احکام و آداب حج نسخه متنی

حجي كه فاسد شده نيز تعميم دارد، ولي در حج نذري نايب گرفتن واجب نيست.

مسأله 92 - كسي كه به جهت عدم وجود نايب، يا گران بودن اجرت او (در حدي كه منوب عنه قادر به پرداخت آن نباشد، ويا اجحاف باشد) نتواند نايب بگيرد، وجوب استنابه از او برداشتهميشود، وقضاء آن بعد از موت واجب است، همان طور كه اگر تمكن از استنابه داشته باشد، وعصيانا ترك كند، قضاء آن واجب است.

مسأله 93 - اگر چه جواز نيابت تبرعي و يا نيابت از ميقات (با وجود تمكن از بلد) بعيد نيست، لكن احتياط مستحب آن است كه نيابت از بلد بوده، و تبرعي نباشد.

مسأله 94 - اگر كسي پس از احرام و دخول در حرم بميرد مجزي از حجة الاسلام است، چه براي خودش محرم شده باشد، يا به نيابت ديگري، وقضا لازم نيست، اگر چه قبلا حج بر او مستقر شده باشد، وفرق نميكند موت در حال احرام باشد يا غير آن (مثل بين احرام عمره و حج)، و داخل حرم باشد يا خارج از آن (مثل آن كه پس از احرام و دخول در حرم، از حرم خارج شده باشد)، واگر قبل از دخول در حرم بميرد گرچه محرم شده باشد، يا بعد از دخول در حرم بدون احرام (ناسي وجاهل) از دنيا برود، بنابر اقوي مجزي از حج نيست.

و چون عمره و حج در حج إفراد و قران دو عمل مستقل هستند، اگر در يكي از آنها بميرد اجزاء از ديگري مشكل است، به خلاف موت در عمره تمتع كه مجزي از حج تمتع است.

مسأله 95 - در مواردي كه در مسأله قبل حكم به عدم كفايت از حجة الاسلام شد، اگر شخص در سال اول استطاعت بوده قضاء آن واجب نيست، ولي احتياط مستحب آن است كه ورثه كبار ازسهم الارث خودشان قضاي آن را بجاي آورند، واگر حج از قبل بر او مستقر شده قضاء آن واجب است.

مسأله 96 - اگر مخالف مستبصر شود اعاده حجي كه بنابر مذهب خود صحيح انجام داده لازم نيست، و فرقي بين فرقه‌هاي مختلف اسلامي نيست، البته شمول اين حكم نسبت به غلاة چون محكوم به كفر هستند مشكل است، بلي حج ناصبي، حروريه، قدريه، و مرجئه بخاطر وجود نص خاص صحيح نيست.

مسأله 97 - اذن زوج براي حج واجب زوجه مستطيعه، وزني كه در عده رجعيه است لازم نيست، و منع از حج واجب براي زوح جايز نميباشد، وهم چنين است حكم حجي كه زوجه با اذن زوج نذر كرده است، بلي در حج استحبابي اذن زوج شرط است، وهم چنين زني كه در عقد موقت است اگر حج او مستلزم تفويت حق زوج شود در حج استحبابي استيذان از زوج واجب است.

واحتياط آن است كه در حج استحبابي و حجي كه بدون اذن زوج نذر شده است، زوجه استيذان نمايد، و زوج منع نكند.

مسأله 98 - اگر زن نسبت به خود و عرض و آبرويش ايمن باشد، همراهي محرم با او شرط نيست، چه شوهر داشته باشد و يا نداشته باشد، و در صورت خوف، همراهي محرم و لو با پرداخت اجرت در صورت تمكن واجب است، و چنانچه قادر به پرداخت هزينه نباشد مستطيعه نيست، واگر تحصيل محرم تنها با ازدواج ميسر است بنابر اقوي ازدواج واجب است.

مسأله 99 - اگر زن بدون همراهي محرم خوف از ضرر داشته باشد، و حج بجاي آورد، چنانچه قبل از ميقات ايمن گردد، حج او صحيح است، و گرنه محل اشكال است، اگر چه اقوي صحت حج او است.

مسأله 100 - كسي كه پس از استطاعت و استقرار حج كوتاهي كند تا بعض شرايط از بين برود، واجب است به هر نحو كه ممكن است حج بجاي آورد، واگر بميرد قضاي آن از تركه او لازم است.

مسأله 101 - براي وجوب حج، استطاعت مالي و بدني و طريقي تا زماني كه بازگشت به وطن براي شخص ممكن باشد لازم است، اما داشتن عقل تا پايان اعمال براي وجوب حج كافي است.