لطفا منتظر باشید ...
سر نامگذاري سرزمين مشعر و منا
مشعرالحرام و منا در محدوده حرم و در حد فاصل بين مكه و عرفات واقع است. حاجيان پس از غروب آفتاب روز نهم ذيحجه كه پايان وقوف نيمروزه در عرفات است به طرف مشعر حركت كرده، شب را در آنجا سپري مي كنند. وقوف در مشعر، همچون وقوف در عرفات از اركان حج است. در اين فرصت، زائران پاسي از شب را به جمع آوري سنگريزه براي رمي جمرات مي گذرانند.مشعر را «مزدلفه» و «جَمْع» نيز گفته اند. امام صادق (عليه السلام) درباره راز نامگذاري آن به «مزدلفه» فرمود: اين بدان جهت است كه جبرئيل (عليه‌السلام) در ادامه تعليم مناسك به ابراهيم (عليه السلام) به وي گفت: اي ابراهيم! به مشعر الحرام نزديك شو: «يا إبراهيم! ازدَلِفْ إلي المشعرالحرام»[1].همچنين آن حضرت فرمود: از آن رو اين سرزمين را «جمع» ناميدند كه آدم (عليه السلام) در آنجا بين نماز مغرب و عشا جمع كرد و هر دو را در يك زمان خواند: «سمّيت المزدلفة جمعاً لأنّ آدم جمع فيها بين الصلاتين المغرب والعشاء»[2]. حرف اول «مشعر»، يعني «ميم» مفتوح است ليكن به گزارش مرحوم طريحي برخي آن را مكسور مي‌دانند، بنابر تشبيه به اسم آلت، و از طرف ديگر هر جاي عبادت را مشعر مي‌نامند؛ چون موضع عبادت خداست[3]. از آيات روشن حق در سرزمين مشعر اين است كه با اينكه آنجا محل حدوث و عبور سيل نيست تا سنگريزه هايي به وسيله آن پديد آيد (چون در مسيلها و مناطق سيل خيز سنگهاي بزرگ همراه با آبهاي تند كوبيده شده به صورت ريگ در مي آيد) اين همه ريگ ـ كه در طول قرنها و هر ساله انبوه زائران، كه هر زائر حداقل چهل و نه ريگ براي رمي جمرات بر مي دارد ـ فراهم بوده و هنوز تمام نشده است. با طلوع آفتاب روز دهم ذيحجه، حج‌گزاران براي اعمالي خاص وارد سرزمين «منا» مي‌شوند. امام صادق (عليه‌السلام) درباره منشأ نامگذاري منا فرمود: چون در اين سرزمين جبرئيل به ابراهيم (عليهما السلام) گفت: از خداوند خواسته و آرزويي بخواه، آنجا را منا ناميدند: «إنّ جبرئيل عليه السلام أتي إبراهيم عليه السلام فقال: تمنّ يا إبراهيم! فكانت تسمّي مني فسمّاها الناس مني»[4]. امام علي بن موسي الرضا (عليه السلام) فرمود: آرزوي ابراهيم (عليه السلام) كه خداوند بدو عطا كرد اين بود كه خداي سبحان امر به ذَبْح گوسفندي به جاي اسماعيل (عليه السلام) كند: «…يا إبراهيم! تمنّ علي ربك ما شئت. فتمنّي إبراهيم فى نفسه أن يجعل الله مكان ابنه اسماعيل كبشا يأمره بذبحه فداء عمله له فأعطى مُناه»[5].مأخذ: صهباي حج، ص 297.[1] ـ بحار، ج 96، ص 266. [2] ـ همان. [3] ـ مجمعالبحرين، ج 2، ص 956 (شعر). [4] ـ بحار، ج 96، ص 271. [5] ـ همان، ص 272.
