فرمان او باشيد".

و اينكه بعضى از مفسران گفته‏اند: آيات مربوط آمرزش همه گناهان در پرتو توبه به اصطلاح از قبيل" عام" است و قابل" تخصيص" مى‏باشد،