فرق ميان ولايت مطلقه و ولايت مقيده - ولایت فقیه (پرسش ها و پاسخ ها) نسخه متنی

ندارد متصدى اقامه جمعه شود. ولى مرحوم آية الله العظمى حاج شيخمـرتـضـى حـائرى (51) بـديـن گـونـه ايـناشكال را رفع مى كنند كه مى فرمايند: (فقها از طرف امام عصر منصوب هستند.)

در خـصـوص روايـت تـوقـيـع شـريـف امـام زمـان هـم مـى فـرمـايـنـد: (اگـر مـورد سـؤال بـرخـى از حـوادث جـديـد بـاشـد، زيـانـى به عام بودن روايت نمى رساند بنابراين روايتعـمـومـيـت دارد و هـمـه مـوارد را شـامـل مـى شـود زيـرا استدلالى كه امام عصر در پايان اين روايتفـرمـودند (فانهم حجتى عليكم ) ـ عام است ـ يعنى فقها حجت من بر شما امت هستند و هر جا كه بهراءى و نـظـر آنـهـا عـمـل كـرديـد، اگـر خـلاف هـم بـاشـد چـون بـهقول آنها عمل كرده ايد من قبول دارم و از نظر من معتبر است ؛ فقها- بر شما حجت هستند و من حجت خداهستم بر راويان حديث (و انا حجة الله عليهم ).

مـرحـوم شـيـخ مـرتـضـى حـائرى مـى فـرمـايـنـد اسـتـدلال امـام عـصـر اخـتـصاص به يك بابىمـثـل نـماز جمعه يا باب خمس يا ساير ابواب ندارد، جامعه در هر مساءله اى بايد به رئيس خودكـه امـام مـعـصـوم اسـت مـراجـعـه كـنـد و در زمـان غـيـبـت و نـايـب ايـشـان كـه فـقـهـاىعادل هستند بايد رجوع كند.

حـضـرت امـام (س ) هـم احـيـا كـنـنـده بـحـث ولايـت هـسـتـنـد. مـا تـا ايـنـجـا بـهحـول و قـوه الهـى دو اصـل را بـا بـرهـان و دليـل عـقـلى ثـابـت كـرديـم و بـعـضـى ازاقـوال فـقـهـاى شـيـعـه در طـول اعـصـار را بـه عـنـوان نـمـونـه آورديـم :اصـل اول ايـنـكـه جـامـعـه بـايـد حـكـومـت داشـتـه بـاشـد، واصل دوم ، فقيه عادل بايد اين منصب را عهده دار باشد.

پاسخ به برخى ديگر از پرسشها

پاسخ به سؤ الاتى كه پيرامون ولايت فقيه در جامعه رايج است :

فرق ميان ولايت مطلقه و ولايت مقيده

سـؤ ال اول : فـرق مـيـان ولايـت فـقـيـه و ولايـت مـطـلقـه فـقـيـه چـيـسـت ؟ درمـقابل مطلقه ، مقيده قرار دارد مثل اينكه وقتى مى گوييم آب مطلق ، يعنى آب بدون قيد، اما اگرقيد آورده شد، مثل گلاب ، مقيد مى شود. در اينجا هم گفته شده ولايت مطلقه يعنى قيدى ندارد. (همدر فـرمـايـشـات حـضـرت امـام (ره ) ولايـت مـطـلقـه فـقـيـه آمـده اسـت و هـم دراصل 57 قانون اساسى كه برگرفته از فرمايشات ايشان مى باشد.)

پس بايد روشن شود مفهوم اطلاق در عبارت (ولايت مطلقه فقيه ) يعنى چه ؟

فقيه عادل داراى سه منصب است :

1 ـ مـنـصـب افـتـاء: يـعـنـى كـسـى كـه صـاحب نظر، مجتهد، و خبره در اسلام شناسى شد، از نظرعقل و عُرف و موازين اسلامى ، نظر و فتوايش براى جامعه معتبر و حجت است . به عبارت ديگر دريـك جـامـعـه افـرادى كـه خـودشـان مـجـتـهـد نـيـسـتند براى انجام وظايف دينى بايد به يك فقيهعـادل مراجعه كرده و به فتواى او عمل نمايند. اين يكى از مناصب ولى فقيه است كه آن را از اماممـعـصـوم بـه ارث بـرده اسـت ؛ بـديـن صورت كه جامعه براى انجام وظايف دينى بايد به اماممـعـصـوم مـراجعه نمايد و چون امام معصوم در همه زمانها در دسترس نيست و حتى در زمان وجود اماممـعـصـوم هـم مـردم كـليـه بـلاد بـه راحـتـى دسـتـرسـى بـه امـام نـداشـتـنـد تـا بـتـوانـنـد درمـسـائل و مـوضـوعـات ديـنـى مـراجـعـه نـمـايـنـد، لذا مـردم بـراى كشف وظايفشان بايد به فقيهعادل مراجعه نمايند.

نـمـونـه هـايى وجود دارد كه ائمه (ع ) در زمان خودشان افرادى را تعيين مى كردند تا مردم بهآنـهـا مـراجـعـه كنند، از جمله شخصى به خدمت امام رضا(ع ) رسيد و عرض كرد جهت دورى راه بهشـمـا دسـتـرسـى نـدارم ، وظـيـفـه مـن چـيـسـت ؟ حـضـرت فـرمـودنـد: (زكـريـا بـن آدم هـم درمسائل دين و هم در مسائل دنيا مورد اطمينان است (الماءمون على الدين و الدنيا)

نـمـونـه ديـگـر ايـنـكـه امـام صادق (ع ) به شاگردانش مى فرمودند من دوست دارم شما در مسجدبـنـشـيـنيد و به مردم فتوا بدهيد. پس منصب افتاء هم در زمان حضور امام معصوم و هم در زمان غيبتبراى فقيه عادل ثابت شده است .

2 ـ مـنـصـب قـضـا: قـضـا يـعـنـى داورى ، افـرادى كه در جامعه با هم اختلاف و دعوا دارند،