نابودى - میزان الحکمه جلد 14

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

میزان الحکمه - جلد 14

محمد محمدی ری شهری؛ ترجمه حمیدرضا شیخی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

نابودى

عوامل نابودى (1)

قرآن :.

«و پـروردگـار تـو (هـرگز) نابود كننده آبادى ها نبوده است , تا (پيشتر) در مركز آن ها پيامبرى بـرانـگـيزد كه آيات ما را برايشان بخواند و ما آبادى ها را ـ تا مردمشان ستمگرنباشند, نابود كننده نبوده ايم ».

«آيـا نـديـده اند كه پيش از آنان چه بسيار امت ها را نابود كرديم ؟

(امت هايى كه ) در زمين به آنان امـكاناتى داديم كه براى شما آن امكانات را فراهم نكرده ايم و (باران هاى ) آسمان را پى در پى براى آنـان فـرو فـرسـتـاديم و رودبارها از زير(شهرهاى ) ايشان روان ساختيم پس , ايشان را به (سزاى ) گناهانشان نابود كرديم و پس از آنان نسل هاى ديگرى پديدآورديم ».

«سـپـس , وعـده (خـود) به آنان را راست گردانيديم و آن ها و هر كه را خواستيم نجات داديم و افراط كاران را به نابودى كشانديم ».

ـ پيامبر خدا(ص ): عوامل نابود كننده عبارتند از: فرمانبرى از بخل , هوس پيروى شده ,خودپسندى .

ـ امـام عـلـى (ع ): سه چيز نابود كننده هستند: فرمانبرى از زنان , فرمانبرى از خشم و فرمانبرى از شهوت .

ـ همانا بدعت هاى شبهه ناك نابود كننده اند, مگر اين كه خداوند (انسان را) از آن ها حفظ كند.

ـ رهـا كـن حـسـادت و دروغ و كـينه راكه اين سه , دين (انسان ) را لكه دار مى كنند و آدمى را به نابودى مى كشانند.

ـ امـام صـادق (ع ): دو كـار هـلاكـتباراست : به راى خود براى مردم فتوا دهى يا ندانسته از چيزى پيروى كنى .

ـ بـه عـبـدالـرحـمـان بن حجاج ـ : زنهاراز دو كار كه هركس هلاك شده با اين دو كار به هلاكت رسيده است : زنهار از اين كه با راى خودبه مردم فتوا دهى يا ندانسته از چيزى پيروى كنى .

ـ به مفضل بن مزيد : تو را از دو كارنهى مى كنم كه بر اثر آن ها مردان به هلاكت در افتادند: اين كه به باطل خدا را اطاعت كنى وندانسته به مردم فتوا دهى .

ـ پـيامبر خدا(ص ): به راستى كه درهم ودينار پيشينيان شما را نابود كرد و همين دو نابود كننده شماست .

ـ امـام عـلـى (ع ): مـردم تـا زمـانى كه متفاوت باشند, همواره در خير و خوبى هستند و همين كه يكسان شدند نابود شوند.

ـ خـدمـت تن به اين است كه آن چه از خوشى ها و خواهش ها و مال و منال مى خواهد به او بدهى و اين خود مايه نابودى جان است .

ـ امـام حسن (ع ): نابودى مردم در سه چيز است : تكبر و آزمندى و حسادت , زيرا تكبر باعث نابودى دين است و به سبب همين خصلت ابليس لعنت شد, آزمندى دشمن جان است و به واسطه همين خـوى آدم از بـهـشـت رانـده شد و حسادت راهنماى به سوى بدى و نابكارى است و بر اثر همين حسادت بود كه قابيل , هابيل را كشت .

ـ امام صادق (ع ): خداوند شش گروه رابه سبب شش خصلت نابود مى كند: فرمانروايان را به سبب سـتـمـگـرى , عـرب هـا را بـه سبب تعصب ,ملاكان را به سبب كبر, بازرگانان را به سبب خيانت , روستائيان را به سبب نادانى و فقيهان را به سبب حسادت .

ـ در سفارش به عبداللّه بن جندب ـ :اى پسر جندب , آن كه به عمل خويش تكيه كند, هلاك شود و آن كه در گناهان بى باك شود و به رحمت خدا اميدوار باشد, نجات نيابد.

مـى گـويـد: عـرض كـردم : پـس چه كسى نجات مى يابد؟

فرمود: آنان كه ميان بيم و اميد به سر مى برند, ازشوق بهشت و ترس از عذاب گويى دل هايشان در چنگال پرنده اى است .

ـ امـام كاظم (ع ): هر كه درباره (ذات )خدا سخن گويد نابود شود, هر كه رياست طلب باشد نابود شود و هركه خودپسندى به او راه يابد نابودشود.

