تفسیر نمونه جلد 8

2- خانه‏هايشان را مقابل يكديگر و نزديك به هم بسازند، زيرا قبله در اصل به معنى" حالت تقابل" مى‏باشد، و اطلاق كلمه قبله بر آنچه امروز معروف است در حقيقت معنى ثانوى براى اين كلمه است «1».

اين كار كمك مؤثرى به تمركز و اجتماع بنى اسرائيل مى‏كرد، و مى‏توانستند مسائل اجتماعى را بطور عمومى مورد بررسى قرار دهند، و به عنوان انجام مراسم مذهبى دور هم جمع شوند و براى آزادى خويش نقشه‏هاى لازم را طرح نمايند.

3- توجه به عبادت و مخصوصا نماز كه انسان را از بندگى بندگان جدا، و به خالق همه قدرتها پيوند مى‏دهد، قلب و روح او را از آلودگى گناه مى‏شويد و حس اتكاى به نفس را در آنان زنده مى‏كند و با تكيه بر قدرت پروردگار، روح تازه‏اى به كالبد انسان مى‏دمد.

4- به موسى به عنوان يك رهبر دستور مى‏دهد كه دست در درون زواياى روح بنى اسرائيل بيفكند و زباله‏هاى ترس و وحشت را كه يادگار ساليان دراز بردگى و ذلت بوده است بيرون بكشد، و از طريق" بشارت دادن به مؤمنان" به فتح و پيروزى نهايى و لطف و رحمت پروردگار اراده آنها را قوى و شهامت و شجاعت را در آنها پرورش دهد.

جالب اينكه بنى اسرائيل از فرزندان يعقوبند و گروهى از آنها طبعا از فرزندان يوسفند كه او و برادرانش ساليان دراز بر مصر حكومت داشتند و در آبادى و عمران اين سرزمين كوشيدند، اما بر اثر نافرمانى خدا و بى خبرى و اختلافات داخلى روزگارشان به چنين وضع رقت بارى رسيده بود، اين جامعه‏

(1) البته بعضى از مفسران قبله را در آيه فوق به معنى مقابل نگرفته‏اند بلكه به همان معنى قبله نماز گرفته‏اند، جمله و اقيموا الصلاة را گواه بر آن مى‏دانند، ولى معنى اول با مفهوم اصلى لغوى كلمه سازگارتر مى‏باشد به علاوه اراده هر دو معنى از اين كلمه نيز اشكالى ندارد، چنان كه بارها نظيرش را داشته‏ايم.