دنيا و آخرت - جهان بینی توحیدی نسخه متنی

دنيا و آخرت

يكي ديگر از اركان جهان بيني اسلامي ، تقسيم جهان است به دنيا و آخرت . آنچه قبلا تحت عنوان غيب و شهادت گفتيم مربوط بود به جهاني مقدم بر اين جهان ، جهاني كه سازنده اين جهان و تدبير كننده اين جهان است
اگر چه از يك نظر جهان آخرت غيب است و جهان دنيا شهادت ، ولي نظر به اينكه جهان آخرت متاخر از جهان دنياست ، جهاني است كه انسان به سوي آن بازگشت مي كند ، تحت عنوان مستقل قابل توضيح است .

 جهان غيب جهاني است كه از آنجا آمده ايم و جهان آخرت جهاني است كه به آنجا مي رويم . اين است معني سخن علي ( عليه السلام ) : رحم الله امرء علم من اين و في اين و الي اين ؟ رحمت حق شامل حال كسي كه بداند از كجا ؟ در كجا ؟ به كجا ؟ علي نفرمود خدا رحمت كند كسي را كه بداند از چه ؟ و در چه ؟ و از چه ؟ اگر چنين مي گفت ، مي گفتيم مقصود اين است كه از چه آفريده شده ايم ؟ از خاك . در چه خواهيم رفت ؟ در خاك . باز از چه برمي خيزيم ؟ از خاك . اگر چنين گفته بود ، اشاره اي بود به اين آيه قرآن كه : منها خلقناكم و فيها نعيدكم و منها نخرجكم تارش اخري ( 1 ) . شما را از زمين آفريده ايم و به زمين باز مي گردانيم و از زمين بار ديگر بيرون مي آوريم . اما سخن علي در اينجا ناظر به آيات ديگري از قرآن است و مفهوم بالاتري دارد و آن اينكه از چه جهاني آمده ايم ؟ در چه جهاني هستيم ؟ به سوي چه جهاني مي رويم ؟ دنيا و آخرت نيز مانند غيب و شهادت ، از نظر جهان بيني اسلامي دو مفهوم مطلق اند نه نسبي ، و به تعبير قرآن هر كدام نشئه اي جداگانه هستند .

آنچه نسبي است كار دنيايي و كار آخرتي است ، يعني يك كار اگر به منظور نفس پرستي باشد كار دنيايي است و احيانا همان كار اگر براي خدا و در راه رضاي خدا باشد كار آخرتي است . بعدا تحت عنوان " زندگي جاويد يا حيات اخروي " درباره دنيا و آخرت ، مفصل بحث خواهيم كرد .

1. طه / 55 .