تفسیر نمونه جلد 8

قطعى خداوند است" (وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا).

بعد با اين عبارت اشاره به دليل آن كرده، مى‏گويد:" خداوند آفرينش را آغاز كرد و سپس تجديد مى‏كند." (إِنَّهُ يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ).

يعنى آنها كه در معاد ترديد دارند بايد آغاز خلقت را بنگرند، كسى كه جهان را در آغاز ايجاد كرد توانايى اعاده آن را دارد، اين استدلال به صورت ديگرى در سوره" اعراف" آيه 29 ضمن يك جمله كوتاه بيان شده است كَما بَدَأَكُمْ تَعُودُونَ:" همانگونه كه شما را در آغاز ايجاد كرد باز مى‏گرداند" كه شرح آن در تفسير سوره اعراف گذشت.

آيات مربوط به معاد در قرآن نشان مى‏دهد كه علت عمده ترديد مشركان و مخالفان، اين بوده كه در امكان چنين چيزى ترديد داشته‏اند و با تعجب سؤال مى‏كردند آيا اين استخوانهاى پوسيده و خاك شده بار ديگر لباس حيات و زندگى در بر مى‏كند و به شكل نخست باز مى‏گردد؟ لذا قرآن نيز روى همين مساله" امكان" انگشت گذارده و مى‏گويد: فراموش نكنيد آن كسى كه جهان را از نو سامان مى‏بخشد و مردگان را زنده مى‏كند همان آفريدگارى است كه در آغاز چنين كرده است.

سپس سخن از هدف معاد به ميان مى‏آيد كه اين برنامه" براى آن است كه خداوند افرادى را كه ايمان آورده و عمل صالح انجام داده‏اند به عدالت پاداش دهد"، بى آنكه كوچكترين اعمال آنها از نظر لطف و مرحمت او مخفى و بى اجر بماند (لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ بِالْقِسْطِ).

" و آنها كه راه كفر و انكار پوييدند و طبعا عمل صالحى نيز نداشتند (زيرا ريشه عمل خوب اعتقاد خوب است) مجازات دردناك، و نوشيدنى از آب گرم و سوزان و عذاب اليم به خاطر كفرشان در انتظارشان است". (وَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَهُمْ شَرابٌ مِنْ حَمِيمٍ وَ عَذابٌ أَلِيمٌ بِما كانُوا يَكْفُرُونَ).