سوره النساء (4): آيات 72 تا 73 - تفسیر نمونه جلد 4

سوره النساء (4): آيات 72 تا 73

وَ إِنَّ مِنْكُمْ لَمَنْ لَيُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصابَتْكُمْ مُصِيبَةٌ قالَ قَدْ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيَّ إِذْ لَمْ أَكُنْ مَعَهُمْ شَهِيداً (72) وَ لَئِنْ أَصابَكُمْ فَضْلٌ مِنَ اللَّهِ لَيَقُولَنَّ كَأَنْ لَمْ تَكُنْ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُ مَوَدَّةٌ يا لَيْتَنِي كُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِيماً (73)

ترجمه

72- در ميان شما افرادى (منافق) هستند كه هم خودشان سستند و هم ديگران را سست مى‏نمايند. اگر مصيبتى به شما برسد مى‏گويند: خدا به ما نعمت داد كه با مجاهدان نبوديم تا شاهد (آن مصيبت) باشيم! 73- و اگر غنيمتى به شما برسد، درست مثل اينكه هرگز ميان شما و آنها مودت و دوستى نبوده، مى‏گويند: اى كاش ما هم با آنها بوديم و به رستگارى و پيروزى بزرگى نائل مى‏شديم!

تفسير

به دنبال فرمان عمومى جهاد و آماده باش در برابر دشمن كه در آيه سابق بيان شد در اين آيه اشاره به حال جمعى از منافقان كرده مى‏فرمايد:

" اين افراد دو چهره كه در ميان شما هستند با اصرار مى‏كوشند از شركت در صفوف مجاهدان راه خدا خوددارى كنند."


(وَ إِنَّ مِنْكُمْ «1» لَمَنْ لَيُبَطِّئَنَّ) «2».

(1) بايد توجه داشت اينكه در آيه فوق خطاب به مؤمنان شده ولى سخن از منافقان به ميان آمده و در عين حال با تعبير" منكم" آنها را جزء مؤمنان شمرده به خاطر آن است كه منافقان هميشه در لابلاى مؤمنان حقيقى بوده‏اند و ظاهرا جز جمعيت آنها محسوب مى‏شدند.

(2) ليبطئن از ماده" بطؤ" (بر وزن قطب) به معنى كندى در حركت مى‏باشد، و چنان كه جمعى از اهل لغت و مفسران در اينجا ذكر كرده‏اند هم معنى لازم و هم متعدى دارد يعنى هم خودشان در حركت كندند و هم ديگران را تشويق به اين كار مى‏كنند، و شايد با توجه به اينكه جمله از باب تفعيل است فقط معنى متعدى را دارد منتها گاهى خود را وادار به كندى مى‏كند و گاهى ديگران را!