كارهايى كه بر روزه دار مكروه است - آیین رمضان مناسبت ها، احکام، ادعیه و آداب نسخه متنی

كارهايى كه بر روزه دار مكروه است

1 ـ انجام دادن هر كارى كه سبب ضعف شود; مانند خون دادن.2 ـ بوييدن گياهان معطر (عطر زدن مكروه نيست).3 ـ خيس كردن لباسى كه بر تن دارد.4 ـ مسواك كردن با چوب تر.5 ـ كشيدن دندان و هر كارى كه به سبب آن از دهان خون بيايد.
(1)1 ـ توضيح المسائل، م 1657.

* روزه قضااگر كسى روزه را در وقت آن نگيرد، بايد روز ديگرى ، به جى آن روزه بگيرد، پس روزهى كه بعد از وقت آن، بهجا آورده مى شود، «روزه قضا» نام دارد.

* كفاره روزهكفّاره، همان جريمهى است كه برى باطل كردن روزه معين شده است و عبارت است از:* آزاد كردن يك بَرده* دو ماه روزه گرفتن كه سى و يك روز آن بايد پى در پى باشد* سير كردن شصت فقير، يا دادن يك مُدّ طعام به هريك از آنها.


2 ـ توضيح المسائل، م 1660 ـ 1661.* اگر عمداً روزه رمضان را نگيرد و يا عمداً آن را باطل كند، قضا و كفاره واجب مى شود.⁽³⁾

دراين موارد بجا آوردن قضى روزه واجب است ولى كفّاره ندارد:1 ـ روزههايى كه به واسطه سفر باطل شده است.

[1 ـ آية الله اراكى : 18 روز روزه بگيرد، هر چند كه مى تواند به فقرا طعام دهد و اگر بتواند 18 روز روزه بگيرد يا چند مدّ طعام بدهد هر مقدار از اين دو را كه مى تواند عمل كند و اگر آن را هم نتواند انجام دهد بايد استغفار كند.

آية الله گلپايگانى : هر مقدار كه ميتواند صدقه به فقرا بدهد و اگر از صدقه دادن هم عاجز باشد 18 روز پى درپى روزه بگيرد و اگر روزه هم نتوانست بگيرد، استغفار كند، و هر قدر مى تواند روزه بگيرد و اگر اصلا نمى تواند روزه بگيرد، استغفار كند.

آية الله فاضل: مخيّر است بين اينكه 18 روز روزه بگيرد يا هر چند مدّ كه مى تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند، بايد استغفار كند.

آيةالله صافى ، آيةاللهمكارم: هرقدر مى تواند صدقه بهفقرا بدهد واستغفار كند.

آية الله خويى ، آية الله تبريزى : بنابر احتياط بايد به قدر امكان صدقه بدهد و استغفار كند.

3 ـ همان، م 1658 و 1710.
⁽⁴⁾4 ـ تحرير الوسيله، ج1، ص298، م4.
]

2 ـ روزههى ايام حيض و نفاس بانوان.

3 ـ بر اثر ندانستن مسأله، مبطلى انجام داده ولى نمى توانسته مسأله را ياد بگيرد، يا اصلاً ملتفت نبوده.

مواردى كه فقط بايد برى هريك روزيك مدطعام به فقير دادهشود:

1 ـ بهواسطه مرض نتواند روزه بگيرد و مرض او تا سال بعد طول بكشد و اگر چنانچه مرض او تا چندين سال طول بكشد قضى سالى آخر را بايد بهجا آورد و سالهى گذشته را برى هر يك روز يك مد طعام به فقير بدهد.

2 ـ كسى كه بهواسطه پيرى ، روزه گرفتن برايش مشقت دارد و بعد از رمضان هم نمى تواند قضى آن را بهجا آورد.

مواردى كه بايد قضى روزه را بهجا آورد و برى هريك روزه يك مد طعام به فقير بدهد:

1 ـ بهواسطه عذرى روزه نگرفته و بعد از ماه رمضان عذر برطرف شده و تا رمضان سال بعد عمداً قضى آن را بهجا نياورده است.

2 ـ بهواسطه عذرى روزه نگرفته و بعد از رمضان عذر او برطرف

[⁽¹⁾1 ـ العروة الوثقى ، ج2، ص390، م3.
⁽²⁾2 ـ همان، م 1659.
⁽³⁾3 ـ توضيح المسائل، م 1703 و 1707.
⁽⁴⁾4 ـ توضيح المسائل، م 1726.
⁽⁵⁾5 ـ توضيح المسائل، م 1705.
]

شده و تا چند سال قضى آن را تأخير انداخته (قضا و يك كفاره 10 سيرى )، كفاره تكرار نمى شود.

