2گنبد و گلدسته ها: - شناختنامه حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) و شهر ری نسخه متنی

ضريح و گرداگرد آن كتيبه اى است كه سوره الرحمن به خط ثلث بر آن نقش شده و درزير، بر كتيبه ديگرى اشعارى به فارسى رقم خورده استدر اين اشعار، نامفتحعلى شاه، بانى ضريح نقره و امين السلطان، مجرى تعمير آن در روزگار ناصرالدينشاه خوانده مى شودبر فراز و گرداگرد ضريح، جمعاً 64 گلدان زرين زيبا ـ در هرطول 20 عدد و در هر عرض 12 عدد ـ و افزون بر اين، در 4 گوشه ضريح، 4 گلدانزرين بزرگ تر نصب شده است.

صندوق مزار:يكى از نفيس ترين آثار تاريخى آستانه عبدالعظيم، صندوق چوبىروى مزار است كه در 4 سوى آن، زيارت نامه و آيات قرآنى به خط نسخ و ثلثبرجسته، توسط يحيى بن محمد اصفهانى (مصطفوى، 1/149) حكاكى شده استو تاريخ 725 ق/ 1325 م بر روى آن قابل خواندن استاين صندوق به تصريح كتيبهروى آن، به دستور خواجه نجم الدين محمد، مقارن روزگار ابوسعيد ايلخانِ مغولساخته شده استبه تصريح كتيبه مذكور، بناى مرقد نيز از هموست (هدايتى، 23).اما خواجه نجم الدين مى بايست مرقد را تعمير كرده باشد، زيرا چنان كه اشاره شد،تجديد بناى اصلى حرم در روزگار سلجوقيان و به فرمان مجدالملك انجام يافت.صندوق ياد شده كه در اثر مرور زمان فرسوده شده بود، در 1329 ش توسط حاجمحمد صنيع خاتم، هنرمند مشهور عصر، به گونه زيبايى مرمت شد (مصطفوى،1/150؛ هدايتى، 24) و اكنون به درازاى 58/2 و پهناى يك و ارتفاع 20/1 متر برجاىاست.

2گنبد و گلدسته ها:

گنبد زراندود حضرت عبدالعظيم، خود از جمله آثار كهن آستانه استاين گنبدنيز نخستين بار توسط مجدالملك براوستانى، آن گاه كه بقعه را تجديد بنا مى كرد،ساخته شدگنبد مانند ديگر گنبدهاى بقاع متبركه درجه اول داراى 2 جدار است.