ـ امام صادق (ع ): خداوند هيچ امتى راعذاب نكرد, مگر آن گاه كه به حقوق برادران تهيدست خود بى اعتنايى كردند.

ـ پـيـامـبـر خدا(ص ): نابودى امت من درسه چيز است : در عصبيت (تعصبات قبيله اى و قومى ) و مذهب قدرى و روايت هاى بى اساس و غيرمعتبر.

ـ گـمان مى كنم كه شنيده ايد ابو عبيده چيزى از بحرين آورده است بشارت باد شما را و به آينده خـوشى كه در انتظار شماست اميدوار باشيد,زيرا به خدا سوگند كه من از فقر بر شما نمى ترسم , بلكه ترس من براى شما از اين است كه دنيا همچنان كه به روى پيشينيان شما باز شد به روى شما نـيز باز شود و همچون آنان بر سر آن به رقابت برخيزيد ودر نتيجه , دنيا شما را نيز همانند آنان به نابودى افكند.

ـ اين امت در آغاز به سبب زهد ويقين درست شد و در پايان به واسطه بخل و آرزو نابود مى شود.

ـ امام على (ع ): ناتوانى , نابودى به بار مى نشاند.

ـ امـام كـاظـم (ع ): سـه چـيـز مهلك است :پيمان شكنى , رها كردن سنت و جدا شدن از جماعت (مسلمانان ).

ـ امام على (ع ): مبادا كه مركب هاى طمع تو را به شتاب برانند و در آبشخورهاى هلاكت فرود آورند .

ـ پيشينيان شما, در حقيقت , به سبب درازى آرزوها و از ياد بردن اجل هايشان به هلاكت در افتادند .

ـ پـيـشـينيان شما كه نابود شدند درحقيقت بدان سبب به هلاكت در افتادند كه مرتكب گناهان مى شدند و ملايان و علما آنان را نهى نمى كردند.

ـ گذشتگان شما را در حقيقت كسانى نابود كردند كه مردم را از حق (خودشان ) باز داشتند وآنان هم به ناچار آن را (با رشوه ) خريدند و مردم را به باطل واداشتند و آنان لاجرم از آن پيروى كردند.

ـ شـايـسـتـه نيست كسى كه حاكم برناموس و خون و غنايم و احكام مسلمانان و متصدى رهبرى مسلمانان است , بخيل باشد و ياكسى كه به سنت (پيامبر) عمل نكند و در نتيجه , امت را به نابودى كشاند.

ـ بـه خـانـواده پـيـامبر خود بنگريد و راه آنان را در پيش گيريد و در پى ايشان حركت كنيد, زيرا هرگز شما را از راه راست به درنمى برند و هرگز به نابوديتان نكشانند اگر آنان نشستند, شما نيز بنشينيد و اگر برخاستند, شماهم برخيزيد و از آنان پيشى نگيريد كه گم خواهيد شد و عقب هم نمانيد كه به نابودى خواهيدافتاد.

ـ گمراهى راهنما, مايه نابودى راهجوست .

ـ مهلك ترين چيز, ادامه يافتن گمراهى است .

ـ پـيـامـبـر خـدا(ص ): هـرگاه شنيديد كسى مى گويد: مردم همه در هلاكتند, خودش از همه بيشتردر هلاكت است .

عوامل نابود كننده (2)

قرآن :.

«بگو: به نظر شما, اگر عذاب خدا ناگهان يا آشكارا به شما برسد, آيا جز گروه ستمكاران (كسى ) نابود خواهد شد؟ ».

«پس , همان گونه كه پيامبران نستوه صبر كردند, صبر كن و براى آنان شتابزدگى به خرج مده روزى كـه آن چـه راوعـده داده مـى شـونـد بنگرند, گويى كه آنان جز ساعتى از روز را (در دنيا) نمانده اند (اين ) بلاغى است پس , آيا جز مردم نافرمان نابود خواهند شد؟ ».

ـ امام على (ع ): نابود شد, كسى كه قدرو اندازه خود را ندانست .

ـ نابودشد, كسى كه كار خود را سامان نداد.

ـ نابود شد, كسى كه هوس گمراهش كرد و شيطان او را به بيراهه كشاند.

ـ نابود شد, كسى كه از خود راضى گشت و به وسوسه هاى فريبنده نفس خويش اعتماد كرد.

ـ نابود شد, كسى كه يقين را به شك فروخت و حق را به باطل و آخرت را به دنيا.

ـ نـابـود شد, كسى كه به دنيا آرام گرفت و دين خويش را كابين آن كرد و در نتيجه , به هر طرف دنيا برگشت , او نيز برگشت , اودنيا را آرمان و معبود خود گرفته است .

