بازگشت به نهج البلاغه نسخه متنی

‌صفحه‌ى 10

مسأله حكومت در نهج البلاغه، مانند دهها مسأله مهم ديگر زندگى، در اين كتاب عظيم به شيوه‏اى غير از شيوه محققان و مؤلفان مطرح شده است. البته چنين نيست كه امير المؤمنين عليه السلام فصلى مستقل درباره حكومت باز كرده باشد و با ترتيب مقدماتى به نتيجه‏گيرى برسد. شيوه سخن او در اين باب هم، مانند ابواب ديگر،

شيوه‏اى حكيمانه است، يعنى عبور از مقدمات و تأمل و تمركز بر روى نتيجه. نگاه امير المؤمنين عليه السلام به مسأله حكومت، نگاه حكيم بزرگى است كه با منبع وحى پيوند نزديك دارد.

ديگر آنكه مسأله حكومت در نهج البلاغه، به صورت يك بحث تجريدى نيست.

حضرت على عليه السلام با امر حكومت درگير بوده و به عنوان يك حاكم، سخن گفته،

به عنوان كسى كه با اداره كشور اسلامى، با همه مشكلاتش و با همه مصيبتها و دردسرهايش روبرو بوده، و به جوانب گوناگون اين مسأله رسيدگى كرده است. توجه به اين امر براى ما كه در شرايطى مشابه شرايط امير المؤمنين على عليه السلام قرار داريم،

بسى آموزنده است. بنده با يك سير كوتاه در نهج البلاغه، مسائلى را به عنوان رؤوس مطالب، يادداشت كرده‏ام كه در اينجا عرضه مى‏دارم.

مسائل عمده‏اى كه بايد در اين زمينه مورد توجه قرار گيرد به قرار زير است: