تفسیر نمونه جلد 8

و عصيانهاى مردم كه نمونه‏هاى زيادى از آن نيز در اين سوره گذشت نگران و ناراحت نباشد و بداند كه در هر حال خداوند پشتيبان و يار و ياور او است.

لذا در نخستين آيه، روى سخن را به مردم كرده، مى‏گويد:" پيامبرى از خودتان به سوى شما آمد"! (لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ).

مخصوصا اينكه بجاى" منكم" در اين آيه" من انفسكم" آمده است.

اشاره به شدت ارتباط پيامبر (ص) با مردم است، گويى پاره‏اى از جان مردم و از روح جامعه در شكل پيامبر (ص) ظاهر شده است.

به همين دليل تمام دردهاى آنها را مى‏داند، از مشكلات آنان آگاه است، و در ناراحتيها و غمها و اندوهها با آنان شريك مى‏باشد، و با اين حال تصور نمى‏شود سخنى جز به نفع آنها بگويد و گامى جز در راه آنها بردارد، و اين در واقع نخستين وصفى است كه در آيه فوق براى پيامبر (ص) ذكر شده است.

و عجب اينكه گروهى از مفسران كه تحت تاثير تعصبات نژادى و عربى بوده‏اند گفته‏اند مخاطب در اين آيه نژاد عرب است! يعنى پيامبرى از اين نژاد، به سوى شما آمد!.

به عقيده ما اين بدترين تفسيرى است كه براى آيه فوق ذكر كرده‏اند، زيرا مى‏دانيم چيزى كه در قرآن از آن سخنى نيست، مساله" نژاد" است، همه جا خطابات قرآن با" يا ايها الناس" و يا ايها الذين آمنوا" و امثال آنها شروع مى‏شود، و در هيچ موردى" يا ايها العرب" و" يا قريش" و مانند آن وجود ندارد.

به علاوه ذيل آيه كه مى‏گويد:" بِالْمُؤْمِنِينَ رَؤُفٌ رَحِيمٌ" به روشنى اين تفسير را نفى مى‏كند، زيرا در آن سخن از همه مؤمنان است، از هر قوم و ملت و نژادى كه باشند.

جاى تاسف است كه بعضى از دانشمندان متعصب قرآن را از آن اوج جهانى و بشرى فرود آورده، و مى‏خواهند در محدوده‏هاى كوچك نژادى محصور كنند.