لطفا منتظر باشید ...
4- كعبه، مركز هدايت جهانيان
يكى از آيات قرآن، كه بيانگر مسائل حج است، كعبه را پايگاه هدايت همه جهانيان معرفى مى كند. اين بيان نشانگر آن است كه كعبه اختصاص به مردم حجاز ندارد، بلكه همچون صدر اسلام كه نور هدايت، ابتدا حجاز و سپس بخش عظيمى از جهان را فراگرفت، امروز نيز بايد همه تشنگان و مستضعفان عالم را بهره مند سازد.{إِنَّ أَوَّلَ بَيْت وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكاً وَهُدىً لِلْعَالَمِينَ
}
.اجمالى درباره اين آيه، در مبحث قبل ارائه شد و اينك نكات ديگرى را يادآور مى شويم:يكى از ويژگى هاى «بيت الله الحرام» جهانى بودن آن است. هم تأسيس آن بر اين مبنا بوده و هم ظهور پيامبر خاتم كه «رحمة للعالمين» است و حامل دين ابدى و جهانى است، و در اين مكان تولد و رشد يافت، شاهدى بر اين معناست! چنانكه ظهور خاتم الأوصيا، حضرت ولى عصر(عج) و منجى بشريت، براى ايجاد حكومت جهانى و پركردن عالم از قسط وعدل در بيت الله الحرام، گواه ديگر بر جهانى بودن اين پايگاه است. گذشته از همه شواهد ياد شده، اساساً خداوند متعلق به همه جهانيان است و به طور طبيعى خانه او نيز بايد متعلق به همگان باشد. او، خود اين مركز را حرم امن قرار داده و حريمى براى آن قائل شده و براى ورود به آن شرايطى مقرر داشته است. خانه اش را پايگاه ظهور شخصيتهاى جهانى و مركز وحى بر خاتم پيامبرانش قرار داده است. آن را محلّ اجتماع مسلمانان و پيروان آخرين دينش در اقصى نقاط جهان قرار داده است. همه موارد يادشده گواه بر اين معناست كه كعبه مركز هدايت جهانيان است.فخر رازى، احتمالات گوناگونى را در تفسير آيه شريفه ارائه مى كند و مى گويد:«چند معنا براى
«هُدًى للعالمين»
به عنوان يكى از صفات
«بيت الله الحرام»
گفته شده، چون كعبه قبله عالميان است، نماز را به سمت آن مى خوانند، هدايت براى جهانيان دانسته شده است، چون با آيات و نشانه هايى كه در آن است، دلالت بر وجود صانع و نبوت پيامبر خدا
(صلى الله عليه وآله)
دارد، چون كعبه مايه هدايت مردم به سوى بهشت است; زيرا كسى كه نمازهاى واجب را كما هو حقّه بجا آورد، اهل بهشت است.»
اين ويژگى كعبه به هر معنا كه باشد، كعبه را متعلق به همگان مى داند و آن را عامل هدايت همه انسانها مى شمارد. سيد قطب، نويسنده معروف عرب حج را «كنگره بزرگ ساليانه همه مسلمانان» مى شمارد كه يكديگر را بنا به دعوت اسلام ملاقات مى كنند، كنار بيتى كه به دست پدرشان ابراهيم، ملت حنيف پايه گذارى شد و خداى سبحان آن را اوّلين بيت خود در زمين براى عبادت قرار داد. مكان مقدسى كه همگان را به اجتماع در آن و اتصال به خالق هستى فرا مى خواند.حضرت امام خمينى
(قدس سره)
در توضيح آيه شريفه مى فرمايد:«اين، دليل بر اين است كه يكى از ادله اين است كه خداى تبارك و تعالى همه عالم را دعوت فرموده است به اسلام، و اين خانه را براى تمام عالم از زمان بعثت تا آخر، براى همه قرار داده است.اين خانه ناس است. شخصى يا اشخاصى يا گروهى يا طوايف خاصى، اين طور نيست كه اولى باشند به خانه خدا از ديگر ناس، همه مردم، آنهايى كه در سراسر دنيا هستند، در مشارق ارض و مغارب ارض، مكلف هستند كه مسلم بشوند و در اين خانه كه قرار داده شده است از براى ناس، مجتمع بشوند و زيارت كنند.»
نكته قابل توجهى كه حضرت امام در تفسير آيه شريفه بيان كرده اند، آن است كه آيه همه مردم را به اسلام دعوت مى كند، بيان مطلب آن است كه چون كعبه محل طواف و بجاآوردن اعمال و مناسك حج براى مسلمانان است، به طورى كه از نظر فقهى غير مسلمان نمى تواند وارد حريم خانه خدا شود، و از طرفى خداوند همگان را به اين خانه دعوت كرده است، معلوم مى شود لازمه اين دعوت، دعوت به اسلام است تا مردم با ورود به جرگه مسلمانان، مجوّز ورود به خانه خدا را پيدا كنند. لذا هر كسى كه اسلام آورد، مجاز است وارد خانه خدا شود و هيچ امتيازى بين مسلمانان در استفاده از بركات دنيوى و اخروى وجود ندارد. بر خلاف تصوّر گروهى از امتياز طلبان در عهد جاهليت، كه براى خود نسبت به مسافرانى كه وارد اين شهر مى شدند، امتياز قائل بودند.
