فصل چهارم : كم‏رويى ؛ پيامدها و راه درمان - پژوهشی در فرهنگ حیا نسخه متنی

فصل چهارم : كم‏رويى ؛ پيامدها و راه درمان

پيامدهاى كم‏رويى

پيامد اصلى و كلّى كم‏رويى ، محروميت است . همان گونه كه پيش از اين گفتيم ، موضوع كم‏رويى ، افعال نيك و كارهاى پسنديده‏اى است كه فرد به جهت ضعف و ناتوانى خود ، از انجام دادن آنها شانه خالى مى‏كند . موضوع حيا ، فعل قبيح و پيامد آن ، «مصونيت» بود ؛ ولى موضوع كم‏رويى ، فعل نيك و پيامد آن ، «محروميت» است . وقتى كسى از انجام دادن كار نيك خوددارى كند ، محروميت را براى خود به ارمغان آورده است . به همين جهت ، امام على عليه‏السلامكم‏رويى را قرين با محروميت دانسته ¹ و آن را مايه حرمان معرّفى كرده ² و فرموده است :

مَن استَحيا حُرِمَ . ³

هر كه كم‏رو باشد ، محروم خواهد ماند .

اين محروميت را در همه امورى كه تا به حال ذكر كرديم ، مى‏توان مشاهده كرد.

1 -  «قرنت الهيبة بالخيبة والحياء بالحرمان ؛ ترس با زيان و حيا با محروميتْ همراه است» (نهج البلاغه ، حكمت 21 ؛ عيون أخبار الرضا عليه‏السلام ، ج 2 ، ص139) . «الحياء مقرون بالحرمان ؛ حيا با حرمانْ همراه است» (غررالحكم ودررالكلم ، ح 350 و 6714) .

2 -  «الحياء محرمة ؛ حيا ، مايه محروميت است» . (غررالحكم ودررالكلم ، ح 139)

3 -  غررالحكم ودررالكلم ، ح 7678 .