ـ نابود شد, كسى كه (به نا حق ) مدعى شد و ناكام شد, كسى كه دروغ بست .

ـ امام سجاد(ع ): كسى كه حكيمى نداشته باشد تا راهنمايى اش كند, به نابودى در افتد و كسى كه احمقى نداشته باشد تا از اوپشتيبانى كند, به ضعف و خوارى افتد.

ـ امام على (ع ): مال اندوزان با آن كه زنده اند, مرده اند و دانشمندان تا روزگار برجاست , برجايند.

ـ انسانى كه قدر و اندازه خود رانشناسد, نابود شود.

ـ در (راه ) من دو گروه هلاك شوند:دوست افراطى و دشمن كينه توز.

ـ هر كه سينه خود را در برابر حق سپركرد, نابود شد.

ـ هر كه خود راى باشد, نابود شود.

ـ هر كه به هلاكت دنيا و آخرت تن در دهد, در هر دو جهان هلاك شود.

ـ هر كه خراج را بدون آبادانى بطلبد,شهرها را ويران كند و بندگان را به نابودى كشد و حكومتش جز اندكى نپايد.

ـ هركه شكيبايى او را نرهاند, بيتابى نابودش كند.

ـ هر كه نفس خويش را سرگرم غير خودكند, در تاريكى ها سرگردان ماند و در هلاكت ها فرو رود .

ـ عظمت خداوند پاك را با عقل خويش مسنج , كه در زمره هلاك شدگان خواهى شد.

ـ خـداونـد پيامبرى هدايتگر با كتابى گوياو فرمانى برپا فرستاد كه به واسطه آن به هلاكت نيفتد, مگر كسى كه (ذاتا) هلاك شدنى است .

ـ مـن شما را به راه روشنى كشاندم كه درآن به هلاكت نيفتد, مگر كسى كه (طبعا) هلاك شدنى است .

ـ در يـادكرد از پيشامدهاى آينده ـ :خود را بى باكانه در ميان شعله هاى فروزان آتش فتنه اى كه با آن رو بـه رو مـى شويد, ميندازيد و از سر راه آن كنار رويد و وسط راه را برايش باز بگذاريد, زيرا به جـان خـودم سوگند كه در زبانه آتش آن فتنه ,مؤمن نابود مى شود و نامسلمان در آن به سلامت مى ماند.

حرمت به نابودى افكندن خود

قرآن :.

«و در راه خدا انفاق كنيد و خويشتن را با دستان خود به نابودى نيفكنيد و نيكى كنيد كه خداوند نيكوكاران را دوست دارد».

ـ هـنـگـامـى كـه مامون امام رضا(ع ) را به پذيرفتن ولايت عهدى مجبور كرد, به ايشان گفت : تو هـمـواره با من برخوردهايى مى كنى كه من خوش ندارم و خودت را از خشم من ايمن مى دانى به خدا سوگند مى خورم , كه اگر ولايت عهدى را نپذيرى , تورا به پذيرفتن آن مجبور مى كنم و اگر باز هم نپذيرى , گردنت را مى زنم حضرت فرمود: خداوندعزوجل مرا نهى فرموده است از اين كه بـا دست خود خويشتن را نابود كنم حال كه چنين است هر كارى كه به نظرت مى رسد بكن و من ولايت عهدى را مى پذيرم , به شرط اين كه هيچ كس را عزل و نصب نكنم .

ـ امـام رضـا(ع ) ـ در پـاسـخ بـه فـرزنـد صـلـت كه پرسيد: چرا با وجود آن كه به دنيا اظهار زهد مـى كـنـى ولايت عهدى راپذيرفتى ؟

ـ :خدامى داند كه من اين كار را ناخوش داشتم , اما وقتى ميان پذيرفتن ولايت عهدى و كشته شدن مخير شدم , پذيرفتن آن رابر كشته شدن ترجيح دادم .

ـ هـنـگـامـى كـه ولايـت عهدى راپذيرفت ـ :بار خدايا, تو مرا از اين كه با دست خود خويشتن را به نـابـودى انـدازم نـهـى فـرمـودى , ولـى مـجبورو ناچار شدم , چه اين كه اگر ولايت عهدى او را نمى پذيرفتم از جانب عبداللّه مامون در آستانه كشته شدن قرار مى گرفتم من نيز همانند يوسف و دانـيال (ع ) مجبور و ناچار شدم , زيرا هريك از ان دو نيز (از روى ناچارى و اجبار) از جانب طاغوت زمان خود عهده دار ولايت شدند.

ـ امـام صادق (ع ): اگر مردى دار و ندارخود را در راهى از راه هاى خدا انفاق كند, كار درست و به جـايى نكرده است مگر نه اين كه خداوند متعال مى فرمايد: «خويشتن را با دستان خود به نابودى نكشانيد و نيكوكارى كنيد كه خدا نيكوكاران را دوست دارد» يعنى ميانه روان را؟ .

