نزول حج از خزاين غيب
عبادات و از آن جمله حجّ، مانند ديگر موجودات عالم، از خزاين غيب الهي نازل شده است: (وإن من شيءٍ إلّا عندنا خزائنه وما ننزّله إلّا بقَدَر معلوم)[1] و همانند ساير موجودها به واقعيتهاي تنزّل يافته از مخازن غيب متكي است. پس كسي كه اين امور عبادي را بشناسد و بدانها عمل كند، به ريشه آنها كه همان مخزن غيب است مي رسد. روايتي كه پيش از اين درباره صورتهاي باطني اعمال عبادي، گذشت ناظر به همين معناست و انسان در برزخ نزولي يا برزخ صعودي با آن واقعيتها آشنا مي شود. البته اوحدي از انسانها قبل از تنزل حقايق آن اعمال به اين عالم، به آنها (در برزخ نزولي) آگاهي دارند؛ چنانكه ساير مردم بعد از مرگ (در برزخ صعودي) به حقيقت نماز و حجّ و زكات پي مي برند و آنها را در صورتهاي ملكوتيشان مي بينند. آنچه در مخزن غيب است، مجرّد بوده، مصون و منزه از نقص و عيب است. با توجه به اين نكته، اگر كسي بداند كه حقيقت و سرّ نماز و حج و ساير عبادات، اموري ملكوتي است و نمازگزار و حجگزار واقعي، با اين امور ملكوتي همپرواز و همسفر است و فرشتگان قرين و همراه اويند، هنگام اقامه نماز و انجام آن، با نيّت برتري در آن وارد شده، به آن ميپردازد. براي جاي جاي حرم و نيز مناسك حج و عمره اسرار و رموزي است كه جز براي زائران خاص كه صاحب خانه را در مجاليِ گوناگون مشاهده كرده، به ديدار ربّ البيت و شهود آيات آفاقي و انفسي آن و امتثال حج ابراهيمي و اعتمار ناب حسيني (عليهما السلام) نايل مي شوند مكشوف نخواهد بود.مأخذ: صهباي حج، ص 323.[1] ـ سوره حجر، آيه 21.