دخالتهای آمریکا در ایران جلد 7

مشخص بودن چهار چوب اصلى اهداف و جامعه دلخواه از نظر
محافظه كاران مذهبى.

مطالب انتهائى سند تحليلى است در مورد نوع
و ماهيت مشكلاتى كه رژيم شاه از قبل داشته و يا بواسطه گسترش
تظاهرات با آن روبرو شده است و به بررسى شيوه هاى متخذه از
سوى رژيم در مقابله يا در جهت خنثى كردن آنها نيز پرداخته است.

گزارشى از برداشتهاى عمومى در مورد دولت آموزگار و عملكرد آن
در حدود يك سال دوران زمامدارى و تاعثير اختلالات اجتماعى و
اقتصادى باقى مانده از دولت هويدا بر دولت وى موضوع سند شماره
10 را تشكيل مى دهد و نتيجه مى گيرد كه پس از نه ماه همان
نوميديهاى يعنى تورم، افزايش قيمتها، كمبودها، نابرابريهاى
اقتصادى، كاغذ بازيهاى دوران قبل از انتصاب آموزگار به جاى هويدا
هنوز به چشم مى خورد كه روند رو به رشد واپس گرايانه ئ اقتصادى و
سياستهاى غير واقع گرايانه دولت در قبال ناآراميهاى اجتماعى نيز بر
شدت آنها افزوده است.

اصلاحات اجتماعى رفاهى
حركت در جهت رفاه اجتماعى كشور، عنوان سند شماره ئ 3 است كه
در تاريخ 20 فوريه 1/1975 اسفند 1353 تهيه شده است.

شاه و
دولت او با صرف درآمدهاى عظيم نفتى در پيشگاه ملت هدفشان را
به ظاهر براى شروع يك سرى برنامه هاى رفاه اجتماعى كه متضمن
تندرستى، آموزش و شرايط زندگى بهتر و به ادعاى خودشان توزيع
عادلانه تر درآمدهاى نفتى، نشان مى داده اند.

اين برنامه ها كه در اين
سند مورد بحث قرار گرفته اند عبارتند از:
آموزش و نيزوى انسانى در اين قسمت در مورد بودجه ئ اختصاص
يافته براى آموزش، دانشجويان و امكانات رفاهى، آموزش اجبارى،
تغذيه ئ
رايگان، آموزش رايگان، كمبود استاد و معلم و ظرفيت آموزشى ايران
و كنفرانس را مسر بحث كرده و سپس به بررسى نيروى كار ماهر و
نيمه ماهر نيازهاى ايران به افراد متخصص در كليه زمينه ها و همچنين
كارگران فنى و امكان استخدام آنها از خارج مى پردازد و جنبه هاى
مختلف آموزشى جارى در ايران و كيفيت اين آموزشها را مورد
بررسى قرار مى دهد.

اصلاعات پزشكى از جمله موارد مطروحه، تلاشهاى رژيم براى
بهبود كيفيت و كميت امكانات پزشكى در ايران و به ويژه در
روستاها و مناطق محروم مى باشد كه بواسطه ئ كمبود پزشك در سطح
ايران و براى تحصيل، و امكان دادن اجازه كار براى پزشكان ايرانى
فارغ التحصيل از دانشگاههاى خارجى در نظر گرفته مى شده است.

وضعيت بيمارستها، تعداد آنها، كيفيت خدمات درمانى بيمه همگانى
و طرحهاى دولت براى بهبود اين امور از جمله مسائل مطروحه ئ ديگر
است.

مسكن و زمين بخش مربوط به مسكن بحث جامعى است راجع به
سياستهاى دولتى رژيم شاه، نقش بخش خصوصى و دولت در امر
خانه سازى و تهيه مسكن براى جامعه ئ ايرانى، و بررسى ميزان نيازها و
امكانات در حل مشكل مسكن.

در دنبال آن مرورى دارد.

بر ارتباط
افزايش قيمت مسكن و اجاره ها از يك سو و افزايش قيمت زمين از
سوى ديگر.

