ناتوانى شيعيان در پوشاندن و حفظ اسرار، و اينكه برنامه خود را فاش و مسائلشان را به صورت علنى و بى پرده مطرح ساختند، نه تنها فرصت را از كف شيعيان و ائمه عليهم السلام ربود، بلكه خلفاى عباسى را متوجه حقيقت آنچه مى گذشت نمود و آنان به ميزان برد تاثير فكر ائمه عليهم السلام در ميان مردم واقف شدند... و آنگاه نه تنها مراقبت و كنترل حركات شيعيان ، بخصوص امامان شيعه را شروع كردند، بلكه ائمه عليهم السلام و بسيارى از شيعيان ايشان ، به دست آنان ، به مصائب و سختى هاى گوناگون گرفتار شدند.عرصه را بر امام صادق عليه السلام بسيار تنگ كردند و پس از آن حضرت امام كاظم عليه السلام را در زندانهاى خود محبوس كردند.به برپايى مجالس بحث و مناظره اقدام كردند (5) و به شركت در اين گونه محافل تشويق نمودند تا ميزان تاثير افكار شيعى را در سطح عمومى بدانند... و هرگاه متوجه رشد و پيشرفتى در تاثير آن افكار مى شدند، با بدرفتارى با امام كاظم عليه السلام در زندان ها، عكس العمل نشان مى دادند. و آن بزرگوار همچنان از زندانى به زندان ديگر و از رنجى به رنج ديگر منتقل مى شد. در پاره اى روايات مى بينيم كه آن حضرت به اين خاطر كه وضع دشوار و خطرناك است ، هشام را از پرداختن به بحث و مناظره نهى مى فرمايد. (6)در اينجا كفايت مى كند كه براى نشان دادن ميزان وحشت دستگاه حكومت عباسى از تاثير انديشه امام عليه السلام در مردم ، اشاره كنيم كه : يحيى بن خالد، به هارون الرشيد مى گويد: او امام كاظم عليه السلام دل هاى پيروان عباسيان را تباه و فاسد نموده و عليه آنان برگردانده است . (7)
يك مقايسه
در حالى كه امام باقر و امام صادق عليه السلام در گسترده و فراگيرترين سطح ، مطرح ساختن معارف اسلامى به خصوص در زمينه هاى فقهى ، و شناساندن احكام شرعى و معارف الهى در بالاترين حد امكان ، اهتمام مى ورزيدند، مى بينيم امام رضا عليه السلام ، بيشترين اهتمام و كوشش خود را در زمينه هاى اعتقادى متمركز مى نمايد و بر استوارى و تثبيت اصول و معيارهايى تاكيد مى كند كه مى توانند خط صحيح را محفوظ نگه داشته ، توان منطقى آن را در برابر هر انحراف يا كوششى در جهت بهره بردارى غير مسوولانه ، توسط سودجويان و هواپرستان بالا ببرند.
جايگاه امامان عليه السلام در ميان امت
به هر حال ، آنچه در آن ترديد راه ندارد اين است كه : على رغم كوشش هاى حكومت براى ضربه زدن به خط ائمه عليهم السلام و بستن راه ها بر آن ، روز به روز بر نيرو و نفوذ آن خط به خصوص در ميان طبقه اهل دانش و فرهنگ ، علماء و دانشمندان ، افزوده مى شد. ائمه عليهم السلام ، منزلگاه دل ها و آبشخور انديشه ها بودند، چشم ها به سويشان دوخته شده بود و از احترام و ستايش گروه هاى مختلف برخوردار بودند و همگان به بسيارى فضائل و شدت تقوا و والايى و تقدس و پاكى ايشان معترف بودند.آنچه در نيشابور براى امام رضا عليه السلام واقع گشت ، فقط يكى از شواهد بسيارى است كه ميزان
لطفا منتظر باشید ...
