تفسیر نمونه جلد 8

زكات و اداره بيت المال اسلام تلاش و كوشش مى‏كنند، و آنچه به آنها داده مى‏شود در حقيقت به منزله مزد و اجرت آنها است، و لذا فقر در اين گروه به هيچوجه شرط نيست.

4-" مؤلفة قلوبهم" يعنى كسانى كه انگيزه معنوى نيرومندى براى پيشبرد اهداف اسلامى ندارند، و با تشويق مالى مى‏توان تاليف قلب، و جلب محبت آنان نمود (وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ).

توضيح بيشتر درباره اين گروه بعدا خواهد آمد.

5-" آزاد ساختن بردگان" (وَ فِي الرِّقابِ).

يعنى سهمى از زكات، تخصيص به مبارزه با بردگى، و پايان دادن به اين موضوع ضد انسانى، داده مى‏شود، و همانگونه كه در جاى خود گفته‏ايم برنامه اسلام در مورد بردگان برنامه" آزادى تدريجى" است كه نتيجه نهائيش آزاد ساختن همه بردگان بدون روبرو شدن به واكنشهاى نامطلوب اجتماعى آن مى‏باشد، و تخصيص سهمى از زكات، به اين موضوع، گوشه‏اى از اين برنامه را تشكيل مى‏دهد.

6-" اداء دين بدهكاران" و آنها كه بدون جرم و تقصير زير بار بدهكارى مانده و از اداى آن عاجز شده‏اند (وَ الْغارِمِينَ).

7-" در راه خدا" (وَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ).

همانگونه كه در پايان آيه اشاره خواهيم كرد منظور از آن تمام راههايى است كه به گسترش و تقويت آئين الهى منتهى شود، اعم از مساله جهاد و تبليغ و مانند آن.

8-" واماندگان در راه" (وَ ابْنِ السَّبِيلِ).

يعنى مسافرانى كه بر اثر علتى در راه مانده، و زاد و توشه و مركب كافى براى رسيدن به مقصد ندارند، هر چند افراد فقير و بى‏بضاعتى نيستند، ولى بر اثر