تفسیر نمونه جلد 8

خود را بى نياز از لطف خدا نداند، چرا كه هر قدرتى هست بالآخره از ناحيه او است.

اين است مفهوم توكل كه از ايمان و اسلام نمى‏تواند جدا باشد، چرا كه يك فرد مؤمن و تسليم در برابر فرمان پروردگار، او را بر هر چيز قادر و توانا، و هر مشكلى را در برابر اراده او سهل و آسان مى‏داند، و به وعده‏هاى پيروزى او اعتقاد دارد.

اين مؤمنان راستين دعوت موسى را به توكل اجابت كردند،" و گفتند ما تنها بر خدا توكل داريم" (فَقالُوا عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنا).

سپس از ساحت مقدس خدا تقاضا كردند كه از شر دشمنان و وسوسه‏ها و فشارهاى آنان در امان باشند، و عرضه داشتند" پروردگارا ما را وسيله فتنه و تحت تاثير و نفوذ ظالمان و ستمگران قرار مده" (رَبَّنا لا تَجْعَلْنا فِتْنَةً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ).

" پروردگارا ما را به رحمت خود از قوم بى ايمان رهايى بخش" (وَ نَجِّنا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكافِرِينَ).

جالب اينكه فرعون در آيه نخست از" مسرفين" و در سومين آيه او و اطرافيانش به عنوان" ظالمين" و در آخرين آيه به عنوان" كافرين" توصيف شده‏اند.

اين تفاوت تعبيرها شايد به خاطر اين باشد كه انسان در مسير گناه و خطا نخست از" اسراف" يعنى تجاوز از حدود و مرزها شروع مى‏كند، بعد بناى" ستمكارى" مى‏گذارد و سرانجام كارش به" كفر و انكار" منتهى مى‏گردد!