3 ـ موقعى كه عذر دارد، تصميم او بر اين است كه بعد از برطرف شدن عذر، قضى روزه را بهجا آورد و عذر برطرف شد و پيش از آن كه قضا كند در تنگى وقت عذرى برايش پيدا شود، قضى آن واجب و يك مد طعام احتياط واجب است.

4 ـ در قضى روزه كوتاهى كند و وقت تنگ شود و در تنگى وقت عذرى برايش پيش آيد.

احكام قضا و كفاره روزه

4 ـ العروةالوثقى ، ج 2، ص 230، م 7 و تحريرالوسيله، ج 1، ص 298، م 4 .2 ـ اگر چند ماه رمضان روزه قضا دارد، هر كدام را اوّل بگيرد اشكال ندارد، ولى اگر وقت قضى روزه آخرين ماه رمضان تنگ است; مثلاً ده روز از رمضان آخر، قضا دارد و ده روز به رمضان مانده است، بايد اوّل قضى آن را بگيرد.⁽⁵⁾5 ـ توضيح المسائل، م 1698.3 ـ انسان نبايد در انجام كفاره كوتاهى كند، ولى لازم نيست، فوراً

[⁽¹⁾1 ـ توضيح المسائل، م 1709.
⁽²⁾2 ـ توضيح المسائل، م 1706.
⁽³⁾3 ـ توضيح المسائل، م 1706.
]

3 ـ توضيح المسائل، م 1705.6 ـ كسى كه قضى روزه رمضان را گرفته،⁽⁴⁾ اگر بعدازظهر عمداً آن راباطل كند، بايد بهده فقير، هر كدام يك مدّ طعام بدهد. و اگر نمى تواند طعام بدهد، بنابر احتياط واجب بايد سه روز پى در پى روزه بگيرد.

روزه مسافر

مسافرى كه بايد نمازهى چهار ركعتى را در سفر، دو ركعت بخواند، نبايد در آن سفر روزه بگيرد ولى بايد قضى آن را بهجا آورد و مسافرى كه نمازش را تمام مى خواند; مثل⁽⁶⁾ كسى كه شغل او سفر

[4 ـ آيةالله زنجانى : كسى كه قضى روزه ماه رمضان را گرفته، اگر از شب نيّت روزه كرده و پيش از ظهر عمداً كارى كه روزه را باطل مى كند انجام دهد نيز بايد همين مقدار كفاره بدهد.
⁽⁵⁾5 ـ توضيح المسائل، م 1687.

6 ـ آية الله زنجانى ، آية الله صانعى : مثل كسى كه زياد مسافرت مى كند يا سفر او معصيت است بايد در سفر روزه بگيرد.
]

است، بايد در سفر روزه بگيرد.⁽¹⁾1 ـ توضيح المسائل، م 1714 ـ توضيح المسائل، م 1714.

احكام روزه مسافر:

* به سفر رفتن:

* از سفر برگشتن:

1 ـ قبل از ظهر به مسافرت مى رود:وقتى به حد ترخص رسيد،بايد روزهاش را باطل كند و اگر قبل از آن روزه را باطل كند، به احتياط واجب بايد كفاره بدهد.2 ـ بعداز ظهربه مسافرت مى رود: روزهاش صحيحاست و نبايد آنراباطل كند.

1 ـ قبل از ظهر به وطن يا جايى كه بنادارد دهروز بماند

الف: كارى كه روزه را باطل مى كند، انجام نداده است: بايد روزه آن روز را تمام كند و صحيح است.

ب: روزه را باطل كرده است: روزه آن روز بر او واجب نيست و بايد قضى آن را بجا آورد.

2 ـ بعد از ظهر برسد: روزهاش باطلاست و بايد قضى آن را بجآورد.
⁽³⁾3 ـ توضيح المسائل. م 1714 ـ 1721 ـ 1722 ـ 1723.

[⁽²⁾2 ـ آية اللهخويى ، آية الله تبريزى : در صورتى كه از شب نيت سفر داشته باشد روزهاش باطل مى شود والاّ بنابر احتياط واجب روزه را تمام كند و بعداً قضا لازم نيست و اگر پيش از رسيدن به حدّ ترخص روزه را باطل كند كفّاره بر او واجب است.

آية الله صافى : بايد نيّت روزه نداشته باشد و اگر شب قصد سفر نكرده باشد احتياط مستحب اتمام روزه و قضى آن است.

آيةالله خويى : در صورتى كه از شب نيّت سفر داشته باشد روزهاش باطل مى شود والاّ بنابر احتياط واجب روزه را تمام و بعداً قضا كند و اگر پيش از رسيدن بهحدّ ترخصروزه راباطل كندكفار بر او واجب است.
]

مسأله: مسافرت در ماه رمضان اشكال ندارد، ولى اگر برى فرار از روزه باشد مكروه است.⁽¹⁾1 ـ توضيح المسائل، م 1715.