برخى ارزش هاى اخلاقى زمينه ساز توسعه در فرهنگ اسلامى
توسعه مورد نظر و تأييد اسلام گرچه وجوه مشتركى با فرايند توسعه در جهان غرب دارد، ولى از جهت انگيزه و هدف نهايى، نمى توان آن دو را بر يكديگر منطبق دانست; زيرا توسعه اى از نظر اسلام ارزشمند است كه در آن همه امكانات جامعه در جهت احياى ارزش هاى پذيرفته شده به كار گرفته شود; به طورى كه افراد جامعه بتوانند با اراده و اختيار خود و بهره گيرى از نيروهاى درونى و امكانات موجود، در جهت تكامل و اعتلاى مادى و معنوى جامعه حركت نمايند. بنابراين، توسعه با الگوى غربى را بدون تأمّل در نقاط ضعف و قوّت آن و شرايط و امكانات جامعه نمى توان به طور كامل پذيرفت. با عنايت به جنبه هاى انسانى توسعه، لازم است پيشرفت در زمينه مسائل اخلاقى و معنوى جامعه، كه مؤثرترين عامل ايجاد آرامش روح و روان بشر است، مدّ نظر قرار گيرد و اين مهم تنها در سايه پاى بندى به دين همراه با شناخت صحيح آن امكان پذير مى باشد. برخورد متعصّبانه و خشونت آميز ارباب كليسا در قرون وسطى با دانشمندان و علوم جديد و همچنين برداشت هاى غلط و انحرافى از برخى مطالب دينى و آميختن آن ها با برخى خرافات موجب گرديد كه عده اى دين را به عنوان مانع و مخالف توسعه قلمداد نمايند. ولى حقيقت اين است كه اگر فرامين و معارف دينى، كه بيانگر برنامه صحيح زندگى فردى و اجتماعى و تأمين كننده سعادت و خوشبختى دنيا و آخرت انسان است، به طور جامع و صحيح شناخته و به كار بسته شود، به اين نتيجه مى رسيم كه مكتب الهى و انسان ساز اسلام نه تنها مانع توسعه نيست، بلكه قانونِ توسعه و زمينه ساز آن مى باشد. البته اگر كسى مطالب غير علمى را علم يا مسائل انحرافى و خرافى را جزو دين بداند ممكن است در اين صورت تصور نمايد كه بين دين و توسعه و يا بين علم و دين مغايرت و تعارض وجود دارد. لذا، مناسب است به اجمال، برخى از ارزش هاى اخلاقى و اعتقادى سازگار با توسعه و زمينه ساز آن، كه در فرهنگ اسلامى بر آن تأكيد شده، با الهام از آيات قرآن و سخنان پيشوايان معصوم: بيان گردد:
لطفا منتظر باشید ...
