آشنايى با سوره نور - ترجمه تفسیر مجمع البیان جلد 18

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر مجمع البیان - جلد 18

امین الاسلام طبرسی؛ ترجمه: علی کرمی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

آشنايى با سوره نور

سوره مباركه «نور»، بيست و چهارمين سوره از سوره هاى اين كتاب پرشكوهِ خداست و مناسب است كه پيش از آغاز ترجمه و تفسير آن به نكاتى از شناسنامه اش بنگريم:

1 - چرا سوره نور؟!

نام روح بخش و دلنواز اين سوره مباركه همانگونه كه آمد، سوره نور است و اين نام بلند و جاودانه از آيه سى و پنجم آن برگرفته شده است كه مى فرمايد:

اللّه نور السّموات و الأرض.

خدا نور آسمانها و زمين است.

افزون بر اين آيه و اين تناسب، در اين سوره برنامه هاى متنوّعى به منظور زدودن آثار گناه و زشتى در نظر گرفته شده است كه با دقّت و تدبّر، و عمل شايسته و بايسته و همه جانبه و انسانى به آنها مى تواند زنگارهاى ناپاكى و آلودگيهاى اخلاقى و جنسى را از جامعه پاك، و مردم را به زيور عفاف و مرواريد پاكى و نجابت و گوهر پاكدامنى آراسته سازد و بدين وسيله دلها را نورباران، چشم ها را روشن و چهره ها را سپيد و نورانى سازد.

2 - فرودگاه سوره نور :

از ديدگاه همه محدثان و مفسّران، همه آيات اين سوره مباركه، در مدينه بر قلب پاك پيامبر نور فرود آمده است.

افزون بر اين اتفاق آراء و ديدگاه، محتواى سوره مورد بحث نيز نشانگر آن است كه كه در بردارنده ويژگيهاى سوره هاى «مدنى» است چراكه از آغاز تا پايان آن بيشتر، از پندهاى جاودانه و اندرزهاى انسانساز و رهنمودهاى عقيدتى و زيربنايى، چهره قانونگذارانه و بيان مقرّرات براى فرد، خانواده و جامعه دارد و اين نشانگر آن است كه در مدينه و به هنگام تشكيل جامعه نوبنياد اسلامى به دست فرزانه و تواناى پيامبر، فرود آمده است.

3 - شمار آيات و واژه هاى آن :

اين سوره به باور قاريان عراق و شام داراى 64 آيه، و به باور حجازيها داراى 62 آيه مى باشد و دليل اختلاف نيز در آيات 37 و 44 است كه خواهد آمد.

گفتنى است كه اين سوره داراى واژه و حرف است و به بخشهاى گوناگونى قابل تقسيم مى باشد.

4 - پاداش تلاوت آن براى آگاهى و عمل :

1 - از پيامبر گرامى آورده اند كه فرمود:

من قرأ سورة النّور اعطى من الأجر عشر حسنات بعدد كلّ مؤمنة و مؤمن فيما مضى و فيما بقى (148)

كسى كه سوره نور را بخواند و در انديشه عمل به محتواى آن باشد و تا سرحد توان بدان عمل كند، خدا به شمار هر زن و مرد توحيدگرا و ايمان دارى از گذشتگان و آيندگان، ده پاداش و حسنه به او ارزانى خواهد فرمود.

2 - و نيز در اين مورد از ششمين امام نور حضرت صادق 7 آورده اند كه فرمود:

حصّنوا اموالكم و فروجكم بتلاوة سورة نور، و حصّنوا بها نسائكم فانّ من ادمن قرائتها فى كلّ يوم او فى كلّ ليلة لم يزن احد من اهلبيته ابداً حتّى يموت.(149)

ثروت و داراييهاى خود و نيز دامان عفت و پاكدامنى تان را در پرتو تلاوت خالصانه اين سوره از تباه گرديدن پاس داريد و در پرتو محتواى آن و نيز خواندنش، زنان و دختران جامعه خويش را در دژ عفت و پاكدامنى و معنويت، از زشتى و ننگِ بى عفّتى و لغزش، مصون و محفوظ بداريد؛ چراكه هر كس در زندگى به تلاوت اين سوره ادامه دهد واز آيات آن درس بگيرد هرگز در عمر خويش شاهد لغزش و بى عفّتى فردى از خاندانش نخواهد بود و آنان در پرتو محتواى عفت آموز و انسانساز اين سوره، راه پاكى و نجابت را گام خواهند سپرد؛ و نيز تلاوت كننده اين سوره، پس از مرگ بوسيله هفتاد هزار فرشته تا كنار آرامگاهش همراهى مى شود و آنان از بارگاه خدا براى او آمرزش و بخشايش مى خواهند تا به خاك سپرده شود.

يادآورى اين نكته زيبنده است كه منظور، تلاوت هدفدار و آگاهانه و خالصانه براى درس گرفتن و عمل به مفاهيم بلند و برنامه هاى انسانساز آن در زندگى است؛ و نه زيبا خواندن و مسابقه دادن و به نواى دل انگيز تلاوت آن بسنده كردن و دلخوش داشتن.

5 - دورنمايى از مفاهيم آن :

اين سوره مباركه، با ياد خدا و رحمت و بخشايش او بر بندگان آغاز مى گردد و از آنجايى كه نام ديگرش سوره عفت و پاكدامنى است، با ترسيم يك سلسله تدابير سازنده و كارآمد در جلوه ها و ابعاد گوناگون براى تشكيل خانواده و تنظيم روابط قانونى و عادلانه جنسى، و بيان مقررات گوناگون براى پاكى و پاكدامنى فرد و جامعه و پاسدارى خردمندانه و عملى از عفت عمومى، مفاهيم بلند و معارف انسانساز و پند و اندرزهاى هشدار دهنده و فرهنگ شرافت ساز و شرافت آفرينى را طرح نموده، و آنگاه با به تابلو بردن درسهاى گوناگون فكرى، عقيدتى، خانوادگى، اجتماعى، اخلاقى، روانى، روحى، اين جهانى و آن جهانى پايان مى پذيرد.

اگر بخواهيم دورنمايى از مفاهيم و معارف ارجدار اين سوره را در يك نگاه بنگريم و به نمايش گذاريم با اين موضوعات سازنده روبرو مى گرديم:

- در راه پاكدامنى و عفت عمومى؛

- كيفر دردناك تهمت تراشى؛

- كيفر تهمت به همسر؛

- ماجراى «افك»؛

- چرا سوءظن!؛

- باران نكوهش بر مردم بى تفاوت؛

- هشدار از پيروى شيطان؛

- هشدار از تندرويها؛

- برخى از گواهان رستاخيز؛

- پديده برهنگى و چشم چرانى؛

- فرمان تشكيل خانواده؛

- نور آسمانها و زمين؛

- مفهوم اين مثال زيبا؛

- كارهاى سراب گونه؛

- زنجيره اى از نشانه هاى قدرت خدا؛

- چهره هاى گوناگون حيات؛

- راز ناشناخته؛

- بيست و يك نشان از آن بى نشان؛

- شش نشان رستگارى؛

- هر كس مسئول عملكرد خويش است؛

- نظام عادلانه جهانى در واپسين حركت تاريخ؛

- مقرّرات ورود به قلمرو خصوصى ديگران؛

- ادب در برابر پيامبر.

و ده ها نكته ارزشمند ديگرى كه خواهد آمد، ان شاء اللّه.

/ 40