موارد جعل حديث در اين زمان - عوامل و انگیزه های دروغ پردازی حدیث نسخه متنی

ب) خلافت بني اميه

حرکت جعل حديث در زمان خلافت معاويه به اوج خود رسيد. او که بيست سال حکومت شام را در اختيار داشت و اکنون در عامه الجماعه(36) قدرت را قبضه نموده بود براي تثبيت موقعيت خود و خاندانش و تراشيدن فضائل جعلي و دروغين و محبوبيت نزد مردم، وضع حديث را رسمي نمود، به تصريح ابن ابي الحديد او طي چند مرحله به کارگزاران خود رسماً ابلاغ نمود آنچه فضيلت مي توانيد براي خلفاء جعل کنيد در مقابل نقل فضائل علي را ممنوع و نشر اکاذيب را بر ضد آن حضرت آزاد گذاشت.(37)

موارد جعل حديث در اين زمان

1. مشروعيت سلطنت و جايگزيني آن بجاي خلافت

مانند: الخلاقه بالمدينه والملک بالشام(38)؛ خلافت در مدينه و سلطنت در شام است.

2. حذف فضائل امام علي (ع) و جعل حديث در مذمت آن حضرت

در اين باب گاه به تحريف معنوي کلمات پيامبر پرداختند، گاه به تحريف لفظي و نقل شأن نزول آيات در باره ديگران روي آوردند، چنان که سمره بن جندب مبلغ گزافي گرفت تا آيه (ومن الناس من يشري نفسه ابتغاء مرضات الله)(39) را که در ليله المبيت در شان علي نازل شده در شأن ابن ملجم بداند(40).

در مواردي احاديث فضائل آن حضرت را دست کاري نمودند.

به عنوان مثال حديث:

«انا مدينه العلم و علي بابها...»(41)

را به اين صورت نقل کردند که:

«انا مدينه العلم و ابوبکر اساسها و عمر حيطانها و عثمان سقفها و علي بابها»(42)؛

من شهر علم هستم و ابوبکر پايه آن و عمر ديوار و عثمان سقف و علي در آن است.