12حسود و عنود
أءلقى الذّكر عليه من بيننا بل هو كذّابٌ أشرٌ102ترجمه آيا از ميان ما تنها براو وحى نازل شده؟ نه، او آدم بسيار دروغگوى هوسبازى است
ترجمه منظوم
شگفتا چگونست در بين ما
همانا كه او هست ناراستگو
از اين كار باكى نباشد براو
فقط او شنيدست وحى خدا
از اين كار باكى نباشد براو
از اين كار باكى نباشد براو
تدبر و تفكر
آنها مىگفتند، چگونه وحى براو القاء مىشود و چطور از ميان ما او اختصاص بهپيامبرى پيدا نموده و حال آنكه او يكى از ماست، بلكه او در آن چه مىگويد دروغگوست103از ظاهر آيه بهدست مىآيد كه سران و رؤساى آن قوم از روى حسادت مىگفتند چطور ممكن است از ميان ما تنها براو وحى شود، حتماً او مىخواهد بدين شكل برما برترى نمايد و برما بزرگى نمايد، از اينرو بهپيامبر خدا دو تهمت زدند «كذاب اشر» بسيار دروغگو و خودخواه و متكبر اينكه آنها مىگفتند صالح همانند ماست و مزيتى برما ندارد قطعاً نشانه حسادت و تكبر آن قوم بوده است، كه حاضر نبودند كسى را برتر از خود ببينند
13عصيان و سركشى
فعتوا عن امر ربهم فاخذتهم الصاعقه و هم ينظرون104ترجمه آنها از فرمان پروردگارشان سرباز زدند، و صاعقه آنان را فراگرفت در حالى كه خيره خيره نگاه مىكردند بىآنكه قدرت دفاع داشته باشند
ترجمه منظوم
چو آنها ز فرمان يزدان خويش
بزد آذرخشى همه پرشرر
كه شد خيره از ديدنش هرنظر
ره سركشى را گرفتند پيش
كه شد خيره از ديدنش هرنظر
كه شد خيره از ديدنش هرنظر
تدبر و تفكر
آنها از فرمان پروردگارشان سرباز زدند و صاعقه بهطور ناگهانى آنها را فراگرفت، در حالى كه خيره خيره نگاه مىكردند، و قدرتى بردفاع از خويشتن نداشتند105رهجو معنا و مفهوم «عتوا من امر ربهم» چيست؟
رهنما «عتوا» بهمعناى سرپيچى از اطاعت است، و ظاهر جمله اشاره بهتمام سرپيچىهائى است كه آنها در طول دعوت، صالحع داشتند، مانند بتپرستى، ظلم و ستم و از پاى درآوردن ناقهاى كه معجزه «صالحع» بود، نه فقط سرپيچىهايى كه در طول آن سه روز مهلت كه بهجاى توبه و انابه بهدرگاه خدا، در غفلت و غرور فرو رفتند106
نگاه پنجم
نحوه و علت نزول عذاب قوم ثمود
الف علت و سبب نزول عذاب1- كفر يا انكار پروردگار
2- رويگردانى از آيات الهى
3- رد دلايل روشن و معجزات پيامبران و شك و ترديد در دعوت آنان
4- تكذيب پيامبران و فرستادههاى الهى
5- مقابله با معجزه حضرت صالحع
6- ظلم و ستم
ب نحوه و چگونگى نزول عذاب الهى برقوم ثمود
1- مسائل قبل از نزول عذاب
2- صيحه، وسيله عذاب قوم ثمود