ثمردهى - علی (علیه السلام) در آیینه نهج البلاغه نسخه متنی

ثمردهى

مـرحـله بـعـدى رشـد 'فتنه'، مرحله ثمر دهى است. به اين سخن حكيمانه و زيباى مولاى متقيان على "ع"، توجه كنيم:

'وَاعـْلَمْ اَنَّ لِكُلِّ عَمَلٍ نَباتاً وَ كُلُّ نَباتٍ لا غِنى بِهِ عَنَ الْماءِ وَالْمِياهُ مُخْتَلِفَةٌ: فَما طابَ سـَقـْيـُهُ طـابَ غـَرْسـُهُ وَ حـَلَّتْ ثـَمـَرَتـُهُ وَ مـا خـَبـُثَ سـَقـْيـُهُ خـَبـُثَ غـَرْسـُهُ وَ اَمـَرَّتـْ ثَمَرَتُهُ' [ نهج البلاغه، فيض الاسلام، خطبه 153. ]

آگـاه باش! هر عملى رشد و رويشى دارد و هر روينده اى از آب بى نياز نيست. آب ها نيز گـونـاگـونـنـد، پـس هـر نهالى كه پاك نشانده شود و ريشه در آب پاك داشته باشد، شاخ و برگش نيكو و ميوه اش شيرين است و آن چه به ناپاكى غرس شود و در آب ناپاك ريشه دواند، درختى عيب دار و ميوه اش تلخ است.

حـال، از آنجا كه درخت فتنه در زمينه و شرايط ناپاك "پيروى از هوس ها، بدعت در دين و عـرضـه بـاطـل در پوسته حق" ريشه دوانيده است و از همان آب هاى پليد سيراب گشته، طـبـعـاً تـلخى ثمر آن "تفرقه، كينه توزى، تسلط اشرار و..." هم بر ذائقه جامعه خواهد نـشـست و چه بد ثمره اى است. جامعه، نانِ عمل خود "پيروى كوركورانه از فتنه گران" را خواهد خورد و در اين هنگامه تر و خشك با هم مى سوزند و فتنه گران براى دستيابى بـه مطامع دنيوى خويش بر هيچ كس رحم نمى كنند. البته اين در صورتى است كه فتنه گـران بـر سـر مـنـافـع و سـهـم خـود از قـدرت و مكنت با يكديگر به توافق برسند! و گـرنـه مـعـركـه اى ديـگـر دامـن گير جامعه فتنه زده خواهد شد و فتنه گران چون سگان حريص بر سرِ مردارى، به جان هم خواهند افتاد و قربانى اصلى، مردم بى گناه و بى پـنـاه خـواهـنـد بـود. بـه عـنـوان مثال در سلسله عباسيان دو برادر "امين و ماءمون" بر سر تـصـاحـب خـلافت به جان هم افتادند و در اين ميان مردم بى گناه تاوان جاه طلبى هاى اين فتنه گران را پرداختند.

'... وَ يَتَكالَبُونَ عَلى جيفَةٍ مُريحَةٍ وَ عَنْ قَليلٍ يَتَبَرَّاءُ التّابِعُ مِنَ الْمَتْبُوعِ وَالْقائِدُ مِنَ الْمَقُودِ فَيَتَزايَلُونَ بِالْبَغْضاءِ...' [ نهج البلاغه، فيض الاسلام، خطبه 151. ]

فـتـنه گران، چونان سگ هاى گرسنه، اين مردار |مطامع دنيوى؛ ثروت و قدرت| را از دسـت يـكـديـگر مى ربايند، طولى نمى كشد كه پيرو از رهبر و رهبر از پيرو، بى زارى مى جويند و با بغض و كينه از هم جدا مى شوند.

امـيـر مـؤمـنـان "ع" در سـخنى ديگر اوصاف جامعه فتنه زده و عواقب و آثار زيانبار فتنه گرى در جامعه را گوشزد مى نمايد:

'... افـكـار و انديشه ها به هنگام هجوم فتنه ها پراكنده و عقايد پس از آشكار شدن فتنه ها به شك و ترديد دچار مى گردند، آن كسى كه به مقابله با فتنه ها برخيزد كمرش را مـى شـكـنـنـد و كـسـى كـه در فرو نشاندن آن تلاش كند او را در هم مى كوبند. در اين ميان فـتـنـه جـويـان چـونـان گورخران يكديگر را گاز مى گيرند و رشته هاى سعادت و آيين مـحـكم مردم، متزلزل و حقيقت امر، پنهان مى ماند. حكمت و دانش كاهش مى يابد... و پيوندهاى خـويـشـاوندى قطع مى گردد و از اسلام جدا مى گردند، فتنه ها چنان ويران گر است كه تـندرست ها بيمار و مسكن گزيدگان كوچ مى كنند... پس سعى كنيد شما پرچم فتنه ها و نشانه هاى بدعت ها نباشيد و آن چه را كه پيوند امت اسلامى بدان استوار است و پايه هاى اطاعت بر آن پايدار، بر خود لازم شماريد.' [ نهج البلاغه، فيض الاسلام، خطبه 151. ]