ـ اسـلـم ابـوعمران : ما در قسطنطنيه بوديم و فرمانده سپاه مصر عقبة بن عامر بود و سردار لشكر شام فضالة بن عبيد صف بزرگى ازسپاه روم بيرون آمد و ما در برابر آنان صف آرايى كرديم در اين هـنـگام يكى از سربازان مسلمان بر سپاه روم تاخت و خود را به دل آنان زد مسلمانان فرياد زدند و گـفـتـنـد: سـبـحـان اللّه , بـه دست خود خويشتن را به نابودى مى دهد ابو ايوب , صحابى رسول خـدا(ص ), بـرخـاست وگفت : اى مردم , شما اين آيه را چنين تاويل مى كنيد, در حالى كه اين آيه دربـاره مـا جـماعت انصار نازل شد, زيرا هنگامى كه خداوند دين خود را قدرت بخشيد و ياورانش زياد شدند,عده اى از ما پنهان از رسول خدا(ص ) به عده اى ديگر گفتند: اموال و دارايى هاى ما از بـيـن رفـت و حـالا كه خداوند اسلام را قدرت بخشيده و ياورانش فزونى گرفته اند, بهتر است به امـوال واملاك خود بپردازيم و آن چه را از بين رفته است آباد و جبران كنيم در اين هنگام خداوند درپـاسـخ بـه آن چه ما گفته بوديم , اين آيه را بر پيامبرش نازل فرمود: «و در راه خدا انفاق كنيد وخويشتن را با دست هاى خود به نابودى نيفكنيد» بنابراين , مقصود از اين نابودى همان پرداختن ما به اموال و آباد كردن آن ها و فرو گذاشتن جنگ و جهاد از سوى ما بوده است .

ـ امـام عـلـى (ع ) ـ در سـفـارش بـه فـرزنـد بـزرگـوار خود حسن (ع ) ـ : بدان اى فرزندم كه تو تـحت تعقيب مرگى هستى كه هيچ گريزانى را از چنگ آن رهايى نيست پس , مواظب باش مرگ درحالى به سراغت نيايد كه گناه مى كرده اى و به خود وعده توبه از آن مى داده اى , اما مرگ ميان توو اين وعده ات فاصله اندازد و آن گاه دريابى كه خودت را به نابودى افكنده اى .

همت

بلند همتى

ـ امام على (ع ): بهترين همت هابلندترين آن هاست .

ـ امام باقر(ع ): هيچ شرافت و افتخارى چون بلند همتى نيست .

ـ امام على (ع ): نيكوترين خصلت ها ارجمندى همت هاست .

ـ شرافت به همت هاى والاست نه به استخوان هاى پوسيده .

ـ هركه بر نردبان همت ها بالا رود, ملت ها او را بزرگ دارند.

ـ امـام سـجـاد(ع ) ـ در دعـا ـ : و مـا را ازكـسانى قرار ده كه جان هايشان را به بلندى شتاباندى و هـمـت هـاى آنـان را از جـسـتـن عزت در ميان مردم فرود آوردى و از اين رو دل هايشان همواره سرگشته و در پرواز بود تا اين كه سرانجام درباغ هاى پر نعمت بهشت فرود آمدند.

ـ امام على (ع ): هرگاه در طلب چيزى بر مى آيى , بلند همت باش .

ـ پـيـامـبـرخدا(ص ): خداوندمتعال كارهاى والا و شريف را دوست دارد و كارهاى پست و حقير را خوش ندارد.

ـ امام باقر(ع ): ابوذر, كه خدايش رحمت كناد, از خوف خداى عزوجل چندان گريست كه به چشم درد مبتلا شد به او گفته شد:اى ابوذر, خوب است دعا كنى خداوند چشمانت را شفا بخشد ابوذر گفت : من از اين كار غافلم و اهميت چندانى هم به آن نمى دهم گفتند: چه چيز تو را از آن غافل ساخته است ؟

گفت : دوامر بزرگ : بهشت و دوزخ .

ـ امـام على (ع ): آن كس از همه بيشتردرمضيقه وتنگ حالى است كه خواهش هاى او بسيار باشد و خواست و آرمانش بزرگ وخرجى اش زياد, و كمك (خرج ) او اندك .

ـ دل (و جـان ) آن كـس بـيـشتر از همه در رنج است كه همتش بلند باشد, و مردانگى اش بسيار و توانايى اش اندك .

ـ در همت ميانه رو باش , تا از كسى كه دنبال پيدا كردن لغزش هاى توست , ايمن بمانى .

/ 85