سياستهاى دولت منجمله اقدامات مجلس و لوايح ضد
زمين خوارى نيز تشريح شده است.

سازمان كشاورزان ايران شاه بواسطه ئ اهدافى كه از اجراى اصلاحات
ارضى در سر داشت " اين اهداف مغاير با اهداف تبليغ شده از سوى
رژيم بود " موجب گرديد كه زمينهاى واگذار شده به كشاورزان يا رها
شوند و يا به مرور زمان تقسيم گردند.

همچنين عدم دسترسى
كشاورزان به امكانات و وسايل لازم براى كار و فقدان سرمايه امكان
استفاده صحيح از زمين را از آنان گرفته بود، بدين جهت دولت
سيستم تعاونى و شركتهاى سهامى زراعى را با بهانه
دگرگون نمودن متدهاى سنتى كشاورزى و بازاريابى از طريق
گروه بندى و سازماندهى دهقانان، ايجاد كرد.

سياست مذكور،
اهداف آن و نتايج حاصل از اجراى اين سياست مطلب مورد بحث
در اين بخش از سند است.

در مورد وزارت جديد التاعسيس " 1974 " رفاه اجتماعى، وظايف،
نيازها و كمبودهاى آن مطالبى آورده شده و در پايان افزايش درآمد
نفتى و بالا رفتن سطح انتظارات مردم، ساختار سنتى و سياسى
جامعه ايران، فساد و قوم و خويش بازى و مشكل انجام اصلاحات در
ايران مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است.

طرز فكر ايرانيان در مورد بيگانگان مقيم ايران
سند شماره 5 در واقع مجموع 26 مصاحبه و يك نتيجه گيرى است كه
بواسطه اشتراك موضوع به عنوان يك سند ارائه گرديده است.

به
دنبال گسترش روابط ايران و آمريكا و سود حاصله براى آمريكا،
مستشاران نظامى و فنى، پرسنل تجارى و بازرگانى وكلا" سيل
آمريكائيها براى پر كردن جيبهاى خود و خزائن كشورشان به ايران
سرازير شدند.

افزايش قيمت نفت در سال 1973 اين روند را رشدى
چند برابر بخشيد به نحوى كه تعداد آمريكائيها در سال 1976 به حدود
20 هزار نفر رسيد و سفارت پيش بينى تا چند برابر شدن آنها را در
سالهاى آتى مى كرد.

رشد آگاهى ملت به واسطه ستمى كه بر آنها مى رفت و غارت ثروت
مملكت و بر باد رفتن استقلال و حيثيت فرهنگى كشور، آمريكائيها و
طراحان آمريكائى را متوجه كرد كه آخرالامر تپشها، ناله و ناله ها فرياد
خواهد شد و فريادها گلوله، و اولين گلوله قلب آنان را نشانه خواهد
گرفت.

بدين جهت سفارت آمريكا در تهران براى سنجش و ارزيابى
عقايد و آراع مردم بصورت نظرخواهى به طرح سه سوال كلى
پرداخت و در گفتگوهاى خود با افراد و منافع آنان را مورد تهديد قرار
مى داد.

البته بايد توجه داشت كه اين سه سوال به فرمهاى گوناگون و
همراه با حواشى و جزئيات مطرح مى گرديده است.

سوالات مطرح
شده پيرامون مطالب زير است:
1- آگاهى از تعدا خارجيهاى مقيم ايران و ميزان تغيير آنها در دو يا سه
سال گذشته.

" سوالات جنبى: خارجيها را چگونه مى شناسيد؟ آيا مى توانيد مليت
يك خارجى بويژه يك آمريكائى را در ميان خارجيهاى ديگر بشناسيد
و بر اساس چه مشخصات و ويژگيهايى ؟ نظرتان راجع به افزايش
خارجيها در سالهاى آينده چيست؟ "
2- تاعثيرات ناشى از حضور بيگانگان در ايران.

