گلدستهها - اماکن و آثار نسخه متنی

گلدستهها

تعداد منارههاي حرم شريف پنج
است، ليكن يكي از اين پنج تا كه مناره «شكيليه» نام دارد و در زاويه شمال
شرقي حرم ميباشد منهدم گرديده و هم اكنون مشغول ساختن گلدسته جديدي در
جاي آن ميباشند. اما مناره «باب السلام» در نزديكي دروازهاي به
همين نام قرار دارد و همانند برجي دراز و زيبا است كه در بلنداي آن گوي بزرگي
از مس به شكل مخروط تلألؤ دارد. اما مناره «باب الرحمه» در ميانه ديواره غربي
مسجد قرار دارد و از لحاظ شكل ظاهري سادهترين گلدستهها بشمار
ميرود و در راستاي آن، دو محوطه حوضي شكل وجود دارد كه در بالاي محوطه
دوم به شيوه متداول در گلدستههاي تركيه و مصر سطح شيب دار مخروطي شكلي
ساخته شده است. اما مناره «سليمانيه» در زاويه شمال شرقي مسجد برافراشته شده
و نام آن برگرفته از نام سازنده آن; يعني سلطان سليمان قانوني ميباشد،
برجي است سنگي و استوار و مستحكم كه در راستاي گلدسته سه محوطه قرار دارد، و
محوطه اول و دوم فضايي چند ضلعي است. اما محوطه سوم استوانهاي شكل
ميباشد، و گرداگرد هر سه محوطه قرار دارد، و محوطه اول و دوم فضايي چند
ضلعي است. اما محوطه سوم استوانهاي شكل ميباشد، و گرداگرد هر سه
محوطه نردههايي جهت حفاظت افراد گذارده شده است. و بالاخره مهمترين
مناره حرم در زاويه جنوب شرقي مسجد قرار دارد، و اين گونه تصور ميشود
كه مناره در جايي ساخته شده كه بلال ـمؤذن پيامبر ـ از آنجا مؤمنان را
به نماز دعوت ميكرده است، بورتون ميگويد: علت اهميت اين مأذنه
بدين خاطر است كه معمولا مؤذنين بلند مرتبه از آنجا به اذان گفتن
ميپردازند. اين مأذنه همانند گلدسته سليمانيه، از سه محوطه تشكيل شده
كه در اطراف آن نردههاي حفاظتي قرار داده شده است. و منتهي اليه هر دو
مناره به ساختهايبيضي شكل كه از اطراف آن چوب هايي مثلثي شكل
بيرون آمده ختم ميشود و بر روي اين چوب ها در شب هاي عيد و مناسبت ها ـ
همانند شب رسيدن كاروان شامي ـ فانوسهاي نفتي آويزان ميگردد، و در
حقيقت با اين آويزها قصد اثبات مقوله خرافهاي كه در ميان اهالي مدينه
شايع است كه همواره بر بالاي قبر پيامبرـصـ نوري تا اعماق
آسمان برافراشته ميباشد را دارند!

ميان حجم و شكل ظاهري اين چهار
مناره، هيچ هماهنگي و تشابهي وجود ندارد، از اين رو براي كسي كه براي اولين
بار بدانها نگاه ميكند بسيار منظره تعجب آوري ايجاد ميكند، گو
اين كه منارهها در مجموع از جلال و زيبايي برخوردارند.

بورتون ميگويد: چشمان او پس از
چند روز اقامت در مدينه به اين وضعيت خو گرفت و توانست اختلاف حجم و شكل اين
چهار مناره را هضم نمايد.