بیشترلیست موضوعات مقدمه علـم و عالـم فصل اول
ماهيت معرفت فصل دوم
منبع معرفت الف) امام علي(ع) و واقعيت خارجي ب) امام علي(ع) و امكان معرفت ج) امام علي(ع) و منابع معرفت فصل سوم
ابزار معرفت حقيقت اسرارآميز وحي فصل چهارم
ارزش علم و معرفت و مراتب آن شرط اصلي تحصيل يقين از راه حس فرق تجربه و استقراي ناقص شرط اصلي تحصيل يقين در معرفت عقلي نظري فصل پنجم
شرايط و موانع معرفت الف) شرايط و زمينه‌هاي علم و معرفت ب) موانع علم و معرفت فصل ششم
عالم و عارف از ديدگاه امام علي (ع) الف) جايگاه عالم ب) سيماي عالم حقيقي سيماي عالم نما د. وظايف عالم و دانشور ه. حقوِق دانشور چكيده فهرست منابع توضیحاتافزودن یادداشت جدید
1. معرفت و لزوم فراگيري آن: «دانش و معرفت بجوييد؛ چرا كه معرفت‌جوئي واجب است.» 2. معرفت و لزوم تعليم آن: «خداي سبحان، قبل از واجب كردن فراگيري‌علم بر دانش پژوهان، تعليم آن را بر عالم واجب ساخت.» 3. اشتياق به معرفت: «هر كس دانش را بفهمد، فزوني‌اش را جويد.» 4. معرفت و هدف آفرينش انسان: «شناخت (حق تعالي) آخرين غايتي‌است كه آدمي به آن مي‌رسد.» 5. معرفت و ارزشمندي: «بهاي هر مردي به قدر دانش و معرفت اواست.» 6. معرفت و زندگي: «دانش تحصيل كنيد تا در دنيا و آخرت برايتان‌زندگي حقيقي فراهم آورد.» 7. عزّت معرفت: «هر چيزي هنگامي كه كمياب شود عزيز مي‌گردد؛ ولي‌علم و معرفت، هنگامي عزيز مي‌شود كه بسيار گردد.» 8. معرفت و گسترش رواني: «همه ظرف‌ها، به سبب آنچه در آن‌ها ريخته‌مي‌شود، گنجايش‌شان كاهش مي‌يابد؛ مگر ظرف علم (ذهن انسان) كه گشادگي‌مي‌يابد و قابليتش براي پذيرش علوم ديگر فزوني مي‌پذيرد.» 9. لزوم همنشيني با عارف: «با دانشوران و عارفان همنشيني كن تا علم ومعرفتت زياد شود و نفس و ادبت پاكيزه گردد.» اين سخنان گهربار نشان‌دهنده اهتمام بسيار اميرمؤمنان علي(ع) به اين‌مسأله در تمام زمينه‌ها است؛ مانند معرفت ذات پاك پروردگار و صفات او،شناخت جهان آفرينش، آگاهي از اسرار موجودات زميني و آسماني و طبيعي‌و ماوراي طبيعي، شناخت خويشتن و احاطه بر دانش‌هاي مختلف.بررسي اين سخنان حضرت امور زير را به خوبي روشن مي‌سازد:1. راه شناخت به روي همه انسان‌ها باز است و هركس به فراخور استعداد وتلاشش مي‌تواند اين راه را بپيمايد؛ و گرنه دعوت به آن، با اين همه تأكيد،بي‌معنا است.2. ارزش انسان‌ها، با ميزان معرفت و شناخت آن‌ها از خدا و اسرار جهان‌هستي و خويش، ارتباط مستقيم دارد.3. به رغم ضعف‌هاي جسماني انسان، آمادگي‌اش براي شناخت هر چه‌بيش‌تر، بزرگ‌ترين افتخار و موهبت او است.4. علم و معرفت تنها راه وصول به پيروزي‌ها و غلبه بر انواع مشكلات وتزكيه و ساختن خويشتن است.5. براي مبارزه با انواع مفاسد و بدبختي‌ها و ناكامي‌ها، قبل از هر چيز بايدسراغ شناخت و معرفت رفت.شبهاتي كه سوفسطاييان و ايده‌آليست‌ها درباره عدم امكان شناخت مطرح‌كرده‌اند، همه از زاويه انكار واقع نمايي ادراكات است. اين لغزشي است كه‌عقل سالم و وجدان پاك آن را برنمي‌تابد؛ چنان كه در فصل ارزش معرفت وشناخت خواهد آمد.
ج) امام علي(ع) و منابع معرفت
منبع در لغت به معناي سرچشمه است. منبع معرفت يعني هر چه كه به طورمستقل يا غير مستتقل خاستگاه معرفت است و با ابزارهاي شناختي متناسب‌مي‌توان از آن معرفت به دست آورد. اين منابع در كلام امام علي(ع) عبارتنداز:
1. الله تعالي
پروردگار دانا بالاترين منبع معرفت است كه دانش عين ذات او است وسرچشمه هر علمي
لطفا منتظر باشید ...