" سوالات جنبى: تا چه حد از تسهيلات ويژه آمريكائيان در ايران خبر
داريد؟ راجع به برنامه هاى انگليسى راديو و تلويزيون ايران و كانال
آمريكا نظرتان چيست؟ درباره ئ افزايش اجاره بهاى منازل و تاعثير
آمريكائيان در اين باب چه نظرى داريد؟ برخوردهاى اخلاقى و
اجتماعى آمريكائيان را چگونه ارزيابى مى كنيد؟ تاعثير مصرف
آمريكائيها در مايحتاج عمومى و كمبود آنها را چگونه مى بينيد؟
تاعثيرات فرهنگى ناشى از حضور آمريكائيها بر نسل جوان ايران را
چگونه مى بينيد؟ "
3- ايجاد محلهاى ويژه جهت سكونت خارجيان
" سوالات جنبى: جدا كردن محل زندگى نظاميان آمريكايى چه
نتايجى دارد؟ جدا كردن آمريكائيان و ايجاد محلهاى خاص براى آنها
در شهرهاى بزرگ چه عواقبى دارد؟ "
لازم به ذكر است اكثر افرادى كه مورد سوال قرار گرفته اند عناصر و
مهره هاى اجرايى يا فرهنگى رژيم بوده اند كه با توجه به بافت فكرى و
فرهنگى آنها و اينكه اكثراہ تحصيلات غربى داشته اند، اماكن يك
نتيجه گيرى مطلوب و دقيق از اين نظرخواهى را از طراحان اين امر
گرفته بودند
بررسى اوضاع اقتصادى

بررسى اوضاع اقتصادى
موضوع مورد بحث در اسناد 4 و 13 مسايل اقتصادى و اقتصادى
سياسى ايران است.

سند شماره ئ 4 يك تحليل اقتصادى سياسى
جامع است كه در سال 1354/1975 توسط افسر توسعه اقتصادى
مالى سفارت تهيه گرديده و سعى نگارنده بر آن بوده است كه عوامل
سياسى و اقتصادى را تركيب نموده و با توجه به پيش بينى دورنمايى
روشن براى اقتصاد ايران، نقش و دخالت رو بتزايد آمريكا در ايران را
چندان مطلوب جلوه گر نسازد.

به واسطه جامعيت سند و تراكم
مطالب مورد بحث، رئوس مطالب به صورت فهرست وار ذكر
مى گردد:
اقتصاد داخلى توليد ناخالص سرانه ايران، نفت و نقش آن در اقتصاد
داخلى، تحليل فقر در ايران، موقعيت اقتصادى ايران در جهان سوم و
رو به رشد، طرحهاى توسعه صنعتى، اقتصاد ايران بدون نفت، سازمان
برنامه و بودجه و اهميت برنامه ريزى، مشكلات عمده اقتصاد ايران
" كمبود بنادر و شبكه حمل و نقل، كمبود پرسنل ماهر، وضع اسفناك
كشاورزى " ، مصرف زدگى و تنوع در مصرف مواد غذايى، تورم و
اقدامات ضد تورمى دولت، تضاد بين رشد اقتصادى و سيستم
استبدادى سياسى، پيش بينى آينده اقتصادى ايران.

روابط اقتصادى خارجى موقعيت ايران در اقتصاد جهان، افزايش
قيمت نفت و ديدگاههاى ايران و آمريكا در اين مورد، روابط آمريكا با
ايران " تاعمين تسليحات و تجهيزات و مستشاران نظامى، روابط تجارى
و تاعمين غلات و ماشين آلات، ارائه مشاوره هاى فنى، سرمايه گذارى
و رونق شركتهاى تجارى آمريكا در ايران " ، عواقب سياسى ناشى از
درگيرى آمريكا در سياست نظامى و اقتصادى ايران، نظرات نگارنده
در مورد روابط و كيفيت آنها با ايران، رفتار ايران در قبال نظام مالى
بين المللى و بررسى قرضه ها و بدهيهاى ايران، تناقصات سياسى
" عوامل مورد اختلاف در روابط دو جانبه،