تفسیر نمونه جلد 8

بر پا مى‏شود سوگند ياد مى‏كنند كه دوران برزخشان ساعتى بيش نبوده است ولى مؤمنان به آنها مى‏گويند دورانى طولانى بوده و هم اكنون قيامت بر پا شده است و شما نمى‏دانيد (و مى‏دانيم برزخ براى همه يكسان نيست و شرح آن را ذيل آيات مناسب خواهيم داد).

مطابق اين تفسير معنى جمله" يَتَعارَفُونَ بَيْنَهُمْ" چنين خواهد بود كه آنها بقدرى زمان برزخ را كوتاه احساس مى‏كنند كه هيچ مطلبى از دنيا را فراموش نكرده‏اند و يك ديگر را به خوبى مى‏شناسند.

و يا اينكه اعمال زشت يكديگر را در آنجا مى‏بينند و باطن يكديگر را مى‏شناسند و اين خود يك رسوايى بزرگ براى آنها است.

سپس اضافه مى‏كند در آن روز به همه آنها ثابت مى‏شود" افرادى كه روز رستاخيز و ملاقات پروردگار را تكذيب كردند، زيان بردند"، و تمام سرمايه‏هاى وجود خود را از دست دادند بى آنكه نتيجه‏اى بگيرند (قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِلِقاءِ اللَّهِ).

" و اينها به خاطر اين تكذيب و انكار و اصرار بر گناه و لجاجت، آمادگى هدايت نداشتند" (وَ ما كانُوا مُهْتَدِينَ).

چرا كه قلبشان تاريك و روحشان ظلمانى بود.

در آيه بعد به عنوان تهديد كفار و تسلى خاطر پيامبر (ص) چنين مى‏گويد:

" اگر ما قسمتى از مجازاتهايى را كه به آنها وعده داده‏ايم به تو نشان دهيم و در زمان حيات خود عذاب و مجازات آنها را ببينى، و يا اگر پيش از آنكه به چنين سرنوشتى گرفتار شوند تو را از اين دنيا ببريم بهر حال بازگشتشان بسوى ما است و خداوند شاهد و گواه اعمالى است كه انجام مى‏دادند" (وَ إِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ اللَّهُ شَهِيدٌ عَلى‏ ما يَفْعَلُونَ).