واژه حـواريـون ، پـنـج بار در قرآن تكرار شده ، (سه بار حواريّون ودوبار حواريين ) و فقط اصـحاب خاص و ياران مخلص حضرت عيسى (ع )به اين نام خوانده شده اند. هنگامى كه حضرت عـيـسـى (ع )بـه نـبـوّت ، مـبـعـوث شـد و بـا مـعـجـزات الهـى خـويـش ، حـجـّت را بـر بـنـى اسـرائيـل تمام كرد، دريافت كه غالب آنان بر كفر خويش اصرار داشته ، بر دشمنى با خدا و رسول كمر بسته اند؛ از اين رو اعلام كرد آيا كسى هست كه او را در سلوك طريق حق ، يارى دهد و همراهى كند؟ حواريين ، كسانى بودند كه اعلام اطاعت و تبعيّت كردند:(فـَلَمـّا اَحَسَّ عِيسى مِنْهُمُ الْكُفْرَ قالَ مَنْ اَنْصارى اِلَى اللّهِ قالَ الْحَوارِيُّونَ نَحْنُ اَنْصارُ اللّهِ امَنّا بِاللّهِ وَ اشْهَدْ بِاَنّا مُسْلِمُونَ)^1 آن گـاه كـه عـيـسى از آنان احساس كفر و طغيان كرد، گفت : ياران من در راه خدا كيانند؟ حواريّون گفتند: ما ياران (دين ) خداييم ؛ به خدا ايمان آورديم و گواه باش كه تسليم او هستيم .(حـوارىّ) از كـلمـه (حـَوَر) گـرفـته شده ، به معناى سفيدى خالص وشديد است . طريحى در وجه تسميه حواريين نوشته است آن ها لباس هاى كثيف و آلوده را تميز كرده ، سفيد و پاكيزه مى نـمـودنـد.^2 از امـام رضـا(ع )در ايـن بـاره سـؤ ال شد. ايشان فرمودند:امـّا از نـظـر مـردم (عـامـّه ) بـه ايـن دليـل بـوده كـه يـاران آن جـنـاب ، شـغـل لبـاسـشـويـى داشته اند و لباس ها را ـ با شستن ـ از آلودگى پاك و تميز مى كردند و كـلمـه حـوارى ، مشتق از (الخُبز الحوار يعنى نان سفيد) است ؛ امّا از نظر ما آنان را به اين نام خواندند، چون نَفْس خويش را از شرك و آلودگى ، خالص و پاك كرده ، مردم را نيز با وعظ و تذكّر از آلودگى هاى گناه ، پاك مى ساختند.^3 تعداد حواريين بنابر نقلى ، دوازده نفر بوده است .^4 گرچه در قرآن اين لفظ جز بر اصحاب مخلص و خواصّ محدود حضرت عيسى (ع )اطلاق نشده ، امـّا در عـرف و روايـات بـر گروهى خاص ، از جمله اصحاب خاص و برگزيده امامان معصوم (ع )نيز اطلاق گرديده است . در روايتى آمده است ، در روز قيامت ، منادى ندا مى كند:حواريين رسول خدا(ص )كه بر عهد با ايشان سلوك كردند و هيچ گاه پيمان نشكستند، كجايند؟ پـس سـلمـان ، مـقـداد و ابـوذر برمى خيزند. آنگاه ندا مى دهند: حواريين على بن ابى طالب (ع )، وصىّ رسول خدا(ص ) كجايند؟ در اجابت به اين ندا، عَمْرو بن حَمِق خزاعى ، محمّد بن ابى بكر، ميثم تمّار و اويس قرنى برمى خيزند و وقتى حواريين امام حسن (ع )فراخوانده مى شوند، سفيان بـن ابـى ليـلى هـَمـْدانـى و حُذيفه بن اسيد غفارى ، برمى خيزند. شهداى كربلا در اجابت نداى (كـجـايـنـد حـواريـيـن حـسـيـن بـن عـلى (ع ))؟ قـيـام مـى كـنـنـد و جـُبـَير بن مطعم ، يحيى بن ام طويل ، ابو خالد كابلى و سعيد بن مسيّب به عنوان حواريين على بن حسين (ع )، ندا را اجابت مى كـنـد و عـبـداللّه بن شريك عامرى ، زراة بن اعين ، بريد بن معاويه عجلى ، محمّد بن مسلم ثقفى ، ليـث مـرادى ، عـبـداللّه بـن ابـى يـعفور، عامر بن عبداللّه بن جذاعه ، حجر بن زائده و حمران بن اَعـْيـن بـه عـنـوان حـواريـيـن امـام بـاقـر و امـام صـادق (ع )نـداى منادى را اجابت مى كنند و برمى خيزند.^5
لطفا منتظر باشید ...
