لطفا منتظر باشید ...
از بيان آن ها با قراين ، امر و يا نهى بفهمد، يا مقصود از امر و نهى كه انجام واجب و تـرك مـنـكـر
اسـت ، بـا بـيـان آن ها حاصل شود. بلكه ظاهر آن است كه اگر به خاطر قرينه خـاصـى طـرف از بـيـان آن
هـا امـر و نهى را بفهمد كفايت مى كند، اگرچه عرف از آن امر و نهى نفهمد.(138)8 ـ گفتن عبارتى مانند: (خدا تو را به نماز فرمان داده ، يا تو را از خوردن شراب نهى كرده اسـت .)
كـفـايـت نـمـى كـنـد، مـگـر ايـن كـه مـقـصـود از امـر و نـهـى حـاصـل شـود، بلكه بايد دستور بدهد:(نماز بخوان) ، يا (شراب نخور) و عبارت هايى از اين قبيل كه مفيد امر و نهى است .(139)9 ـ در امر و نهى ، قصد قربت و اخلاص ، شرط نيست . اين دو، واجب توصّلى شمرده مى شوند، تـا فـسـاد
ريـشـه كـن شـده و واجـبـات بـرپا گردد؛ البته اگر امر و نهى كننده قصد قربت و اخلاص هم داشته باشد
به خاطر آن پاداش خواهد گرفت .(140)
شرايط امر به معروف و نهى از منكر (1)
شناخت معروف و منكر (علم)
كـسى كه امر به معروف و نهى از منكر مى كند، بايد بداند آنچه شخص مكلّف به جا نمى آورد واجب است به جاآورد و آنچه به جا مى آورد بايد ترك كند. بنابراين ، امر و نهى بر كسى كه معروف و منكر را نمى شناسد،
واجب نيست .(141)
گستره و مصاديق معروف و منكر
مـعـروف و مـنـكـر دايـره بـسـيـار وسيعى دارد و همه تعاليم اعتقادى ، اخلاقى ، عبادى ،سياسى ،اقتصادى و اجتماعى اسلام را شامل مى شود.اسـلام چـون نـخـواسـتـه اسـت ، مـوضـوع امـر بـه مـعـروف و نـهـى از مـنـكـر را بـه امـور مـعـيـن
مثل عبادات ، معاملات ، اخلاقيات ، محيط خانوادگى و... محدود كند از كلمه عام (معروف) يعنى هر كار خير
و نيك و نقطه مقابلش (منكر) يعنى هر كار زشت استفاده كرده است .(142)مـصاديق معروف هاى قابل توجه عبارتند از: ايمان به مبداء و معاد، نماز و روزه ، خمس و زكات ، نـيـكـى
بـه پـدر و مادر، صله رحم ، اطاعت از رهبرى ، وجدان كار و انضباط اجتماعى و اقتصادى ، حـضـور در صـحنه
و حفظ دستاوردهاى انقلاب اسلامى ، احترام به قوانين و مقررات ، دقت در حفظ بيت المال و... .مـصـاديـق مـنـكـرات قـابـل تـوجـه نيز عبارتند از: بى ايمانى ، غيبت ، تهمت ، شايعه پراكنى ، سـهـل
انـگـارى در اداى واجـبـات ، تـرويـج فـسـاد و ابتذال فرهنگى ، اسراف و تبذير، خيانت ، قـانـون
شـكـنـى ، تـخـلف از قـوانـيـن و مـقـررات ، تـضـعـيـف نـظـام اسـلامـى ، سهل انگارى در انجام
وظيفه ، رشوه خوارى ، پارتى بازى ، نداشتن تعهد كارى ، سوء استفاده از موقعيت و ... .مقام معظم رهبرى حضرت آيت الله خامنه اى در ترسيم دايره منكرات مى فرمايد:مـنـكرات ، هم اخلاقى ، هم سياسى و هم اقتصادى است ... تخلف ها تنها تخلف هاى فردى نيست . بـالاتـرين
تخلف ها، تخلف ها و جرائمى است كه پايه هاى نظام را سست مى كند؛ نا اميد كردن مردم ، ماءيوس كردن دل
هاى اميدوار، كج نشان دادن راه راست ، گمراه كردن انسان هاى مؤ من و با اخـلاص ، سـوء اسـتـفـاده
كـردن از اوضاع و احوال گوناگون در جامعه اسلامى ، كمك كردن به دشـمـن ، مـخـالفـت كـردن بـا احـكام
اسلامى و پياده شدن مقررات اسلام ، تلاش براى به فساد كشاندن نسل مؤ من ، منكرهاى مهم است .(143)
ضرورت فراگيرى نحوه اجرا
آمر و ناهى براى اين كه در امر و نهى خود، مرتكب منكر نشود، واجب است امور زير را بياموزد:1 ـ شرايط امر به معروف و نهى از منكر 2 ـ موارد واجب بودن و نبودن امر و نهى 3 ـ موارد جايز بودن و نبودن امر و نهى .(144)احكام مربوط به شناخت معروف و منكر
1 ـ در شـنـاخـت مـعـروف و مـنـكر فرقى بين (يقين) ، (راه هاى معتبر اجتهادى) و (تقليد)وجود ندارد. ازاين رو، انسان از هر يك از راه هاى ياد شده معروف و منكر را بشناسد، امر به معروف و نهى از منكر بر او
