شباهت‌هاي حج با معاد - جام معرفت نسخه متنی

شباهت‌هاي حج با معاد

1 ـ گرد آمدن حج گزاران در ميقاتها و مواقفي كه در آنجا بر اثر خوف و فزع، خواب ندارند. 2 ـ عاري بودن آنان از پوشاك و مظاهر زندگي دنيوي. پس عده‏اي مجال نمي‏يابند تا بگويند: ما در اثاث و منظر نكوتريم[1].

3 ـ پيراسته شدن آنها از زيورها و گنجينه‏هاي دنيوي. بنابراين، جايي باقي نمي‏ماند تا قومي بگويند: اي كاش به ما نيز همانند آنچه به فلاني داده شد، داده بودند[2] و نيز مجالي نمي‏ماند تا كسي با زيور و زينت خود در ميان قومي ظاهر شود[3].

4 ـ فرار آنها از غير خدا به سوي خدا، چنانكه امام باقر (عليه السلام) در تفسير (فَفِرّوا إلي الله)[4]، فرمود: مراد اين است كه حج به جا آوريد: «حجّوا إلي الله عزّوجلّ»[5]. 5 ـ تفرّد مردم از جمع و نيز ديدن آيتهاي روشني كه زماني كه در ديار خود بودند، اين آيتها برايشان پنهان بود. 6 ـ پوشيدن جامه‏اي شبيه كفن كه همان لباس احرام است و براي حج‏گزار مستحب است كه در آن دو جامه كفن شود، چنان كه پيغمبر گرامي‏صلي الله عليه و آله و سلم نيز در جامه‏هاي احرامش كفن شد[6].

7 ـ تذلّل و فروتني آنان براي خدا، به‏گونه‏اي كه پياده و بلكه با پاي برهنه حج كنند؛ زيرا روايت شده است: خداوند با چيزي بهتر از پياده‏روي عبادت نشود: «ما عبد الله بشي‏ء أفضل من المشي»[7]. از اين‏رو امام حسن (عليه السلام) با پاي پياده بيست حج گزارد[8]. در اين باره امام صادق (عليه السلام) فرمود: سعي بين صفا و مروه، براي شكستن و ذلت جبّاران است: «جعل السعي بين الصفا والمروة مذلّة للجبارين»[9]. همچنين آن حضرت درباره آيه شريفه (ذلك يومٌ مجموعٌ له النّاسُ وذلك يومٌ مشهود)[10] فرمود: مقصود از (يوم مشهود) روز عرفه است و مقصود از (مجموعٌ له الناس) روز قيامت است[11].

8 ـ اعتراف مردم به گناهاني كه مرتكب شده‏اند. چنان كه در حديث است كه امام صادق (عليه السلام) پشت خود را برهنه كرد و در برابر آفتاب گرفت در حالي كه مي‏فرمود: «لبيك في المذنبين لبيك»[12] و چون آن حضرت به ملتزم رسيد به اطرافيان خويش فرمود: از من دور شويد تا در اين مكان براي پروردگارم به گناهان خويش اعتراف كنم...: «أميطوا عنّي حتي أقر لربّي بذنوبي في هذا المكان... »[13].

9 ـ امنيت مردم و وحوش و پرندگان.

10 ـ در امان بودن حج‏گزاران از تجاوز و جدال و هر آنچه موجب آزار مُحرِم مي‏شود، و اين تجسم سخن خداي تعالي است كه فرمود: (لا ظلم اليوم)[14].

مأخذ: صهباي حج، ص 89.

[1] ـ سوره مريم، آيه 74.

[2] ـ سوره قصص، آيه 79.

[3] ـ همان.

[4] ـ سوره ذاريات، آيه 50.

[5] ـ وسائل الشيعه، ج 8، ص 5.

[6] ـ وسائل الشيعه، ج 9، ص 37.

[7] ـ همان، ج 8، ص 55.

[8] ـ همان.

[9] ـ همان، ج 9، ص 511.

[10] ـ سوره هود، آيه 103.

[11] ـ وسائل الشيعه، ج 10، ص 23.

[12] ـ همان، ج 9، ص 55.

[13] ـ همان، ص 424.

[14] ـ سوره غافر، آيه 17.